Το Ελληνικό Δίκτυο «ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ» «προλογίζει» την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας, που φέτος θα διαρκέσει από τις 16 έως τις 22 Σεπτεμβρίου και παρουσιάζει τις θέσεις του για μια ευχάριστη, οικονομική, ασφαλή και κυρίως οικολογική μετακίνηση στις πόλεις: «Η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Κινητικότητας (Ε.Ε.Κ) 16 – 22 Σεπτεμβρίου, θεσμοθετήθηκε από την Ε.E. το 2002 με σκοπό να προβάλει και να ευαισθητοποιήσει την κοινωνία για το «Δικαίωμα της Βιώσιμης Κινητικότητας». Όμως όσο και αν είναι καλές οι προθέσεις και οι διακηρύξεις, το δικαίωμα αυτό δεν εξασφαλίζεται με διακηρύξεις, ούτε με μία μέρα το χρόνο δωρεάν μετακίνηση με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς (Μ.Μ.Μ.), ούτε και με την «αξιοποίηση» της Ε.Ε.Κ. για εμπορική προώθηση του ποδηλάτου, χωρίς αναφορές στις ευθύνες και τις υποχρεώσεις της πολιτείας απέναντι στους πεζούς, ΑμεΑ, ποδηλάτες και στην οδική ασφάλεια.
Για μας η «βιώσιμη κινητικότητα» ξεκινάει από το «Σοσιαλισμό φτάνεις μόνο με ποδήλατο» (Ivan Illich, 1967), την «Κοινωνική Ιδεολογία του αυτοκινήτου» (Andre Gorz, 1973), το «Αυτοκίνητα και πόλεις» (Paul M. Sweezy, 1973) και συνεχίζεται με έρευνες, επεξεργασίες, νέες προτάσεις και δράσεις για τη δωρεάν μετακίνηση, τη μείωση των τροχαίων συμβάντων, το θόρυβο, το δημόσιο χώρο, τις μεταφορές και την κλιματική αλλαγή (η κυκλοφορία ευθύνεται για το 25% των συνολικών εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου στην Ε.Ε.) κ.λπ.
Πιστεύουμε ότι η Ε.Ε.Κ στην Ελλάδα χάνει τα κοινωνικά της χαρακτηριστικά, περιορίζεται σχεδόν αποκλειστικά σε εμπορικά φεστιβάλ για το ποδήλατο, αφήνει έξω από τη συζήτηση τον «Ευρωπαϊκό Χάρτη των Δικαιωμάτων του πεζού» (1998), αγνοεί τις πρόσφατες εκθέσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για τα τροχαία δυστυχήματα (2013) κ.λπ.
Για τη βιώσιμη κινητικότητα αναπτύσσονται στη χώρα μας δράσεις, που αν και μικρής κλίμακας, ταράσσουν τα λιμνάζοντα ύδατα. Χωρίς να υποτιμούμε καμία συλλογικότητα υπογραμμίζουμε την παρέμβαση των ποδηλατών στις Αυτοδιοικητικές εκλογές (2014) με συνθήματα α) Προώθηση του ποδηλάτου και των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς β) περιορισμός του Ι.Χ., το ερωτηματολόγιο της οργάνωσης ΠΕΖΗ, τις παρεμβάσεις του σωματείου SOS Τροχαία Εγκλήματα για τη μείωση των τροχαίων συμβάντων και τη στήριξη των οικογενειών με θύματα, τις αυτοσχέδιες κλήσεις για παράνομη στάθμευση «Είσαι γάιδαρος» κ.λπ.
Το επίσημο θέμα της Ε.Ε.Κ για το 2017 είναι “Καθαρή, κοινή και έξυπνη κινητικότητα» | ΙΣΟΤΙΜΗ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΗ: ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ και ΠΡΟΟΔΟΣ
Οι ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ συμμετέχουν και φέτος με ένα άλλο σύνθημα «H ευχάριστη, οικονομική, ασφαλής και οικολογική μετακίνηση στις πόλεις είναι ΔΙΚΑΙΩΜΑ» και διεκδικούμε:
- Να αναπτυχθούν σε περισσότερες περιοχές τα Δημόσια και τα Δημοτικά Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
- Να υπάρξει πολιτική ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης των πολιτών και κίνητρα για την χρήση των ΜΜΜ και για την αποθάρρυνση της χρήσης του Ι.Χ.
- Να εξασφαλιστεί η δωρεάν μετακίνηση στα Μ.Μ.Μ. σε ειδικές κατηγορίες πολιτών που πλήττονται με βάναυσο τρόπο από την κρίση (ανέργους, νέους μέχρι 25 ετών, ΑμεΑ) [σ.σ. είναι θετική εξέλιξη η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης για δωρεάν μετακίνηση των ανέργων του ΟΑΕΔ στα Μ.Μ.Μ. του ΟΑΣΑ στην Αθήνα Ν. 4331 (ΦΕΚ Α69/02.07.15) και πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη]
- Καμία αύξηση των εισιτηρίων, αντιθέτως απαιτούμε μείωση της τιμής 40%, όσο είναι και η μείωση των εισοδημάτων. Να αυξηθεί η διάρκεια του εισιτηρίου στις δύο ώρες.
