Κτηματολόγιο: Με σημαντικά προβλήματα αλλά και με μειωμένη συμμετοχή εξελίσσεται η κτηματογράφηση για το υπόλοιπο 63% της χώρας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών, Μιχάλης Καλογιαννάκης για την εξέλιξη της σύνταξης του Εθνικού Κτηματολογίου, το ποσοστό των πολιτών που έχουν εκκινήσει διαδικασία κυμαίνεται από 0,71% μέχρι 10,50%, με τη μέση συμμετοχή να βρίσκεται στο 1,49% από την έναρξη των δηλώσεων τον Νοέμβριο.
Αποτέλεσμα, να έρθουν παρατάσεις στις περιοχές που τρέχουν οι προθεσμίες, αναφέρει η εφημερίδα «Ελεύθερος Τύπος».
Εντός Μαΐου αναμένεται η τελική ανάρτηση των κτηματογραφήσεων που έγιναν σε Αθήνα, Λαμία, Βόλο και Λιβαδειά το 2008, με τους ιδιοκτήτες να πρέπει να επικαιροποιήσουν εκ νέου τα στοιχεία τους, αφού πρώτα «τσεκάρουν» ότι όσα αναγράφονται στα πεδία είναι ακριβή.
Σε διαφορετική περίπτωση, ακόμα και για τις πιο απλές περιπτώσεις, όπως το να έχει ορθογραφικό το επώνυμο του ιδιοκτήτη, θα χρειαστεί να κατατεθεί αίτηση για πρόδηλο σφάλμα.
Η μειωμένη συμμετοχή των πολιτών στη διαδικασία οφείλεται σε πολλαπλές αιτίες, με την πρώτη να είναι η οικονομική κατάσταση των πολιτών. Ακολουθούν η χαμηλή αξία των δηλούμενων ακινήτων, η έλλειψη τίτλων ιδιοκτησίας, η δυσκολία επίκλησης της έκτακτης περιουσίας, η μη ύπαρξη κεντρικής διαφημιστικής καμπάνιας, η καθυστέρηση λειτουργίας της ηλεκτρονικής εφαρμογής δηλώσεων Κτηματολογίου, αλλά και η μη λειτουργία των κεντρικών γραφείων συλλογής δηλώσεων στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη.
Η διαφορά ανάμεσα στις κτηματογραφήσεις – Αυτή του 2008 και της τρέχουσας
Στα προηγούμενα προγράμματα, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Καλογιαννάκης, η τελική συμμετοχή των πολιτών έφτασε από 35,31% έως 130,50%, με μέση συμμετοχή το 71,61%. Σημειώνεται πως το ποσοστό αυτό αφορά αποκλειστικά τις περιοχές που έχει τελειώσει η περίοδος της δήλωσης ιδιοκτησίας.
Αντίστοιχα, η χρήση της ηλεκτρονικής εφαρμογής δηλώσεων Κτηματολογίου είναι συγκριτικά αυξημένη σε σχέση με την προηγούμενη. Ειδικότερα, κατά την προηγούμενη εφαρμογή το 2,75% των δηλώσεων που υποβλήθηκαν έγινε με τη χρήση της εφαρμογής.
Στα νέα προγράμματα, τα ποσοστά φτάνουν από 0,72% μέχρι 20,34%, με το μέσο ποσοστό να είναι στο 6,52%. «Παρά το ότι η νέα εφαρμογή είναι λειτουργική από την αρχή της βδομάδας, ήδη οι δηλώσεις που γίνονται μέσω αυτής έχουν αυξητικές τάσεις και αναμένεται το ποσοστό 6,52% να είναι μικρό σε σχέση με το τελικό», σημειώνει χαρακτηριστικά.
