«Πολύ επικίνδυνα τα σημάδια στην ελληνική αγορά το πρώτο τρίμηνο του 2017, επιχειρήσεις κλείνουν με τα χρέη να αυξάνονται και τον τζίρο να μειώνεται», επισημαίνει στην «Ε» ο πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), Γιώργος Καββαθάς. Οι νέες επιχειρήσεις που ανοίγουν είναι οι μισές σε σχέση με το 2008, και εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στην πλειονότητά τους στη μαζική εστίαση και στη διασκέδαση, αφήνοντας στην άκρη παραγωγικούς κλάδους όπως είναι η μεταποίηση ή η τεχνολογία.
Γράφει ο Βαγγέλης Καλκατζάκος
Έπειτα από οκτώ ολόκληρα χρόνια ύφεσης εξακολουθούμε να… επενδύουμε σε καφετέριες, μπαρ και σουβλατζίδικα και να βάζουμε «λουκέτο» σε εργοστάσια. Γραφειοκρατία, αδυναμία χρηματοδότησης και κακή νοοτροπία οδηγούν σε λάθος επιχειρηματικό «μονοπάτι». «Πρόκειται για επιχειρηματικότητα ανάγκης και όχι ευκαιρίας, χάνει κάποιος τη δουλειά του και ανοίγει π.χ ένα κατάστημα εστίασης αλλά το κλείνει σε 3-6 μήνες χωρίς να δημιουργεί πραγματικές θέσεις εργασίες, όπως οι παραγωγικές μονάδες που δυστυχώς κατεβάζουν “ρολά”», εξηγεί ο κ.Καββαθάς. Το 84% των νέων επιχειρήσεων (στοιχεία Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2016) έχουν κατά βάση εγχώριο προσανατολισμό, καθώς δραστηριοποιούνται στη μαζική εστίαση και διασκέδαση, το λιανεμπόριο και σε λογιστικές/συμβουλευτικές υπηρεσίες, σύμφωνα με Μελέτη της Endeavor Greece. Το αντίστοιχο ποσοστό το 2012 ήταν 88%, όμως η μείωση που παρατηρείται τέσσερα χρόνια μετά δεν είναι σε καμιά περίπτωση αρκετή για να επιταχύνει τον μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας ή για να μειωθεί, επιτέλους, δραστικά η ανεργία.
Σε ποιους κλάδους ιδρύθηκαν επιχειρήσεις
-Εστιατόρια, μπαρ, catering, λιανική τροφίμων: 5.613 νέες επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 41% σε σχέση με το 2012. Ωστόσο, οι συστάσεις νέων επιχειρήσεων στον κλάδο το 2016 ήταν περισσότερες από τις διαγραφές κατά 181.
-Λοιπό λιανεμπόριο: 3.200 νέες επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 49% σε σχέση με το 2012.
-Κατασκευές: 1.320 νέες επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 25%.
-Μεταποίηση: 1.192 νέες επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 29%.
-Λογιστικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες: 966 νέες επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 16%.
-Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες: 927 νέες επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 12%.
-Τεχνολογία: 857 επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 27%.
-Μεταποίηση: 850 επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 29%.
-Επεξεργασία τροφίμων: 369 επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 38%.
-Αγροτικά προϊόντα: 233 επιχειρήσεις, μειωμένες κατά 25%.
-Ενέργεια: από 1.491 επιχειρήσεις το 2012, το 2016 ιδρύθηκαν μόλις 110. Η μείωση αυτή κατά 93% αποδίδεται στο ότι έσκασε η «φούσκα» των φωτοβολταϊκών.
Σε δύο μόνο κλάδους καταγράφηκε αύξηση των συστάσεων νέων επιχειρήσεων: πρόκειται για τον τουριστικό, όπου το 2016 ιδρύθηκαν 1.347 επιχειρήσεις, 31% περισσότερες σε σύγκριση με το 2012 και για τον κλάδο της παροχής ιατρικών υπηρεσιών (αύξηση 9%), γεγονός που, σε ένα βαθμό, αποδίδεται στα γνωστά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες στο δημόσιο σύστημα υγείας. Οι κλάδοι που «χτυπήθηκαν» το 2016 ήταν το λιανεμπόριο (εκτός τροφίμων), η μεταποίηση και οι κατασκευές. «Η ελληνική βιοτεχνία, όπως η κλωστοϋφαντουργία, αντιμετωπίζει τεράστιο πρόβλημα εξαιτίας του ανταγωνισμού από τρίτες χώρες, με αποτέλεσμα πολλοί να στρέφονται σε επιχειρήσεις υπηρεσιών που όμως δεν είναι παραγωγικές», τονίζει ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ. Οι διαγραφές λιανεμπορικών επιχειρήσεων ήταν περισσότερες κατά 955 από τις εγγραφές, οι διαγραφές κατασκευαστικών περισσότερες κατά 640 από τις εγγραφές και των μεταποιητικών περισσότερες κατά 424 από τις εγγραφές. Εκτός του κλάδου της εστίασης θετικό ήταν το ισοζύγιο στους κλάδους του τουρισμού (622 περισσότερες συστάσεις από διαγραφές), των ιατρικών υπηρεσιών, του αγροτικού τομέα και των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. Συνολικά το 2016, βάσει των στοιχείων του ενδεκάμηνου, ιδρύθηκαν 28.615 νέες επιχειρήσεις, 33% λιγότερες σε σχέση με το 2012. Οι διαγραφές επιχειρήσεων, επίσης, στο ενδεκάμηνο ανήλθαν σε 35.159, μειωμένες σε σύγκριση με το 2012.
