Αναλφάβητοι στην Ελλάδα: Την τραγική εικόνα που παρουσιάζουν οι μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου την οποία είχε περιγράψει πριν από λίγες ημέρες η Ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση επιβεβαιώνει η έκθεση της Κομισιόν για την «παρακολούθηση και κατάρτιση του 2019». Οι συντάκτες της ευρωπαϊκής έκθεσης μιλούν για δεκαπεντάχρονους μαθητές που εξακολουθούν να διατρέχουν τον κίνδυνο εκπαιδευτικής φτώχειας καθώς, όπως γράφει η Καθημερινή, δεν διαθέτουν βασικές δεξιότητες στη γραφή, την ανάγνωση και στα μαθηματικά ή τις θετικές επιστήμες. Συγκεκριμένα στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 32% όταν ο μέσος όρος στις χώρες της ΕΕ κυμαίνεται περίπου στο 20%.
Ειδικότερα:
– το 35,8% των Ελλήνων μαθητών έχει χαμηλή επίδοση στα Μαθηματικά ενώ στην έκθεση του 2009 το ποσοστό ήταν 30,4% με τον μέσο όρο της ΕΕ να είναι στο 22,2%
– Το 32,7% των Ελλήνων μαθητών έχει χαμηλή επίδοση στις φυσικές επιστήμες ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 20,6% με το ελληνικό ποσοστό να έχει αυξηθεί από το 25,3% του 2009
– Χαμηλή επίδοση στην ανάγνωση καταγράφεται στο 27,3% των Ελλήνων μαθητών όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 19,7% και το αντίστοιχο ελληνικό ποσοστό του 2009 ήταν 21,3%
– Αντίθετα η Ελλάδα είναι πολύ καλύτερα από την Ευρώπη στην πρόωρη εγκατάλειψη των σπουδών από φοιτητές ηλικίας 18-24 ετών με ποσοστό 4,7% όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 10,6%
Η ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση στην ετήσια έκθεση της για το 2019 παρουσιάζει τις απογοητευτικές επιδόσεις των μαθητών της Β΄ Λυκείου στα γενικά και στα επαγγελματικά λύκεια. Ενδεικτικά, στη Νεοελληνική Γλώσσα το 7,1% των μαθητών γενικού λυκείου έχει βαθμολογηθεί κάτω από τη βάση κατά το σχολικό έτος 2017-2018. Πολύ χειρότερη είναι η κατάσταση στη Φυσική, όπου ο ένας στους δύο (48,4%) βαθμολογήθηκε κάτω από τη βάση. Επίσης, άσχημη είναι η εικόνα των επιδόσεων στα Μαθηματικά: στην Άλγεβρα κάτω από τη βάση είχε το 38,9% και στη Γεωμετρία το 44,2%.
Χειρότερη είναι η εικόνα στις επιδόσεις των μαθητών της Β΄ Τάξης των επαγγελματικών λυκείων
Εκεί ένας στους πέντε (20,4%) πήρε κάτω από τη βάση στη Νεοελληνική Γλώσσα και πάνω από τους μισούς στα Μαθηματικά (το 52,7% στην Αλγεβρα και το 51,3% στη Γεωμετρία). Στη Φυσική και στη Χημεία τα ποσοστά είναι μικρότερα, αλλά επίσης υψηλά (41% και 40,8%, αντίστοιχα).
Η ΑΔΙΠΠΔΕ αναφέρει ότι οι μαθητές αυτοί έχουν αυξημένη πιθανότητα να είναι λειτουργικά αναλφάβητοι και διευκρινίζει ότι «τα προβλήματα που εμφανίζονται στο λύκειο, σε σύγκριση με το δημοτικό σχολείο και το γυμνάσιο, δεν είναι προβλήματα αποκλειστικά του λυκείου, αλλά όλων των βαθμίδων, τα οποία συσσωρευτικά κατέληξαν στο λύκειο. Προβληματίζει, βέβαια, το γεγονός ότι οι αντιλήψεις και οι πρακτικές του Δημοτικού και του Γυμνασίου, ίσως λόγω του υποχρεωτικού χαρακτήρα τους, δεν αποτύπωσαν τα αρχόμενα προβλήματα λειτουργικού αναλφαβητισμού και, ενδεχομένως, δεν κινητοποιήθηκαν εγκαίρως».
«Σε κάθε περίπτωση και σε αυτή τη φάση η εκπαιδευτική πολιτική πρέπει ταυτόχρονα να παρέμβει τόσο προληπτικά, κυρίως στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, όσο και επανορθωτικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ιδιαίτερης φροντίδας πρέπει να τύχει άμεσα το επαγγελματικό λύκειο».
Στην έκθεση, που υπογράφεται από τον πρόεδρο της ΑΔΙΠΠΔΕ, ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Αθηνών Ηλία Ματσαγγούρα, προτείνεται:
• Αναδιαμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου που διέπει την αξιολόγηση των μαθητών στις διαφορετικές βαθμίδες.
• Επιμόρφωση των εκπαιδευτικών στην αξιολόγηση των μαθητών/-τριών στο πλαίσιο της διαφοροποιημένης διδασκαλίας.
• Πρόληψη του λειτουργικού αναλφαβητισμού.
• Υποστήριξη των εκπαιδευτικών για την περαιτέρω αξιοποίηση του ψηφιακού ανοικτού εκπαιδευτικού περιεχομένου.
Λειτουργικά αναλφάβητοι οι μισοί Έλληνες μαθητές
