Τυπικά το μνημόνιο αποτελεί παρελθόν, όμως σημασία έχει τι θα αλλάξει στην τσέπη του Έλληνα φορολογούμενου.
Στην πραγματικότητα, έρχεται πολύ σκληρή εποπτεία για δημοσιονομική πολιτική και μεταρρυθμίσεις. Παρότι το τρίτο πρόγραμμα τελειώνει στις 20 Αυγούστου, ένα πλέγμα δεσμεύσεων θα παραμείνει ενεργό έως και το 2022.
Οι μεταμνημονιακές δεσμεύσεις της Ελλάδας εκτός από τα σκληρά πλεονάσματα, τις περικοπές σε συντάξεις και τη μείωση στο αφορολόγητο, που έχουν αμετάκλητα δρομολογηθεί, περιλαμβάνουν δεκάδες τομείς στους οποίους οι ελληνικές αρχές θα πρέπει να εφαρμόσουν δημοσιονομικές πολιτικές.
Μεταξύ των δεσμεύσεων της μεταμνημονιακής περιόδου ξεχωρίζουν αυτές που αφορούν στα δημοσιονομικά, στα χρηματοπιστωτικά με έμφαση στη μείωση των κόκκινων δανείων, στο κτηματολόγιο και στην ολοκλήρωση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων του ΤΑΙΠΕΔ.
Ιστορική συμφωνία για το ελληνικό χρέος: Όλα όσα προβλέπει
Σύμφωνα με το παράρτημα της απόφασης του Eurogroup για την Ελλάδα οι μεταρρυθμίσεις αφορούν, μεταξύ άλλων, στα εξής:
Δημοσιονομικά
Η Ελλάδα θα σέβεται πλήρως τη δέσμευσή της να διασφαλίσει ότι ο ετήσιος προϋπολογισμός της θα επιτυγχάνει ένα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα, το οποίο σέβεται τους στόχους των μεταρρυθμίσεων- κλειδιά του προγράμματος του ESM.
Για τον σκοπό αυτό, θα ολοκληρώνει πλήρως την είσπραξη του clawback μέχρι τον Ιούνιο κάθε έτους για το προηγούμενο ημερολογιακό έτος.
Στη φορολογική πολιτική η Ελλάδα θα προχωρήσει μέχρι τα μέσα του 2019 αλλά και του 2020, σε αποτιμήσεις της αξίας του φόρου ακίνητης περιουσίας σε όλη την χώρα και θα επικαιροποιήσει τις αντικειμενικές τιμές για τον ΕΝΦΙΑ και άλλους φόρους σε συνάφεια με τις αγοραίες τιμές, μέχρι τα μέσα του 2020.
«Χρυσάφι» για τη Γερμανία η φτώχεια των Ελλήνων
Στη φορολογική διοίκηση η Ελλάδα θα πρέπει να συμπληρώσει τον αριθμό προσωπικού που έχει συμφωνηθεί στην ΑΑΔΕ. Δηλαδή 12.000 άτομα έως το τέλος του 2018, 12.500 μέχρι το τέλος του 2019 και 13.222 μέχρι τα μέσα του 2021, έτος που θα είναι πλήρως λειτουργικό το ηλεκτρονικό σύστημα για τη συλλογή των φόρων.
Η Ελλάδα θα συνεχίσει να εφαρμόζει τις μεταρρυθμίσεις στον τομέα της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών και θα αποφύγει τη συσσώρευση νέων ληξιπρόθεσμων χρεών, ενώ θα εφαρμόσει έως τα μέσα του 2019 τις μεταρρυθμίσεις που προτείνει το Ελεγκτικό Συνέδριο.
Κοινωνική πρόνοια
Η Ελλάδα θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας, σε στενή συνεργασία με την τεχνική βοήθεια που παρέχεται μέσω του SRSS. Η δημιουργία του ενιαίου ταμείου συντάξεων EΦΚΑ θα ολοκληρωθεί στα μέσα του 2020.
Στο πλαίσιο της στρατηγικής των ελληνικών αρχών για τον εκσυγχρονισμό του τομέα υγείας, η Ελλάδα θα εξασφαλίσει την ανάπτυξη του συστήματος πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης, ιδίως με το άνοιγμα τουλάχιστον 120 κέντρων πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας μέχρι τα τέλη του 2018 και 240 TOMY από τα μέσα του 2020.
Το κύριο όργανο που είναι υπεύθυνο για τις κεντρικές προμήθειες θα συσταθεί μέχρι το τέλος του 2018, με στόχο την επίτευξη μεριδίου κεντρικών προμηθειών στις συνολικές δαπάνες νοσοκομείων κατά 30% στα μέσα του 2020 και κατά 40% στα μέσα του 2022.
