Σύμφωνα με μια έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό (ανοιχτής πρόσβασης) Frontiers in Human Neuroscience, ο χορός μπορεί να αντιστρέψει τα σημάδια της γήρανσης στον εγκέφαλο. Η έρευνα αυτή συμπέρανε επίσης ότι ο χορός είχε στατιστικά σημαντικότερα αποτελέσματα σε σύγκριση με άλλα είδη σωματικής δραστηριότητας.
Η Dr. Kathrin Rehfeld, κύρια ερευνήτρια, παρατήρησε ότι «η άσκηση επιδεικνύει ευεργετικές επιδράσεις επιβράδυνσης ή ακόμα και αντιστροφής της εξασθένισης στην πνευματική και σωματική ικανότητα του ατόμου, που σχετίζεται με τη γήρανση. Στην παρούσα μελέτη, αποδεικνύουμε ότι δύο διαφορετικά είδη σωματικής άσκησης (χορός και προπόνηση αντοχής) πυροδοτούν και τα δύο την ενεργοποίηση περιοχών του εγκεφάλου που εξασθενούν με την ηλικία. Συγκριτικά όμως, μόνο ο χορός ήταν αυτός που προκαλούσε αξιοσημείωτες συμπεριφορικές αλλαγές, όσον αφορά στη βελτιωμένη ισορροπία».
Οι συμμετέχοντες στην έρευνα είχαν μέσο όρο ηλικίας τα 68 έτη και ήταν χωρισμένοι σε δύο ξεχωριστές ομάδες, μία για τον έλεγχο των επιδράσεων του χορού και μία για την προπόνηση αντοχής.
«Προσφέραμε στους ηλικιωμένους συμμετέχοντες της ομάδας χορού διαφορετικές χορογραφίες από διαφορετικά είδη χορού (τζαζ, λάτιν, παραδοσιακούς χορούς κλπ.). Τα βήματα, οι θέσεις των χεριών, οι σχηματισμοί, η ταχύτητα και ο ρυθμός άλλαζαν κάθε δεύτερη εβδομάδα, ώστε να υπάρχει μια συνεχόμενη ροή μάθησης. Το πιο δύσκολο σημείο γι’ αυτούς ήταν να ανακαλέσουν τη χορογραφία υπό την πίεση του χρόνου και χωρίς κανένα στοιχείο από τον δάσκαλο», μας πληροφορεί η Rehfeld.
«Τον τελευταίο καιρό, αξιολογούμε ένα νέο σύστημα, που ονομάζεται “Jummin” (jamming= αυτοσχέδια, επαναλαμβανόμενη μουσική και gymnastics= γυμναστική). Πρόκειται για ένα σύστημα με αισθητήρες, το οποίο παράγει ήχους (μελωδίες, ρυθμό) με βάση τη σωματική δραστηριότητα. Θέλουμε να συνδυάσουμε τις πολλά υποσχόμενες πλευρές της σωματικής άσκησης με τη μουσική, διεξάγοντας μια μελέτη σκοπιμότητας με ασθενείς που πάσχουν από άνοια. Θεωρώ ότι όλοι θα ήθελαν να κάνουν μια ανεξάρτητη και υγιεινή ζωή, για όσο είναι αυτό δυνατό. Η σωματική δραστηριότητα αποτελεί έναν από τους παράγοντες εκείνους που μπορούν να συνεισφέρουν σε αυτό, αντιστρέφοντας διάφορους άλλους παράγοντες κινδύνου και επιβραδύνοντας την εξασθένιση που σχετίζεται με τη γήρανση. Πιστεύω ότι ο χορός είναι ένα ισχυρό εργαλείο, που θέτει νέες προκλήσεις για το σώμα και το νου, ειδικά σε μεγαλύτερες ηλικίες», προσθέτει η Rehfeld.
Μια διαφορετική έρευνα που διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο McGill στο τμήμα Ψυχολογίας έχει αποδείξει ότι η μουσική είναι στην ουσία πιο αποτελεσματική και από τα φάρμακα για μια σειρά διαφορετικών παθήσεων.