- Να χαραχθούν και να «κατακτηθούν» από τους ποδηλάτες δίκτυα ποδηλατοδρόμων που να ενώνουν ιδιαίτερα τις περιοχές που συγκεντρώνουν μεγάλες κατηγορίες νέων (ΑΕΙ, ΤΕΙ, σχολεία, αθλητικά κέντρα).
- Να τηρείται ο Κ.Ο.Κ. και να γίνουν αυστηρότερες οι ποινές για ορισμένες κατηγορίες όπως η παραβίαση κόκκινου σηματοδότη, η εγκατάλειψη τραυματία – θύματος, η οδήγηση υπό την επιρροή εξαρτησιογόνων ουσιών κ.λπ.
- Να παρθούν μέτρα για τη μείωση της ηχορύπανσης.
- Να υπάρχει έλεγχος στα καταστήματα που καταλαμβάνουν με τα τραπεζοκαθίσματα, εργαλεία κ.λπ. πεζοδρόμια και δημόσιο χώρο.
- Να μπορούν οι πεζοί να κυκλοφορούν με ασφάλεια στα πεζοδρόμια.
- Να καθιερωθεί όριο ταχύτητας 30 χλμ εντός των πόλεων, όριο που ισχύει σε περιοχές που γίνονται δημόσια έργα.
- Να απομυθοποιηθεί το Ι.Χ. ως μέσο προβολής, προσωπικής επιτυχίας και τρόπος ζωής.
- Να υλοποιηθούν οι «Κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για την οδική ασφάλεια 2011-2020» και το Υπουργείο Υγείας να παίξει ενεργό ρόλο. Να υιοθετηθεί ο στόχος «Vision Zero – Όραμα Μηδέν» για τα τροχαία, που προωθείται στη Σουηδία από το 1997 και που το υιοθέτησε ο Δήμος της Νέας Υόρκης τον Ιούνιο του 2014. Να εφαρμοστούν και στη χώρα μας οι οδηγίες που έχει εκδώσει ο Παγκόσμιος οργανισμός Υγείας με τίτλο «Ενισχύοντας τη νομοθεσία για την οδική ασφάλεια» (2013).
- Να περιοριστεί η ρύπανση στις πόλεις, να εισέλθουν στη ζωή των πόλεων τα “οχήματα με καθαρή ενέργεια”, να αξιοποιηθούν οι προτάσεις του Ελληνικού Ινστιτούτου Ηλεκτροκίνητων Οχημάτων και να ενισχυθούν εγχώριες κατασκευές που βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο.
- Τέλος προτείνουμε να ανοίξει ο διάλογος για τη δωρεάν μετακίνηση στα δημόσια Μ.Μ.Μ, μια συζήτηση που άνοιξε στις αρχές της δεκαετίας του ’70, για την αποθάρρυνση της κυκλοφορίας των Ι.Χ. στις πόλεις. Για τους ΦτΦ η συζήτηση για τη δωρεάν μετακίνηση στα δημόσια ΜΜΜ έχει οικολογική και οικονομική διάσταση. Επισημαίνουμε ότι αρκετές κοινωνικές κατηγορίες μετακινούνται ήδη δωρεάν (π.χ. ένστολοι κ.ά). Άρα η συζήτηση για δωρεάν μετακίνηση έχει αντικειμενική βάση, ισχύει από 1/1/2013 στο Ταλίν και απασχολεί και την Ε.Ε. Για τη μείωση του εισιτήριου ή για τη δωρεάν μετακίνηση στα Μ.Μ.Μ. για οικολογικούς λόγους έχουν κατατεθεί προτάσεις από τους Πιερ Σάμουελ (Οικολογία, 1973), Μισέλ Λεβί (Η Οικοσοσιαλιστική προοπτική, 2008), Michael Brie and Mario Candeias (Just Mobility – Postfossil Conversion and Free Public Transport, 2012), Κώστα Φωτεινάκη (Για τη δωρεάν μετακίνηση στα ΜΜΜ για οικολογικούς και οικονομικούς λόγους, 2013). Το θέμα της δωρεάν μετακίνησης ήρθε έντονα στο προσκήνιο μετά το τραγικό θάνατο του νεαρού Θανάση Κολοκούρη στο Περιστέρι στις 14/8/2013 και έχει μπει στην ατζέντα των διεκδικήσεων σωματείων, ανέργων κ.ά.
Οι ΦτΦ υιοθετούν τον Παγκόσμιο Καταστατικό Χάρτη για το ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ (2004), του Κοινωνικού Φόρουμ, στον οποίο συμπεριλαμβάνεται και το δικαίωμα στην ασφαλή, οικονομική και οικολογική μετακίνηση σε βιώσιμες πόλεις”.
Ελληνικό Δίκτυο «ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ»