Μεταναστευτικό: Στην πιο δύσκολη εξίσωση για την κυβέρνηση και σε κορυφαίο πρόβλημα για το Μέγαρο Μαξίμου και τους εμπλεκόμενους υπουργούς εξελίσσεται το ζήτημα της διαχείρισης του προσφυγικού ζητήματος. Η πολυπλοκότητα του ζητήματος είναι τέτοια, που δεν επιτρέπει στην κυβέρνηση να λάβει μια μόνο απόφαση, αφού χρειάζεται συνδυασμός ενεργειών και δράσεων, που θα πρέπει όμως να τεθούν σε εφαρμογή άμεσα. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την επίλυση του ζητήματος είναι πολλοί και στο Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζουν πολύ καλά ότι κάθε ενέργεια που θα αποφασιστεί θα προκαλέσει αντιδράσεις τόσο πολιτικές, όσο και κοινωνικές.
Παράγοντας πρώτος είναι η ραγδαία αύξηση των προσφυγικών ροών το τελευταίο τρίμηνο, αφού στην ελληνική επικράτεια ήρθαν περισσότερες από 40.000 πρόσφυγες. Ο λόγος είναι αφενός οι πολεμικές συρράξεις που συνεχίζονται στην Συρία, αφετέρου η άρνηση της Τουρκίας να εφαρμόσει τις συμφωνίες που προβλέπουν τόσο την εξέταση ασύλου στο έδαφός της, όσο και την επιστροφή των προσφύγων που δεν δικαιούνται άσυλο στην χώρα μας στην επικράτειά της. Η ελληνική κυβέρνηση σκοπεύει σε αυτό το επίπεδο να κινηθεί απολύτως θεσμικά και να επιμείνει στην πίεση που ασκεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να αναγκαστεί η Τουρκία να αλλάξει στάση και να τηρήσει τις συμφωνίες.
γράφει ο Γιάννης Ντσούνος
Μεταναστευτικό: Η συνδρομή της Ευρώπης
Μάλιστα δεν είναι λίγοι εκείνοι που εισηγούνται στον πρωθυπουργό να «προκαλέσει» μια σύνοδο κορυφής αποκλειστικά για το θέμα αυτό. Στο ίδιο μήκος κύματος η ελληνική θα συνεχίσει να πιέζει και προς την κατεύθυνση της μεγαλύτερης βοήθειας από την Ευρώπη σε δύο επίπεδα: το πρώτο είναι ο κοινός τρόπος εξέτασης ασύλου σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και η τήρηση της αναλογικότητας στον αριθμό των προσφύγων που θα δέχεται κάθε χώρα και το δεύτερο η περαιτέρω βοήθεια στην φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων μας, που αποτελούν ταυτόχρονα και τα νοτιότερα σύνορα της ΕΕ.
Όπως έχει ζητηθεί και στο παρελθόν από την Ελλάδα, η ΕΕ οφείλει να απαιτήσει από την Τουρκία να περιορίσει το δουλεμπόριο ψυχών που γίνεται στο έδαφός της και την εκμετάλλευση των προσφύγων από ισχυρά κυκλώματα, που τους υπόσχονται εύκολη μετάβαση στην Ευρώπη έναντι αδράς αμοιβής. Τα κυκλώματα αυτά, που δρουν ανεξέλεγκτα στην γειτονική χώρα, έχουν στείλει το «μήνυμα» και σε κατοίκους άλλων χωρών (Αφγανιστάν, Πακιστάν, Λιβύη) που δεν εμπλέκονται σε πόλεμο, ότι μπορούν, αν φτάσουν στην Τουρκία, να οδηγηθούν από τους δουλέμπορους στην Γηραιά ήπειρο.
Η φύλαξη των συνόρων
Παράγοντας δεύτερος είναι η φύλαξη των συνόρων μας, τόσο των χερσαίων, όσο και των θαλάσσιων. Η φύλαξη των περασμάτων στον Έβρο με αύξηση των περιπολιών είναι ένα πρώτο βήμα που ήδη εξελίσσεται και αυτό έχει μειώσει κάπως τις προσφυγικές ροές από εκείνα τα σημεία. Ωστόσο, και παρά το γεγονός ότι έχουν αυξηθεί οι περιπολίες του λιμενικού στο Αιγαίο, οι ροές από τα τουρκικά παράλια δεν έχουν μειωθεί. Η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί με κάθε τρόπο να πείσει ότι τα σύνορα φυλάσσονται επαρκώς, «ξορκίζοντας» με κάθε τρόπο τις ακραίες φωνές που ακούγονται κατά καιρούς για την εφαρμογή του push back και τηρώντας τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, που ορίζει ρητά ότι πρέπει να γίνεται διάσωση κάθε φορά που μια βάρκα με πρόσφυγες σκίζεται στην θάλασσα.
