Ο υποψήφιος για το χρίσμα της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στην Ευρωβουλή, Μάνφρεντ Βέμπερ μιλάει στην Καθημερινή για τις αποφάσεις που ελήφθησαν στη Σύνοδο Κορυφής στο Σάλτσμπουργκ και καλεί τις ελληνικές αρχές να δράσουν άμεσα για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης στα κέντρα φιλοξενίας των ελληνικών νησιών.
Ο 46χρoνος Βαυαρός κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την άνοδο των ευρωσκεπτικιστών και δίνει τις κατευθύνσεις που θα πάρει η Ε.Ε. αν εκλεγεί στις επόμενες ευρωεκλογές.
– Λέτε ότι η Ε.Ε. πρέπει να αλλάξει. Γιατί νιώθετε ότι είναι αποσυνδεδεμένη από τον Eυρωπαίο πολίτη;
Ο τρόπος λήψης αποφάσεων στην Ε.Ε. δεν είναι κατανοητός στον κόσμο που βλέπει τις Βρυξέλλες σε ένα γραφειοκρατικό επίπεδο και αυτό πρέπει να το αλλάξουμε καθώς είναι το βασικό πρόβλημα στο μέλλον της Ευρώπης. Αν δεν μπορούμε να συνδέσουμε τη λήψη των αποφάσεων με τα προβλήματα των ανθρώπων, τότε η Ε.Ε. δεν θα έχει ευοίωνο μέλλον. Δεν πιστεύω ότι χρειάζεται να επινοήσουμε κάτι καινούργιο, απλά να εξασκήσουμε αυτό που κάναμε πάντα στην ιστορία της Ε.Ε., τη δημοκρατία και τον κοινοβουλευτισμό, έτσι ώστε στις ευρωεκλογές του χρόνου να μην έχουμε μία συρραφή από 27 εθνικές καμπάνιες. Εμείς στο ΕΛΚ θεωρούμε ότι πρέπει να γίνει ένας διάλογος στην Ε.Ε. για τα μεγάλα θέματα και να δώσουμε τη σαφή κατεύθυνση που θέλουμε να έχει η Ευρώπη.
– Πόσο διαφορετικό είναι αυτό που προτείνετε από αυτό που βιώνουμε τώρα; Μπορείτε να γίνετε πιο σαφής;
Υπάρχει ο κοινοβουλευτισμός τώρα αλλά οι άνθρωποι δεν βλέπουν τις ευρωεκλογές ως μία διαδικασία λήψης απόφασης για την ευρωπαϊκή ήπειρο. Ας κάνουμε ζωντανές συζητήσεις του χρόνου στην Πορτογαλία, την Ιρλανδία, την Ελλάδα για θέματα όπως π.χ. θα έπρεπε η Ε.Ε. να κάνει εμπορικές συμφωνίες με τρίτους; Nαι ή όχι;
Οι πράσινοι είναι εναντίον, οι σοσιαλιστές εν μέρει αντίθετοι και το ΕΛΚ είναι υπέρ. Στη μεταναστευτική πολιτική, είμαστε έτοιμοι να προστατεύσουμε τα σύνορά μας; Ναι ή όχι;
Οι σοσιαλιστές δεν έχουν ξεκάθαρη στάση, εμείς είμαστε υπέρ. Η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. είναι θέμα που πρέπει να αποφασιστεί στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών εκλογών. Στις προηγούμενες εκλογές είχαμε την ιδέα των βασικών υποψηφίων προέδρων, τώρα θέλουμε το ΕΛΚ να έχει ένα κοινό πρόγραμμα σε όλη την Ε.Ε., με αυτά που μπορούμε να υποσχεθούμε στους πολίτες αλλά και όσα πιστεύουμε ότι πρέπει να αποφασιστούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
– Πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος της ανόδου των ευρωσκεπτικιστών και τι συνέπειες θα έχει αυτή η άνοδος στην επόμενη Ευρωβουλή και στο μέλλον της Ε.Ε.;