«Χαστούκι» για τη συμφωνία από τον Σπίγκελ
Η Ελλάδα θα ολοκληρώσει τη μεταρρύθμιση των δικτύων κοινωνικής ασφάλισης που δρομολογήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος. Για τον σκοπό αυτό θα εφαρμοστεί σε όλα τα επιδόματα αναπηρίας η νέα προσέγγιση για τον προσδιορισμό της αναπηρίας με βάση τόσο την ιατρική όσο και τη λειτουργική αξιολόγηση μέχρι τα μέσα του 2019, θα επανεξεταστεί το σύστημα επιδοτήσεων για τις τοπικές δημόσιες συγκοινωνίες μέχρι το τέλος του 2019 και θα ολοκληρωθεί η ανάπτυξη όλων των 3 πυλώνων του προγράμματος για το εισόδημα κοινωνικής αλληλεγγύης έως τα τέλη του 2019.
Χρηματοοικονομική σταθερότητα
Η Ελλάδα θα συνεχίσει να εφαρμόζει μεταρρυθμίσεις που αποβλέπουν στην αποκατάσταση της υγείας του τραπεζικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών για την επίλυση των NPLs, εξασφαλίζοντας τη συνεχή αποτελεσματικότητα του σχετικού νομικού πλαισίου (π.χ. αφερεγγυότητα των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, εξωδικαστικές λύσεις, πωλήσεις NPLs, ηλεκτρονικές δημοπρασίες) και να αναλάβει όλες τις απαραίτητες ενέργειες για το σκοπό αυτό.
Η Ελλάδα θα εφαρμόσει το ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης που αφορά τα αφερέγγυα νοικοκυριά με στόχο την εξάλειψη των καθυστερημένων περιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένης της διαδικασίας εκκρεμών αιτήσεων, μέχρι τα τέλη του 2021.
Πειραιώς: «Μνημόνιο χωρίς δάνειο, με σκληρά μέτρα – Αυτή είναι η συμφωνία»
Η χρηματοοικονομική κατάρτιση των δικαστών σε σχέση με τα παραπάνω θα παρασχεθεί έως τα τέλη του 2018. Στο πλαίσιο της εφαρμογής του τριετούς σχεδίου δράσης για τη δικαιοσύνη, οι φάσεις Ι και ΙΙ της εγκατάστασης του συστήματος ηλεκτρονικής δικαιοσύνης θα ολοκληρωθούν έως τα τέλη του 2018 και τα μέσα του 2020 αντίστοιχα και η ηλεκτρονική κατάθεση των νομικών εγγράφων θα εφαρμοστεί σε όλα τα Δικαστήρια μέχρι τα τέλη του 2019, αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής προσφορών μέχρι τα μέσα του 2019.
Το ΤΧΣ θα αναπτύξει μέχρι το τέλος του 2018 μια στρατηγική εξόδου για την πώληση των μεριδίων του στις συστημικές τράπεζες. Η ανεξαρτησία του ΤΧΣ θα τηρηθεί πλήρως, ενώ θα συνεχίσει να λειτουργεί υπό εμπορικούς όρους και χωρίς καμία πολιτική ή άλλη παρέμβαση. Η απόφαση για εκκαθάριση ή παράταση της εντολής για την λειτουργία του ΤΧΣ θα ληφθεί μέχρι τα μέσα του 2022. Η Ελλάδα θα συνεχίσει την χαλάρωση των ελέγχων κεφαλαίου (capital controls) σύμφωνα με τον δημοσιευμένο οδικό χάρτη.
Πρώτη φορά γραβάτα – Σόου Τσίπρα στο Ζάππειο: «Εκπλήρωσα το στοίχημα»
Αγορά εργασίας και προϊόντων
Όσον αφορά την αγορά εργασίας, η Ελλάδα θα διασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα μέσω ετήσιας επικαιροποίησης του ελάχιστου μισθού σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 4172/2012. Η υλοποίηση του σχεδίου δράσης για την αδήλωτη εργασία θα ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2019.
Η Ελλάδα θα ολοκληρώσει τη μεταρρύθμιση των αδειών εκμετάλλευσης των επενδύσεων και για το σκοπό αυτό θα εγκρίνει όλες τις νομοθετικές πράξεις αδειοδότησης (τέλος 2018), θα ολοκληρώσει τη νομοθεσία επιθεώρησης (μέσα 2020), θα αναθεωρήσει την ταξινόμηση βαθμίδων όχλησης (μέσα 2021) τους ενδιάμεσους τομείς που συμφωνήθηκαν (μέσα 2020) και την πλήρη ανάπτυξη των σχετικών ΤΠΕ (τέλος 2019).
