Νίκος Θέμελης “Αναχώρηση”: Ανάρτηση στο facebook έκανε ο Σταύρος Θεοδωράκης με αφορμή την επέτειο θανάτου του Νίκου Θέμελη, του γνωστού συγγραφέα και πρώην στενού συνεργάτη του Κώστα Σημίτη. «Ο Λάζαρος, η Μυρτώ, ο Μισέλ, η Θεονίκη, ο Γλίτσας… Διαβάζω ξανά την «Αναχώρηση» του Νίκου Θέμελη. Οι μολυβιές στις σελίδες μαρτυρούν τι θεωρούσα σημαντικό, στην πρώτη ανάγνωση, το 2014. Στις ίδιες περίπου λέξεις σταματώ ξανά. Λες και δεν μεσολάβησαν τόσα και τόσα γεγονότα, λες και δεν άλλαξα.
Πώς βρέθηκε, όμως, ξανά στα χέρια μου αυτό το βιβλίο; Τόσα και τόσα εξώφυλλα περιεργάστηκα γιατί σταμάτησα ξανά σε αυτό; Γιατί ο Θέμελης με το αριστοτεχνικό του σκάλισμα στην ιστορία, με τον σεβασμό που δείχνει στις διαφορετικές πλευρές του παρελθόντος, με την αγάπη του στο «άλλο», βοηθάει, ίσως όσο κανένας άλλος, στην εξήγηση του παρόντος. Και στην πρόβλεψη του μέλλοντος θα έλεγα…
«Τα βιβλία του είναι τα λογοτεχνικά μανιφέστα του εκσυγχρονισμού», είπαν όταν πέθανε, τέτοια μέρα – 20 Αυγούστου το 2011. Υπερασπιστής του Διαφωτισμού που δεν ζήσαμε, υπήρξε αναμφίβολα ο πιο πολιτικός συγγραφέας στη σύγχρονη ελληνική πεζογραφία.
Τώρα, λοιπόν, που όλοι – μα όλοι! – οργανώνουν γιορτές και πανηγύρια για τα 200 χρόνια από την επανάσταση του ’21, η «Αναχώρηση» γίνεται ξανά επίκαιρη. Ελπίζω να τη διαβάσουν όσοι ξαφνικά αναζητούν διδάγματα από την εξέγερση του ’21 – τουλάχιστον να διαβάσουν τις 100 πρώτες σελίδες που αναφέρονται στις δύσκολες στιγμές της Επανάστασης (1823 – 1825). Γιατί όπως σημειώνει στο επίμετρο ο ιστορικός Βασίλης Παναγιωτόπουλος «η δημιουργική γραφή μπορεί να είναι πιο καίρια από την ιστορική αφήγηση».
Λάζαρος ή Γλίτσας λοιπόν;
Να μια απάντηση που πολλοί πρέπει να δώσουν μόλις φύγουμε από τους καύσωνες και τους βοριάδες.
Η ανάρτηση του Σταύρου Θεοδωράκη
Νίκος Θέμελης: Ποιος ήταν
Ο Νίκος Θέμελης τιμήθηκε με αρκετά βραβεία, μεταξύ των οποίων, το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος (2001), το Βραβείο του λογοτεχνικού περιοδικού «Διαβάζω» για το μυθιστόρημά του «Η Ανατροπή» και το βραβείο Πρωτοποριακής Δημιουργίας – Γιάννος Κρανιδιώτης (2009).
Ο Νίκος Θέμελης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1947. Αποφοίτησε από την Γερμανική Σχολή Αθηνών, το Doerpfeld Gymnasium. Σπούδασε Νομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία, όπου το 1975 έλαβε το Διδακτορικό του Δίπλωμα σε θέματα Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
Εργάστηκε στην Αγροτική Τράπεζα, στο Υπουργείο Οικονομικών και στη Νομική Υπηρεσία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες.
Από το 1981 υπήρξε στενός συνεργάτης του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη και διευθυντής του γραφείου του, ακολουθώντας τον στα υπουργεία Γεωργίας, Εθνικής Οικονομίας, Παιδείας, Βιομηχανίας αλλά και στο Μέγαρο Μαξίμου κατά τη θητεία του ως πρωθυπουργού (1996-2004).
Στο χώρο της νεοελληνικής πεζογραφίας εμφανίστηκε το 1998. ¨Η αναζήτηση¨ ήταν το πρώτο του κείμενο έξω από το χώρο των επιστημονικών του ενδιαφερόντων. Έγραψε επτά μυθιστορήματα – τα οποία διαπνέονταν, κυρίως, από την ιδέα του εκσυγχρονισμού – με βασικές αναφορές στον ελληνισμό των τελευταίων τριών αιώνων, τόσο στον χώρο της διασποράς όσο και στον χώρο της αναδυόμενης εγχώριας αστικής τάξης.
Τα βιβλία του Νίκου Θέμελη σημείωσαν μεγάλη εμπορική επιτυχία, ενώ κάποια από αυτά μεταφράστηκαν στα γερμανικά, τα ιταλικά, τα ρουμανικά, τα τουρκικά και τα σερβικά. Εκτός από τον χώρο της πολιτικής και της επιστήμης, τα ενδιαφέροντά του επικεντρώνονταν στη λογοτεχνία, στη μουσική και την ζωγραφική.
Πέθανε στις 20 Αυγούστου 2011 σε ηλικία 64 ετών, έπειτα από μακρόχρονη μάχη με τον καρκίνο.