Αυτές είναι οι παγίδες
Τα σημαντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν ιδιοκτήτες και επαγγελματίες παραμένουν πολλά. Πρώτα από όλα, τίθεται ζήτημα ορθότητας στον εντοπισμό ακινήτου, αφού σε πολλές των περιπτώσεων η εφαρμογή του Κτηματολογίου έχει σφάλμα από μισό μέτρο αλλά και περισσότερων μέτρων. Κατά τον κ. Καλογιαννάκη, σημαντικό είναι, για τις φορές που κρίνεται απαραίτητο από τον τεχνικό κόσμο, να γίνεται τοπογραφικό διάγραμμα.
«Το ακίνητο μπορεί να περιγράφει ορθά και μοναδιαία (συντεταγμένες, διαστάσεις, σχήμα και εμβαδόν) μόνο με τη σύνταξη εξαρτημένου τοπογραφικού διαγράμματος από το ΕΓΣΑ ’87», όπως εξηγεί.
Έχουν εντοπιστεί, ωστόσο, προβλήματα και στην ηλεκτρονική δήλωση. «Παρά το ότι η ηλεκτρονική δήλωση γίνεται μέσω του TAXISnet, ο χρήστης απαιτείται να συμπληρώσει ξανά τα προσωπικά του στοιχεία και να καταθέσει κάποιο αποδεικτικό του ΑΦΜ του με κίνδυνο να γίνουν λάθη.
Τα στοιχεία που έχει στην κατοχή του η ΓΓΠΣ θα έπρεπε αυτόματα να συμπληρώνονται από τη στιγμή που συνδέεται ο χρήστης μέσω αυτής», τονίζει. Από την άλλη, το παράδοξο είναι ότι ενώ η καταχώριση του e-mail του χρήστη είναι υποχρεωτική, δεν είναι υποχρεωτική η συμπλήρωση του αριθμού της διεύθυνσης του πολίτη.
Η εφαρμογή, που από την πρώτη μέρα λειτουργίας της «έπεσε», καθυστερεί σημαντικά να προχωρήσει στον εντοπισμό του ακινήτου, ενώ για τα κινητά είναι μη λειτουργική.
Αναφορικά με τη χρησικτησία, υπενθυμίζεται ότι στις περιοχές που υλοποιείται τώρα το έργο, αρκετά ακίνητα είναι μοιρασμένα «δια λόγου» και δεν υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας. Πόσω μάλλον για ακίνητα τα οποία δεν είναι ηλεκτροδοτούμενα (κυρίως αγροτεμάχια) και για αυτό είναι υπερβολικά δύσκολο να προσκομιστούν τα απαραίτητα έγγραφα τα οποία θα αποδεικνύουν την 20ετή νομή και κατοχή του ακινήτου.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, δηλαδή όταν γίνεται επίκληση στην έκτακτη χρησικτησία και την εφαρμογή της, δεν γίνεται αποδεκτή η δήλωση του Κτηματολογίου αν δεν υπάρχουν οι απαραίτητες «αποδείξεις», όπως ∆ΕΗ, ΟΤΕ, εταιριών ύδρευσης κ.λπ., µισθωτήρια, αποδεικτικά επιδότησης, συµβολαιογραφική πράξη αναγνώρισης ορίων, έγγραφα υποθηκών και λοιπών βαρών επί του ακινήτου, συμβόλαια γειτονικών ιδιοκτητών που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του ακινήτου και το Ε9.
Τι πρέπει να προσέξουν οι ιδιοκτήτες
Τα «κόκκινα σημεία» που πρέπει να προσέξουν οι πολίτες για να μην βρεθούν προ εκπλήξεως αποτυπώνει ο τεχνικός κόσμος παραθέτοντας κατευθυντήριες οδηγίες.
Ειδικότερα, οι αγρονόμοι τοπογράφοι μηχανικοί «χτυπούν» καμπανάκι στο φορέα υλοποίησης του Κτηματολογίου και στο υπουργείο Περιβάλλοντος, ώστε:
Να παραταθεί με νομοθετική πρωτοβουλία η συλλογή των δηλώσεων πέραν του συνηθισμένου διαστήματος, λόγω της υστέρησης του φορέα υλοποίησης να ανταποκριθεί έγκαιρα στα αυτονόητα (διαφημιστική καμπάνια, ηλεκτρονική εφαρμογή, κεντρικά γραφεία συλλογής δηλώσεων).