Έρχονται 19.000 «λουκέτα» – Κινδυνεύουν 34.000 θέσεις εργασίας
«Εφιαλτική» είναι η πρόβλεψη της εξαμηνιαίας μελέτης της ΓΣΕΒΕΕ ότι το πρώτο εξάμηνο του 2017 θα κλείσουν 18.700 μικρομεσαίες επιχειρήσεις και θα χάσουν τη δουλειά τους περίπου 34.000 άνθρωποι. «Αν κλείσει η αξιολόγηση με τα μέτρα που ακούγονται, δεν τα αντέξουν ούτε ο λαός, ούτε οι επιχειρήσεις. Χρειάζεται εθνική γραμμή για την οικονομία, η χώρα καταστρέφεται και οι πολιτικοί είναι στον κόσμο τους», υπογραμμίζει χτυπώντας το καμπανάκι του κινδύνου ο Γιώργος Καββαθάς. Για το επόμενο διάστημα, 4 στις 10 επιχειρήσεις (ποσοστό 40,3%) θεωρεί αρκετά και πολύ πιθανό ότι θα κλείσει, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό είναι ιδιαίτερα υψηλό για τους αυτοαπασχολούμενους (57,4%). Η «μαύρη» επιχειρηματική δραστηριότητα αναμένεται να γνωρίζει νέα… άνθηση , καθώς πολλοί αυτοαπασχολούμενοι μη μπορώντας να ανταπεξέλθουν στις αυξημένες φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις θα λειτουργούν παρανόμως. Το β΄ εξάμηνο του 2016 ο κύκλος εργασιών παρουσίασε μείωση για περίπου 6 στις 10 επιχειρήσεις (59,8 %), ενώ μόνο για το 13,4 % των επιχειρήσεων σημειώθηκε αύξηση στον κύκλο εργασιών. Δυσεύρετο παραμένει και το «οξυγόνο» των επιχειρήσεων που δεν είναι άλλο από τη ρευστότητα, καθώς διατηρείται σε χαμηλό επίπεδο αφού για 7 στις 10 επιχειρήσεις (70,1%) μειώθηκε στο β΄ εξάμηνο του 2016. Το πρόβλημα για τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις γίνεται «φως φανάρι» αν σκεφθούμε ότι μόνο το 30% από αυτές αντλεί τη ρευστότητά του μέσω τραπεζικού δανεισμού. Το 2008 το ποσοστό αυτό για την προ κρίσης περίοδο ήταν 48%. Αυτό σημαίνει ότι οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις που εξασφαλίζουν ρευστότητα μέσω του τραπεζικού δανεισμού μειώθηκαν κατά 50% περίπου.
«Γονατίζουν» οι επιχειρήσεις από τα χρέη
Οι πιο πολλές επιχειρήσεις που έχουν καθυστερημένες οφειλές είναι εκείνες που έχουν χρέη προς τον ΟΑΕΕ και νυν ΕΦΚΑ (ποσοστό 26,7%). Αν και το ποσοστό αυτό εμφανίζεται μειωμένο σε σύγκριση με τον Ιούλιο του 2016 (28,3%), ο αριθμός των επιχειρήσεων με οφειλές και χρέη στο ασφαλιστικό ταμείο υπολογίζεται στις 300.000. «Οι επιχειρήσεις που υπήρχαν και προ κρίσης υποφέρουν γιατί έχουν συσσωρεύσει χρέη, ενώ όσες δημιουργήθηκαν μετά τα πάνε καλύτερα γιατί “κατασκευάστηκαν” γνωρίζοντας τα νέα δεδομένα», διευκρινίζει ο επικεφαλής της ΓΣΕΒΕΕ. Ανησυχία προκαλούν και οι επιχειρήσεις που έχουν οφειλές προς την εφορία, καθώς αυξήθηκαν από 21,9% τον Ιούλιο του 2016 σε 23,8% τον Φεβρουάριο του 2017 (ρυθμός αύξησης περίπου 10%). Η προοπτική, δυστυχώς, δεν είναι καλή αφού το ποσοστό των επιχειρήσεων που εκτιμά ότι δεν θα μπορέσει να ανταπεξέλθει στις οφειλές του προς την εφορία το 2017 ανέρχεται σε 33,2%, δηλαδή στο ένα τρίτο των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων. Η κατάσταση χειροτερεύει αν αναλογιστούμε ότι πάνω από 3 στις 10 επιχειρήσεις αναμένεται να μην ανταποκριθούν στις φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις τους για το 2017.
Πηγή: Εφημερίδα «Ελευθερία στην Ενημέρωση»