Η μελέτη βρήκε ότι η μουσική μπορεί να απελευθερώσει φυσικές χημικές και αναλγητικές ουσίες στον εγκέφαλο που λειτουργούν συντομότερα και καλύτερα απ’ ότι τα φάρμακα. Ο καθηγητής Levitin, ένας από τους κύριους ερευνητές της μελέτης εξήγησε πώς η μουσική πυροδοτεί χημικές διεργασίες στον εγκέφαλο που έχουν θεραπευτικές επιδράσεις.
«Βρήκαμε αδιάσειστα στοιχεία που υποδεικνύουν ότι οι παρεμβάσεις μουσικοθεραπείας μπορούν να παίξουν έναν θεραπευτικό ρόλο σε περιβάλλοντα, όπως τα χειρουργεία και οι κλινικές. Αλλά κάτι ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι μπορούμε να εντοπίσουμε πια τους νευροχημικούς μηχανισμούς, με τους οποίους η μουσική επιδρά σε τέσσερις τομείς: στον έλεγχο της διάθεσης, στο στρες, στο ανοσοποιητικό σύστημα και στη στήριξη των διαδικασιών κοινωνικού δεσμού», τονίζει ο Levitin.
Οι μελετητές παρατήρησαν ότι η μουσική μπορεί να απελευθερώσει ντοπαμίνη και οπιοειδή, κορτιζόλη, σεροτονίνη και ωκυτοκίνη. Όταν αυτές οι ορμόνες απελευθερώνονται, βελτιώνουν τον τομέα των κινήτρων, αυξάνουν την απόλαυση που προκαλείται από συγκεκριμένες δραστηριότητες και οι οποίες μπορούν να αντιμετωπίσουν περιπτώσεις διατροφικών διαταραχών και άλλων διαταραχών.
Αυτές οι φυσικές, χημικές ουσίες καταπολεμούν επίσης το στρες, το κοινωνικό άγχος και βελτιώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα. Ο Dr. Francis Chandra, σχολιάζοντας την έρευνα, τόνισε ότι τέτοια ευρήματα θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν τον κόσμο να περιορίσει την εξάρτησή του από τα πολλά φάρμακα.
Συγκεκριμένα ανέφερε ότι: «Γνωρίζουμε ότι η μουσική διευκολύνει την ενεργοποίηση νευροχημικών διαδικασιών σε μια συμφωνία οπιοειδών, η οποία δεν έχει καταφέρει να επιτευχθεί μέσω της φαρμακευτικής παρέμβασης. Είχαμε ασθενείς, στους οποίους μπορέσαμε να μειώσουμε τα ψυχοτρόπα φάρμακα ή να τα κόψουμε εντελώς και είδαμε μεγάλη βελτίωση στη διάθεση και στην όρεξή τους».
Σε μια άλλη έρευνα, βρέθηκε ότι οι ασθενείς που άκουγαν μουσική, πριν το χειρουργείο, είχαν χαμηλότερα επίπεδα άγχους σε σύγκριση με εκείνους που λάμβαναν αγχολυτικά όπως Valium ή Xanax.
Τα επαληθευμένα αποτελέσματα, πράγματι, παρέχουν ουσιαστική στήριξη του ισχυρισμού ότι οι νευροχημικές αλλαγές είναι εκείνες που μεσολαβούν στην επίδραση της μουσικής στην υγεία. Η μουσική αποτελεί μία από τις κύριες επιλογές τρόπου ζωής, που μπορούν να μειώσουν το στρες, να προστατέψουν ενάντια σε παθήσεις και να καταπολεμήσουν τον πόνο», αναφέρεται στην έρευνα.
Τα περισσότερα δημοφιλέστερα φάρμακα στην αγορά σήμερα λειτουργούν απλά ως καταλύτες για το ξεκλείδωμα των ισχυρών χημικών ουσιών, που βρίσκονται ήδη αποθηκευμένα στον εγκέφαλό μας. Όμως, έχουμε τη δυνατότητα να βρούμε φυσικούς τρόπους με τους οποίους να μπορέσουμε να ξεκλειδώσουμε μόνοι μας αυτές τις ουσίες, χωρίς να επιβαρύνουμε τον οργανισμό μας με επιπλέον φάρμακα και τοξίνες.