Είναι από τις πιο επικοινωνιακές σύγχρονες καλλιτέχνιδες: μεταξύ γκουρού και μεσσία, όπως αρέσκεται η ίδια να λέει για τον εαυτό της, κυκλοφόρησε το τελευταίο της βιβλίο στη Γαλλία, με τίτλο «Περνώντας μέσα από τους τοίχους μου» και έδωσε συνέντευξη στο Paris Match.
Ο λόγος για την εκκεντρικότατη εικαστικό, Μαρίνα Αμπράμοβιτς.
«Δεν έγραψα αυτό το βιβλίο για τους λίγους θαυμαστές της τέχνης, αλλά για το πλατύ κοινό. Εγινα 70 ετών πέρυσι και συνειδητοποίησα σε ποιό σημείο η ζωή μου είναι εκπληκτική. Ακόμη κι εγώ πρέπει να το ομολογήσω! Ερχομαι από μια χώρα του τέταρτου κόσμου, για να μην πω του τρίτου κόσμου. Εφτασα στη Νέα Υόρκη με το τρένο, στην δεύτερη θέση, με μοναδική βαλίτσα έναν χάρτινο φάκελο με τα αρνητικά των φωτογραφιών μου. Επινόησα μόνη μου τον εαυτό μου, χωρίς να με βοηθήσει κανείς: ούτε πλούσιοι άνδρες, ούτε γνωριμίες.
Πιστεύω ειλικρινά ότι η διαδρομή μου μπορεί να εμπνεύσει κι άλλους ανθρώπους. Σήμερα βρίσκομαι σε ένα στάδιο όπου μπορώ επιτέλους να είμαι ευτυχισμένη.
Στα τριάντα μου, η ζωή μου ήταν ένα συναισθηματικό μπορδέλο …Σέρνουμε τόσα βάρη μαζί μας!
Αυτό το βιβλίο δεν καυχιέται ότι είναι λογοτεχνία, αλλά τα έβαλα όλα: τις στενοχώριες της ψυχής, τα κακόγουστα αστεία μου, τις καλλιτεχνικές μου δημιουργίες. Κι αυτό με απελευθέρωσε».
Ερώτηση: Γιατί επιλέξατε να εγκατασταθείτε στη Νέα Υόρκη;
Γιατί εκεί είναι δύσκολα. Στις ΗΠΑ νιώθω διαρκώς ένα κίνητρο γιατί όλα είναι δύσκολα, αυτό είναι τέλειο για μένα! Η τέχνη πρέπει να ενοχλεί για να υπάρχει. Οταν έφτασα εδώ, κανείς δεν με γνώριζε, όλοι αδιαφορούσαν για μένα, ενώ ήμουν γνωστή στην Ευρώπη.
Αλλά η Αμερική ενδιαφέρεται μόνο για τον εαυτό της. Οταν βλέπετε ειδήσεις, μιλάνε μόνο για όσα συμβαίνουν στη Νέα Υόρκη, ή το πολύ στο Μπρούκλιν. Δεν υπάρχουν νέα για την Ρωσία, ή μόνο τρεις γραμμές. Επομένως όταν φθάνετε σε μια πόλη που έχει ήδη 437.000 καλλιτέχνες, η μοναδική σας επιλογή είναι να το πολεμήσετε, να δημιουργήσετε κάτι πιο δυνατό και πιο πρωτοποριακό από τους άλλους. Αυτό έκανα με τις πρώτες τρεις περφομάνς μου και αυτό τα άλλαξε όλα.
Ερώτηση: Σας μεγάλωσε σκληρά η μητέρα σας…
Ναι, και στην κηδεία της διάβασα ένα γράμμα για να την ευχαριστήσω. Ολοι είμαστε το προϊόν της εκπαίδευσής μας και περνάμε όλη τη ζωή μας προσπαθώντας να διορθώσουμε τις ζημιές της παιδικής ηλικίας. Με τη μητέρα μου τίποτα δεν ήταν αρκετά καλό, όλοι ήταν πολύ καλύτεροι από εμένα. Οταν τη ρώτησα γιατί δεν με φίλησε ποτέ μου απάντησε «για να μη σε παραχαϊδέψω». Πιστεύω ότι έκανε καλή δουλειά. Χάρη σε εκείνη, έγινα πολεμίστρια. Από τότε, όταν μου λένε όχι, για μένα αυτό είναι πάντα η αρχή.
Ερώτηση: Είστε γεμάτη σχέδια ως το 2022. Πίσω από τι τρέχετε;
«Είχα πάντα την αίσθηση ότι βρισκόμουν σε αποστολή. Από μικρή ήξερα ότι ήθελα να γίνω καλλιτέχνης. Ο μόνος μου φόβος είναι ότι δεν θα προλάβω να τα κάνω όλα. Εχω ραντεβού για το 2022 και οι άνθρωποι μου λένε: «Μα, δεν ξέρεις καν αν θα ζεις ως τότε!»
Βλέπω τον θάνατό μου σαν την τελευταία μου περφορμάνς. Εχω ήδη οργανώσει την κηδεία μου και έχω κάνει πρόβες. Οταν περπατάω στο δρόμο μου φαίνεται ότι οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ότι θα πεθάνουμε όλοι. Το να σκέφτεσαι τον θάνατό σου σε κάνει να είναι πιο προσηλωμένος. Πιστεύω ότι οι καλές ιδέες μπορούν να ζήσουν και μετά από μας».