Σοβαρό ζήτημα ασφάλειας δικαίου για τους φορολογούμενου θέτουν οι εκατοντάδες υποθέσεις με «φουσκωμένους» πρόσθετους φόρους λόγω αδικαιολόγητης προσαύξησης περιουσίας που έφταναν στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, όπου τελικά είτε «ξεφούσκωναν» είτε «έπεφταν» είτε οδηγούνταν στα φορολογικά δικαστήρια.
Το χάος θα τακτοποιήσει ειδική εγκύκλιος του Διοικητή της ΑΑΔΕ, η οποία στηρίζεται στις πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ, με τις οποίες επέρχονται κοσμογονικές αλλαγές στους φορολογικούς ελέγχους.
Με αυτή την εγκύκλιο ικανοποιείται κι ένα αίτημα των ίδιων των ελεγκτών, που αναζητούσαν ένα τρόπο, προκειμένου ομοειδείς περιπτώσεις, να αντιμετωπίζονται με ίδιες ελεγκτικές πρακτικές και διαδικασίες, έτσι ώστε να αποφεύγονται ερμηνευτικές στρεβλώσεις.
Η βασική οδηγία είναι ότι δεν υφίσταται προσαύξηση περιουσίας, στην περίπτωση κατά την οποία είναι εμφανής η πηγή προέλευσης ενός χρηματικού ποσού, το οποίο εμφανίζεται ως πίστωση στον τραπεζικό λογαριασμό του ελεγχόμενου φυσικού προσώπου, ακόμα και αν το ποσό αυτό δεν συμπεριελήφθη στις σχετικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, ενώ υπήρχε σχετική υποχρέωση. Στις περιπτώσεις αυτές, εφόσον οι εν λόγω πιστώσεις συνεπάγονται φορολογική υποχρέωση στον φόρο εισοδήματος, ο ελεγχόμενος δεν αντιμετωπίζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας, δηλαδή με υψηλούς συντελεστές και φόρο από το πρώτο ευρώ, αλλά ανάλογα με το είδος του εισοδήματος που δεν δηλώθηκε.
Σε περίπτωση που κάποιος φορολογούμενος επικαλεστεί αδυναμία να προσκομίσει στοιχεία, η εφορία θα κάνει αποδεκτούς τους ισχυρισμούς του ελεγχόμενου, εκτός αν έχει άλλα στοιχεία που αποδεικνύουν το αντίθετο.
Αν κάποιος πουλήσει ένα ακίνητο, αλλά το τίμημα που δηλώσει είναι μικρότερο, το υπερβάλλον τίμημα από μεταβίβαση ακινήτου το οποίο διαπιστώνεται και δηλώνεται από τον πωλητή με συμπληρωματικό συμβόλαιο ανεξάρτητα από τον χρόνο σύνταξης του αρχικού συμβολαίου δεν αποτελεί προσαύξηση περιουσίας, δεδομένου ότι με την υποβολή του συμπληρωματικού συμβολαίου είναι γνωστή η πηγή προέλευσης και το υπερβάλλον τίμημα είτε έχει φορολογηθεί ή νομίμως απαλλαγεί.
Τα ίδια ισχύουν ακόμη και αν δεν συνταχθεί συμπληρωματικό συμβόλαιο, εφόσον από τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του ο έλεγχος αποδεικνύεται ότι τα σχετικά ποσά αποτελούν μη δηλωθέν τίμημα μεταβίβασης ακινήτου.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι μετά από την απόφαση του ΣτΕ περί 5ετούς παραγραφής των φορολογικών χρήσεων και του χαρακτηρισμού ως μη συμπληρωματικών των στοιχείων που προκύπτουν από το άνοιγμα λογαριασμών σε ελληνικές τράπεζες, μπαίνει απαγορευτικό στους ελέγχους προ του 2011.
«Εάν διαπιστωθεί ότι η απόκτηση της επένδυσης έλαβε χώρα σε χρόνο εκτός των φορολογικών ετών που περιλαμβάνονται στην εντολή ελέγχου, ή το εισερχόμενο έμβασμα αλλοδαπής προέρχεται από καταθέσεις / πραγματικά εισοδήματα προγενέστερων ετών της ελεγχόμενης περιόδου, οι εν λόγω πιστώσεις θεωρούνται δικαιολογημένες για το ελεγχόμενο διάστημα και δεν θεμελιώνεται, εξ αυτού του λόγου, επέκταση του φορολογικού ελέγχου στα προγενέστερα αυτά έτη» αναφέρει η εγκύκλιος.
Οι δανειστές έχουν ζητήσει στροφή των ελεγκτικών υπηρεσιών στις νέες χρήσεις, θεωρώντας πως όσο πιο πίσω πάει ο έλεγχος τόσο περιορίζονται οι πιθανότητες να βρεθεί άκρη και να μπουν χρήματα στα κρατικά ταμεία. Με βάση τους μνημονιακούς στόχους που έχουν τεθεί στην ΑΑΔΕ, φέτος από το σύνολο των ελέγχων που θα ολοκληρώσουν οι υπηρεσίες, το 60% θα πρέπει να αφορά σε νέες υποθέσεις, ενώ για το 2018 ο πήχης ανεβαίνει στο 70%, τουτέστιν οι 7 στις 10 υποθέσεις θα πρέπει να είναι της τελευταίας 5ετίας.