Η Ελλάδα θα ολοκληρώσει το έργο του κτηματολογίου επικυρώνοντας το σύνολο των κτηματολογικών χαρτών και των δασικών χαρτών μέχρι τα μέσα του 2021 και ως ενδιάμεσα βήματα θα ολοκληρώσει την κατάρτιση των υπόλοιπων δασικών χαρτών μέχρι τα μέσα του 2019, ενώ θα δημιουργήσει πλήρως κτηματολογικό γραφείο και θα ολοκληρώσει το 45% της κτηματογράφησης έως τα μέσα του 2020.
Προκειμένου να ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα της ενέργειας, η συμφωνηθείσα εκποίηση της ικανότητας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη της ΔΕΗ θα ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη του 2018. Το μοντέλο-στόχος (Target Model) θα τεθεί πλήρως σε εφαρμογή μέχρι τα μέσα του 2019, ενώ τα μέτρα που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της κοινής αξιολόγησης του συστήματος δημοπρασιών NOME θα εφαρμοστούν μέχρι το τέλος του 2019.
Καμμένος: Ο Τσίπρας είναι ο καλύτερος πρωθυπουργός της μεταπολίτευσης (vid)
Ιδιωτικοποιήσεις
Το Σχέδιο Ανάπτυξης Περιουσιακών Στοιχείων και το Στρατηγικό Σχέδιο του Υπερταμείου θα υλοποιείται σε συνεχή βάση. Με στόχο την ταχεία προσέλκυση επενδύσεων για την υποστήριξη ενός σχεδίου σταθερής οικονομικής ανάπτυξης η Ελλάδα επιβεβαιώνει την πρόθεσή της να ολοκληρώσει τις συναλλαγές στο ΔΑΑ και το ΔΕΣΦΑ (τέλος 2018), στα ΕΛΠΕ (συμπεριλαμβανομένης της μεταφοράς των υπολοίπων μετοχών στο ΤΑΙΠΕΔ), στη Μαρίνα του Αλίμου (μέσα 2019), στις Εγνατία, ΔΕΠΑ Εμπορίου, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ και τα περιφερειακά λιμάνια Αλεξανδρούπολης και Καβάλας (τέλος 2019).
Παράλληλα επιβεβαιώνει την πρόθεση της να ολοκληρώσει τις συναλλαγές που αφορούν την πώληση ή άλλου είδους εκμετάλλευση (monetisation) μετοχών της ΔΕΗ, του Δικτύου της ΔΕΠΑ, των περιφερειακών λιμανιών Ηγουμενίτσας, Κέρκυρας αλλά και έτερων λιμανιών σύμφωνα με τις προτάσεις του ΤΑΙΠΕΔ και με βάση τις διαδικασίες που θα συμφωνηθούν μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ και των αρμοδίων αρχών (μέσα 2022).
Η μεταφορά του ΟΑΚΑ στο Υπερταμείο και η αναδιάρθρωση της ΕΤΑΔ θα ολοκληρωθεί στα τέλη του 2018 και η αναθεώρηση / αντικατάσταση όλων των συμβουλίων SOE στα μέσα του 2019.
«Τέλος η κρίση»: Το βλέμμα του διεθνούς Τύπου, στραμμένο στην Ελλάδα
Δημόσια διοίκηση
Η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης θα διατηρηθεί. Στο πλαίσιο αυτής της προσπάθειας, η Ελλάδα θα ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης των ανθρώπινων πόρων στον δημόσιο τομέα και ειδικότερα τον διορισμό των Γενικών Διευθυντών και όλων των Γενικών Διευθυντών σύμφωνα με το νόμο 4369/2016 έως το τέλος του 2018, την ανεξάρτητη αξιολόγηση αυτής της διαδικασίας, (στα μέσα του 2019), θα ολοκληρώσει τον 3ο κύκλο αξιολογήσεων κινητικότητας έως τα μέσα του 2019 και θα ολοκληρώσει μέχρι το τέλος του 2019 το ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού (ψηφιακό οργανόγραμμα για όλους τους δημόσιους φορείς και σύνδεση με την αρχή ενιαίας πληρωμής).
Προκειμένου να ενισχυθεί η νομική ασφάλεια και η πρόσβαση στη νομοθεσία μέσω της νομικής κωδικοποίησης, ο Κώδικας Εργατικού Δικαίου και ο Κώδικας Ρυθμιζόμενων Εργασιακών Προσαρμογών θα θεσπιστούν μέχρι τα μέσα του 2020 και η Εθνική Πύλη για την Κωδικοποίηση και Μεταρρύθμιση της Ελληνικής Νομοθεσίας θα ολοκληρωθεί στα μέσα του 2022.
Η Ελλάδα θα εφαρμόσει όλες τις συστάσεις της GRECO (Groupe d’Etats contre la Corruption) στο πλαίσιο της εφαρμογής του συνολικού εθνικού σχεδίου κατά της διαφθοράς έως τα μέσα του 2021.