Να υπάρξει άμεσα νομοθετική αλλαγή, ώστε η επίκληση στην έκτακτη χρησικτησία να απαιτεί λιγότερα έγγραφα και να αρκεί η προσκόμιση ενός, όχι προσφάτου, Ε9.
Να δοθεί η δυνατότητα στην ηλεκτρονική εφαρμογή των δηλώσεων να γίνεται χωρίς τη χρήση κωδικών TAXISnet, όπως ακριβώς γινόταν στην προηγούμενη εφαρμογή, αλλά και στην κατάθεση των αντιρρήσεων δασικών χαρτών.
Να γίνει σαφές στον πολίτη με κάθε πρόσφορο μέσο, δηλαδή με σχετική μνεία τόσο μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής κατά τον εντοπισμό, αλλά και κατά την κεντρική διαφημιστική καμπάνια, ότι ο εντοπισμός του ακινήτου μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής υποβολής δηλώσεων ή άλλων ηλεκτρονικών εφαρμογών μέσω κινητού δεν υποκαθιστά το τοπογραφικό διάγραμμα και την ακρίβεια καταγραφής των ορίων του ακινήτου που προσδίδει αυτό.
Να εκδοθεί άμεσα νέος οδηγός δηλώσεων Κτηματολογίου προς τους πολίτες.
Να ξεκινήσει άμεσα η λειτουργία των κεντρικών γραφείων συλλογής δηλώσεων στην Αθήνα.
Οδηγίες στους πολίτες
Είναι κρίσιμο να επισημανθεί ότι εφόσον κατά τη διαδικασία της ανάρτησης των κτηματολογικών πινάκων και διαγραμμάτων εντοπιστούν διαφορές στο σχήμα και το εμβαδόν των ακινήτων, οι οποίες είναι εκτός των αποδεκτών ορίων απόκλισης, η ένταση που θα υποβληθεί απόν τον ιδιοκτήτη θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά από εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα.
Η ένσταση παραπέμπεται προς εξέταση από Επιτροπή Ενστάσεων. Εφόσον, οι διορθώσεις επηρεάζουν άλλο ακίνητο ο ενιστάμενος θα πρέπει υποχρεωτικά να κοινοποιήσει την ένστασή του στους θιγόμενους, διαφορετικά η ένστασή του απορρίπτεται ως απαράδεκτη από την Επιτροπή. Συνήθως, το κόστος της ολοκληρωμένης κατάθεσης της ένστασης ξεπερνά το κόστος της δήλωσης ιδιοκτησίας όταν επισυνάπτεται εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα.
Εάν ο ιδιοκτήτης δεν φροντίσει ώστε το ακίνητό του να κτηματογραφθεί με το ορθό σχήμα και εμβαδόν και μεταφερθεί αυτό στις πρώτες εγγραφές του Κτηματολογίου με διαφορές στο σχήμα και το εμβαδόν των ακινήτων οι οποίες είναι εκτός των αποδεκτών ορίων απόκλισης, θα υποχρεωθεί να ακολουθήσει τη διαδικασία διόρθωσης αυτών κατά τη χρονική στιγμή που θα προβεί σε οποιαδήποτε εγγραπτέα στα κτηματολογικά πράξη.
Στην περίπτωση όπου ο ιδιοκτήτης δεν έχει πρόβλημα στην υποβολή της δήλωσης ιδιοκτησίας του και έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της κτηματογράφησης, απαιτείται για τις περισσότερες περιπτώσεις, δικαστική απόφαση προκειμένου να καταχωρισθεί το δικαίωμά του.