Της Φωτεινής Βρύνα
Ο εορτασμός της παγκόσμιας ημέρας της γυναίκας στις 8 του Μάρτη, πέραν από τους διαχρονικούς συμβολισμούς του, πρέπει να υπενθυμίζει την υποχρέωση όλων- Κυβέρνησης, Βουλής, Φορέων Ισότητας, Ακαδημαϊκής Κοινότητας, Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Κοινωνικών Εταίρων και Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων να εργαστούν συλλογικά και συντονισμένα, ώστε η οικονομική κρίση να μην επηρεάσει την πορεία προς την πλήρη ισότητα στην κοινωνία μας.
Στη δύσκολη αυτή οικονομική συγκυρία που διανύουμε οφείλουμε όλοι να παραμείνουμε πιστοί στις αρχές της αλληλεγγύης και της κοινωνικής δικαιοσύνης και να στηρίξουμε τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού που πλήττονται εντονότερα από την οικονομική κρίση.
Μπορεί η κρίση να επηρέασε αρχικά περισσότερο τους άνδρες, όμως πλέον τα βάρη της πέφτουν σε γυναικείους ώμους.
«Το κοινωνικό κράτος, το κράτος πρόνοιας πλήττεται καίρια. Και οι συνέπειες δεν άργησαν να φανούν. Η απασχόληση των γυναικών, που εξαρτάται περισσότερο από εκείνη των ανδρών από τις κοινωνικές παροχές, βρίσκεται στο στόχαστρο».
Το φαινόμενο της ανισότητας έχει πολλές παραμέτρους και είναι αποτέλεσμα των δομικών αλλαγών που έχει επιφέρει κατά τα τελευταία χρόνια, η πολιτική επιλογή αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης και της ύφεσης, με όρους περιστολής των δημοσίων δαπανών και γενικότερης απόσυρσης του κράτους από τη δημόσια σφαίρα.
Οι γυναίκες κατά κύριο λόγο βασίζονται στα κοινωνικά επιδόματα που δυστυχώς περικόπτονται δραστικά.
Εργάζονται στον δημόσιο τομέα που συρρικνώνεται, ενώ είναι αυτές που επηρεάζονται περισσότερο από τις περικοπές στις δαπάνες για την υγεία, την εκπαίδευση, την φροντίδα παιδιών.
Η περικοπή των γονεϊκών αδειών ιδιαίτερα στον ιδιωτικό τομέα που άρχισε να συζητείται σαν μοχλός ανάπτυξης έχει τα αντίθετα αποτελέσματα, αφού μειώνει τη δυνατότητα των γυναικών να εργαστούν.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας για τις ανισότητες μεταξύ των φύλων στο πλαίσιο της κρίσης, ένας στους τρεις Ευρωπαίους πιστεύει ότι:
- η κρίση έχει επιδεινώσει κυρίως το μισθολογικό χάσμα
- έχει δυσχεράνει την εναρμόνιση της προσωπικής και επαγγελματικής ζωής των γυναικών
- Ως τρίτη μεγαλύτερη επίπτωση αναφέρουν την άνιση κατανομή των οικιακών εργασιών
- και στην τέταρτη θέση αναφέρουν τη δυσαρμονία προσωπικής ζωής και καριέρας
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι Έλληνες αναφέρουν ως κύρια επίπτωση της κρίσης στον τομέα της ανισότητας τη σωματεμπορία και την πορνεία, με τη βία κατά των γυναικών να ακολουθεί.
Οι διακρίσεις είναι ιδιαίτερα εμφανείς στον τομέα των προσλήψεων. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, για τους Ευρωπαίους τα βασικά κριτήρια πρόσληψης μιας γυναίκας είναι το εάν έχει παιδιά ,η ευελιξία στα ωράρια εργασίας και η εμφάνιση.
Στους άνδρες τα κριτήρια είναι η προϋπηρεσία, τα προσόντα και η ευχέρεια μετακινήσεων. (Οι Έλληνες ανέφεραν ως συνηθέστερο κριτήριο πρόσληψης για τις γυναίκες την εμφάνιση).
Από τα παραπάνω είναι προφανές ότι οι γυναίκες αντιμετωπίζουν σιωπηλά μια ολέθρια κρίση, η οποία δυσχεραίνει και υποβαθμίζει τη θέση τους.
«Πριν από την κρίση επηρεάζονταν ήδη περισσότερο από τους άνδρες από την ανεργία, τις επισφαλείς συνθήκες εργασίας, τους χαμηλούς μισθούς και την αργή ανέλιξη. Σήμερα, σαν αποτέλεσμα των μέτρων λιτότητας, υφίστανται διπλή τιμωρία. Πρόκειται για ένα θέμα στην καρδιά της πολιτικής ισότητας και της εργασίας».
Θα ήθελα ακόμη να τονίσω ότι το θέμα της ισότητας των φύλων έγκειται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, αυτό της «συρρίκνωσης των δικαιωμάτων», σε μία εποχή που τα κοινωνικά δικαιώματα των πολιτών σαρώνονται στο όνομα μνημονίων και ειδικότερα «τα δικαιώματα των γυναικών που δέχονται συστηματικά βολές».
Άρα είναι επιτακτική η ανάγκη μιας αλληλουχίας μεταρρυθμίσεων για να ξεπεράσουμε την κρίση, με την εκ νέου νοηματοδότηση της ισότητας των φύλων.
«Το μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε είναι να βελτιώσουμε όσο το δυνατόν τους όρους απασχόλησής των γυναικών έτσι ώστε να τις κρατήσουμε εντός της αγοράς εργασίας».
Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος «μιας κοινής πολιτικής όλων μας μακριά από τη ψευδαίσθηση ότι η πολιτική ή οι πολιτικές φύλου μπορούν να λειτουργούν μόνο για την εικόνα των κομμάτων και μόνο σε επετειακές μέρες».