Στα μεγάλα αστικά κέντρα και κυρίως στην Αθήνα παρατηρείται το υψηλότερο ποσοστό χρήσης ψυχοτρόπων ουσιών στην Ελλάδα. Σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά η εκτίμηση του συνολικού αριθμού για το έτος 2016 των λεγόμενων χρηστών υψηλού κινδύνου 1 στη χώρα, ήταν περίπου 17.000 εκ των οποίων σχεδόν οι μισοί εντοπίζονται στην ευρύτερη […]
Στα μεγάλα αστικά κέντρα και κυρίως στην Αθήνα παρατηρείται το υψηλότερο ποσοστό χρήσης ψυχοτρόπων ουσιών στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης και Πληροφόρησης για τα Ναρκωτικά η εκτίμηση του συνολικού αριθμού για το έτος 2016 των λεγόμενων χρηστών υψηλού κινδύνου 1 στη χώρα, ήταν περίπου 17.000 εκ των οποίων σχεδόν οι μισοί εντοπίζονται στην ευρύτερη περιοχή του λεκανοπεδίου.
Πρόκειται για χρήστες με χαμηλό ή κανένα κίνητρο για ένταξη σε θεραπεία απεξάρτησης, οπότε η προσέγγισή τους από την πολιτεία επιχειρείται με «μέτρα μείωσης της βλάβης», δηλαδή παρεμβάσεις που αποσκοπούν στη μείωση των υγειονομικών, κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων της χρήσης ναρκωτικών.
Στο πλαίσιο αυτό, τις τελευταίες δεκαετίες οι αρμόδιοι εποπτευόμενοι φορείς του υπουργείου Υγείας εφαρμόζουν τέτοιες παρεμβάσεις οι οποίες περιλαμβάνουν προγράμματα υποκατάστασης οπιοειδών, δράσεις προσέγγισης χρηστών εκτός δομών (streetwork), προγράμματα διανομής βελόνων και συριγγών, συμβουλευτικές υπηρεσίες με στόχο την ασφαλή χρήση κ.α. Σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση των παραπάνω δράσεων έχουν πλέον αναλάβει και Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ) που δραστηριοποιούνται στο πεδίο.
Σχέδιο δράσης για το κέντρο της Αθήνας
Το υπουργείο Υγείας προκειμένου να καλύψει τις διαρκώς αυξανόμενες ανάγκες έχει προχωρήσει σε:
ενίσχυση και ανασχεδιασμό των υπηρεσιών του ΟΚΑΝΑ με αποτέλεσμα τη δραστική μείωση της λίστας αναμονής για εισαγωγή σε πρόγραμμα υποκατάστασης
σχεδιασμό και εξασφάλιση χρηματοδότησης, μέσω ευρωπαϊκών κονδυλίων, για τη δημιουργία νέων δομών μείωσης της βλάβης (κέντρα ημέρας, ξενώνες βραχείας φιλοξενίας αστέγων, κινητές μονάδες προσέγγισης και υγειονομικής φροντίδας) που θα ξεκινήσουν τη λειτουργία τους σταδιακά μέσα στο επόμενο εξάμηνο
επεξεργασία διάταξης που καθιστά δυνατή τη λειτουργία χώρων εποπτευόμενης χρήσης ναρκωτικών και η οποία θα κατατεθεί άμεσα σε σχέδιο νόμου του υπουργείου Υγείας.
Ωστόσο, παρά τη διαθεσιμότητα υπηρεσιών, οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια διαμορφώνουν ένα τοπίο που απαιτεί διεύρυνση και εντατικοποίηση των προσπαθειών καθώς και βελτίωση του συντονισμού των δράσεων.
Ο υπουργός Υγείας, Ανδρέας Ξανθός, με στόχο τη διεύρυνση των πολιτικών που ήδη εφαρμόζονται στο πεδίο των εξαρτήσεων, καλεί με επιστολή του όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (υπουργεία Εσωτερικών, Προστασίας του Πολίτη και Δικαιοσύνης, Δήμος Αθηναίων, Περιφέρεια Αττικής, πολιτικά κόμματα, ΚΕΘΕΑ, ΟΚΑΝΑ, 18ΑΝΩ-ΨΝΑ και ΜΚΟ) να καταθέσουν τις προτάσεις τους. Σκοπός είναι η εκπόνηση Σχεδίου Δράσης για την αντιμετώπιση των συνεπειών που προκαλεί η χρήση ψυχοτρόπων ουσιών στο κέντρο της Αθήνας και σε άλλες περιοχές της πρωτεύουσας. Ειδικότερα, οι άξονες είναι η προστασία της δημόσιας υγείας και της υγείας μιας ιδιαίτερα ευάλωτης ομάδας πολιτών, η έγκαιρη παρέμβαση για αντιμετώπιση περιστατικών υπερδοσολογίας και η διασύνδεση μιας κοινωνικά αποκλεισμένης μερίδας πληθυσμού με τις υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής φροντίδας.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας θεωρεί ότι η στενότερη συνεργασία των φορέων και ο καλύτερος συντονισμός των δράσεων μπορούν να δημιουργήσουν οικονομίες κλίμακας και να συμβάλλουν στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του προβλήματος των ναρκωτικών στην πρωτεύουσα. Επισημαίνεται, τέλος, ότι οι παρεμβάσεις μείωσης της βλάβης απευθύνονται σε χρήστες που δεν προσεγγίζουν τις θεραπευτικές υπηρεσίες και αποτελούν έναν από τους πυλώνες της πολιτικής του υπουργείου Υγείας που έχει ως τελικό στόχο την πλήρη απεξάρτηση.