Οι ευρωπαϊκές εκλογές θα είναι καθοριστικές για το μέλλον της Ευρώπης που την εποχή αυτή αντιμετωπίζει απειλές από τον Πούτιν, τον Τραμπ, την Κίνα αλλά και από το εσωτερικό της, τους λαϊκιστές που θέλουν να καταστρέψουν την ιδέα της αλληλεγγύης και να αναζωπυρώσουν τον εθνικισμό. Και γι’ αυτό οι επόμενες ευρωπαϊκές εκλογές θα είναι ένα ιστορικό γεγονός για το μέλλον της Ευρώπης, που θα κρίνουν αν θα έχουμε αρκετούς ευρωβουλευτές και πολίτες που πιστεύουν στην ιδέα της συνεργασίας. Αυτό είναι το διακύβευμα. Πρώτα από όλα πρέπει να δείξουμε ότι έχουμε λύσεις, πρέπει να δείξουμε ότι οι πολιτικές μας είναι αποτελεσματικές. Σας δίνω ένα παράδειγμα. Με τη συμφωνία Ε.Ε. – Τουρκίας για τους μετανάστες, μειώσαμε τον αριθμό των αφίξεων στην Ε.Ε. δραστικά. Στην Ελλάδα το 2015 είχαμε 850.000 αφίξεις, τώρα έχουμε 22.000, το καταφέραμε ως Ευρωπαίοι σε συνεργασία με την Τουρκία. Οπότε πάρτε αυτές τις εκλογές σοβαρά, δεν είναι πια ένα παράπλευρο γεγονός, είναι κρίσιμο για τη δημοκρατία αλλά και για το ποια κατεύθυνση θα πάρει η Ε.Ε.
– Στο θέμα της μετανάστευσης ήσασταν στη Σύνοδο Κορυφής στο Σάλτσμπουργκ. Νιώθετε ότι έχει γίνει πρόοδος στο να μειωθεί η απόσταση που χωρίζει τις χώρες που δέχονται μετανάστες όπως η Ελλάδα και αυτές που αρνούνται όπως η Ουγγαρία;
Είμαι πολύ απογοητευμένος με αυτό που βλέπω σε κάθε συμβούλιο των τελευταίων εβδομάδων. Οι πολίτες από όλη την Ευρώπη βλέπουν τους ηγέτες να συζητούν στις Βρυξέλλες, στο Σάλτσμπουργκ το ίδιο θέμα και να μην καταλήγουν σε λύσεις. Βλέπουν την ηγεσία της Ευρώπης να αλληλοκατηγορείται και να μην έχει ιδέα πώς να λύσει το πρόβλημα. Αυτό είναι πολύ επικίνδυνο, καθώς ενισχύει τους ευρωσκεπτικιστές για τις επόμενες εκλογές. Μετά τρία χρόνια συζητήσεων, τρία είναι τα σημεία που πρέπει να επικεντρωθούμε: αυστηρότερος έλεγχος συνόρων, αλληλεγγύη, και τρίτον η μελλοντική πραγματική αντιμετώπιση του προβλήματος. Μπορεί τώρα το πρόβλημα να είναι στη Συρία αλλά μακροπρόθεσμα θα είναι στην Αφρική, και αυτή είναι η μεγάλη πρόκληση για μας. Είναι θέμα πολιτικής βούλησης, και εμείς θα επιμείνουμε.
– Αναφέρατε την αλληλεγγύη, έχετε μέλη στο ΕΛΚ όπως τον Όρμπαν που δεν έχουν δεχτεί έναν μετανάστη στη χώρα. Τι θα κάνετε αν εκλεγείτε με αυτούς;
Στο Κοινοβούλιο το ΕΛΚ υποστηρίζει την ιδέα της αλληλεγγύης και υποστηρίξαμε και την πρόταση της Επιτροπής για ποσοστώσεις. Βλέπω όμως ότι υπάρχει πρόβλημα. Για αυτό λέω ας σκεφτούμε αυτό που είπε ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ για ευέλικτη αλληλεγγύη, όλοι πρέπει να συνεισφέρουν αλλά έχουμε και ένα αδιέξοδο αυτή τη στιγμή στην Ε.Ε.
