Αθεϊσμός: Το ότι κάποιος αυτοχαρακτηρίζεται άθεος δεν σημαίνει ότι δεν έχει ηθική ή ότι δεν βρίσκει νόημα στο σύμπαν
Αθεϊσμός: Τους μύθους για τον αθεϊσμό και όσους τον «ασπάζονται» καταρρίπτει μια νέα έρευνα. Στο μυαλό πολλών ανθρώπων, ιδίως αυτών που διατηρούν στενή σχέση με την θρησκεία, οι άθεοι μπορεί μερικές φορές να φαντάζουν ανήθικοι, κυνικοί ή αλαζονικοί. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ερευνητές, το να μην πιστεύει κανείς σε κάποια θρησκεία ή στο Θεό, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι δεν έχει ήθος, ότι δεν πιστεύει σε τίποτε υπερφυσικό ή ότι δεν βρίσκει νόημα στο σύμπαν. Η διεθνής έρευνα που διεξήχθη στο πλαίσιο του προγράμματος «Κατανοώντας την Απιστία», κατέληξε σε μια σειρά από σημαντικά ευρήματα που προωθούν την επιστημονική κατανόηση του αθεϊσμού και του αγνωστικισμού.
Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, δεν υπάρχει ένα ενιαίο «προφίλ» απίστου: Οι άπιστοι εμφανίζουν σημαντικές διαφοροποιήσεις τόσο μέσα σε κάθε χώρα, όσο και από χώρα σε χώρα. Η μεγάλη πλειονότητα των απίστων σε όλες τις κοινότητες προτιμά να δηλώνει ότι δεν έχει «καμία θρησκεία». Συγκριτικά λίγοι προτιμούν να δηλώνουν «άθεοι» ή «αγνωστικιστές» για να ορίσουν την μη θρησκευόμενη ταυτότητα τους. Μερικοί προτιμούν να αυτοπροσδιορίζονται ως ουμανιστές, ελεύθεροι στοχαστές, σκεπτικιστές κ.α. Επίσης, δεν ισχύει η ευρέως διαδεδομένη αντίληψη ότι οι άθεοι είναι δογματικοί, όχι τουλάχιστον περισσότερο από ότι είναι οι υπόλοιποι άνθρωποι.
Αθεϊσμός: Κι όμως οι άθεοι βλέπουν νόημα στη ζωή
Η απιστία στο Θεό δεν συνεπάγεται κατ’ ανάγκη την έλλειψη πίστης σε άλλα υπερφυσικά φαινόμενα. Η πλειονότητα των απίστων -και σε μικρότερο ποσοστό των αγνωστικιστών- σε όλες τις χώρες δηλώνουν ότι πιστεύουν σε ένα ή περισσότερα υπερφυσικά φαινόμενα. Είναι σχετικά λίγοι όσοι άθεοι ή αγνωστικιστές δεν πιστεύουν καθόλου στο υπερφυσικό.
Δεν ισχύει ούτε η επίσης κοινή πεποίθηση ότι οι άπιστοι δεν βλέπουν κάποιο τελικό νόημα στο σύμπαν. Αν και αναλογικά περισσότεροι από ότι ο γενικός πληθυσμός δηλώνουν ότι «το σύμπαν τελικά είναι άνευ νοήματος», οι περισσότεροι άθεοι ή αγνωστικιστές βλέπουν όντως νόημα στη ζωή.
Αθεϊσμος και ηθικές αξίες
Οι περισσότεροι άπιστοι -με μικρές εξαιρέσεις- υιοθετούν αντικειμενικές ηθικές αξίες, την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τα δικαιώματα του ανθρώπου, καθώς επίσης τη «βαθιά αξία» της φύσης, και σε καμία περίπτωση δεν είναι πιο ανήθικοι από τους υπόλοιπους ανθρώπους (σύμφωνα με έναν άλλο μύθο). Οι άπιστοι και οι υπόλοιποι άνθρωποι που δηλώνουν πιστοί, συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό για τις πιο σημαντικές αξίες που δίνουν νόημα στον κόσμο και στη ζωή του καθενός. Πάνω από όλα ιεραρχούνται η «οικογένεια» και η «ελευθερία» τόσο για τους πιστούς όσο και για τους άπιστους, ενώ άλλες αξίες που σε μικρότερο βαθμό εγκολπώνονται, είναι ο οίκτος, η αλήθεια, η φύση και η επιστήμη.