Ο υποψήφιος για το χρίσμα της προεδρίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στην Ευρωβουλή, Μάνφρεντ Βέμπερ
– Είναι αρκετή αυτή η «ευέλικτη αλληλεγγύη» (οι χώρες που δεν δέχονται πρόσφυγες να συνεισφέρουν με χρήματα και υλικοτεχνική υποστήριξη);
Πιστεύω ότι πρέπει να έχουμε μία υποχρεωτική ποσόστωση και πραγματική αλληλεγγύη, αλλά σαν πρώτο βήμα η «ευέλικτη αλληλεγγύη» μπορεί να μας βγάλει από το αδιέξοδο. Δεν είναι στο συμφέρον κανενός να συνεχίσουμε τους καβγάδες, οπότε αυτό μπορεί να είναι ένα βήμα και όλοι να συνεισφέρουν είτε με χρήματα ή με άλλους τρόπους. Κανένα κράτος-μέλος δεν μπορεί να πει «δεν με νοιάζει». Αυτό δεν είναι αποδεκτό. Θα ήθελα να κάνω έκκληση στις ελληνικές αρχές και στον υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής να λάβει πιο σοβαρά υπ’ όψιν την κατάσταση στα ελληνικά νησιά. Μιλάμε για την ανθρωπιστική κατάσταση σε κέντρα στην Ιορδανία ή στην Αφρική, αλλά δεχόμαστε και από ευρωπαϊκό έδαφος κάποια πολύ ανησυχητικά μηνύματα και πληροφορίες για τις συνθήκες διαβίωσης σε μερικά νησιά. Η έκκλησή μου είναι παρακαλώ «ενεργήστε άμεσα». Οι ελληνικές αρχές λαμβάνουν πολλά χρήματα για τη διαχείριση της μεταναστευτικής κρίσης, και αυτό είναι σωστό, αλλά πρέπει να δράσουν άμεσα για να σταματήσουν την ανθρωπιστική κρίση σε ορισμένα νησιά.
– Να περιμένουμε δηλαδή κάποια ευρωπαϊκή αντίδραση αν οι συνθήκες δεν βελτιωθούν;
Είναι στην ευθύνη των ελληνικών αρχών, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη. Ελπίζω να δράσουν άμεσα, αν όχι, θα πρέπει να σκεφτούμε να κάνουμε μία δημόσια ακρόαση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Δεν μπορούμε να παραπονιόμαστε για τις απάνθρωπες συνθήκες σε κέντρα προσφύγων στον υπόλοιπο κόσμο αν εμείς στην Ευρώπη αποδεχόμαστε αυτή την κατάσταση. Δεν είναι Ευρώπη αυτό που συμβαίνει σε κέντρα φιλοξενίας στην Ελλάδα. Η ελληνική κυβέρνηση έχει μεγάλη ευθύνη.
– Υποστηρίζετε τη λήξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία. Τι σχέση θέλετε να αναπτύξετε με τη γειτονική μας χώρα;
Η Τουρκία είναι μία σημαντική γειτονική χώρα ιδιαίτερα για την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι τα τελευταία 10-15 χρόνια, που έχουμε και τις συνομιλίες για πιθανή ένταξη, δεν μας έφεραν πιο κοντά, αντιθέτως η απόσταση με την Τουρκία είναι μεγαλύτερη σήμερα σε σχέση με πριν από 10 χρόνια. Η ένταξη της Τουρκίας στην Ε.Ε. δεν ήταν ποτέ μία πραγματική υπόσχεση από καμία από τις δύο πλευρές. Μετά τις πρόσφατες εξελίξεις στην Τουρκία είναι ξεκάθαρο ότι βρισκόμαστε στη στιγμή της αλήθειας, η οποία είναι να σταματήσουμε τις συνομιλίες για ένταξη και να ανοίξουμε ένα νέο κεφάλαιο. Να καθήσουμε και να συζητήσουμε συμφωνίες σε διαφορετικούς τομείς, όπως καταπολέμηση της τρομοκρατίας, πολιτιστική συνεργασία κ.λπ. Στενή συνεργασία ανά τομείς, ανοίγοντας μία νέα πόρτα.
– Αναφορικά με τη συζήτηση που γίνεται για τη μη εφαρμογή του μέτρου των συντάξεων, ποια είναι η γνώμη σας;
Δεν μπορώ να κρίνω αν αυτό είναι δυνατόν ή όχι. Αυτό θα το κρίνουν οι θεσμοί. Αυτό που δεν μπορώ να δεχτώ είναι οι αποφάσεις να ληφθούν μονομερώς, όπως έκανε ο κ. Τσίπρας πριν από ένα-δύο χρόνια. Αυτό δεν είναι αποδεκτό, είναι θέμα εμπιστοσύνης και εναπόκειται στην κοινή απόφαση των κρατών-μελών.