Η κατάσταση στα νησιά
Παράγοντας τρίτος η κατάσταση στα ελληνικά νησιά. Η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο, αφού τα κέντρα φιλοξενίας αδυνατούν να φιλοξενήσουν επιπλέον πρόσφυγες, ενώ και η αναλογία κατοίκων-μεταναστών έχει φτάσει στο 1 προς 1. Οι συνθήκες διαμονής των ανθρώπων εκεί είναι άθλιες και τα περιστατικά βίαιων επεισοδίων τόσο εντός των καταυλισμών, όσο και στα χωριά έχουν αυξηθεί δραματικά. Ένα σενάριο που επεξεργάζεται το Μέγαρο Μαξίμου είναι να δημιουργηθούν και κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα στα νησιά, όπου θα παραμένουν όσοι δεν δικαιούνται άσυλο μέχρι να επαναπροωθηθούν στις χώρες καταγωγής τους.
Ο καταμερισμός στην ενδοχώρα
Παράγοντας τέταρτος η μετεγκατάσταση των προσφύγων στην ενδοχώρα. Οι αντιδράσεις των κατοίκων ξεκίνησαν με το καλημέρα από τις πρώτες μεταφορές προσφύγων κοντά σε πόλεις και χωριά. Η κυβέρνηση εμφανίζεται αποφασισμένη να αντιμετωπίσει αυτήν την κατάσταση με το όπλο της ενημέρωσης. Ήδη εκπονείται ο σχεδιασμός της ενημέρωσης των τοπικών κοινωνιών από τους εμπλεκόμενους υπουργούς, ενώ δεν αποκλείεται να δούμε και παρέμβαση του ίδιου του πρωθυπουργού, που άλλωστε δεν έχει σταματήσει να επισκέπτεται την επαρχία. Επιπλέον, για να αποφευχθούν οι όποιες φωνές μιλούν για ενδεχόμενη αλλοίωση πληθυσμού, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι οι μετακινήσεις μεταναστών στην ενδοχώρα δεν θα είναι μεγαλύτερες από το 1% του πληθυσμού ανά τοπική περιφέρεια.
Επιτάχυνση της διαδικασίας εξέτασης ασύλου
Παράγοντας πέμπτος η χορήγηση ασύλου. Η κυβέρνηση προχώρησε στην νομοθέτηση της εξέτασης των αιτήσεων ασύλου σε δύο στάδια και όχι σε τέσσερα, που ίσχυε μέχρι πριν από λίγους μήνες. Σύμφωνα με τις κυβερνητικές εκτιμήσεις, αυτό θα περιορίσει αφενός τον χρόνο εξέτασης των αιτήσεων, αφετέρου θα αποτρέψει τους πρόσφυγες από το να κάνουν αίτηση και κατόπιν να εξαφανίζονται κινούμενοι στην ενδοχώρα έως ότου εξεταστεί και στους τέσσερις βαθμούς η αίτησή τους. Η κυβέρνηση κληρονόμησε από τον ΣΥΡΙΖΑ 75.000 εκκρεμείς αιτήσεις ασύλου, στις οποίες θα πρέπει να προστεθούν και οι αιτήσεις που έγιναν το τρίμηνο που μεσολάβησε από τις εκλογές έως σήμερα.
Η πολιτική διάσταση
Σε πολιτικό επίπεδο ο Κυριάκος Μητσοτάκης γνωρίζει ότι δεν πρόκειται να βρει σθεναρή αντίσταση από την αντιπολίτευση, αφού για τον ΣΥΡΙΖΑ δεν αποτελεί προνομιακό πεδίο το προσφυγικό. Άλλωστε ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει κατά καιρούς κατηγορήσει τον ΣΥΡΙΖΑ ότι με την πολιτική του είχε στείλει λανθασμένα μηνύματα ότι όποιος επιθυμεί, μπορεί να έρθει στην χώρα μας. Ωστόσο, ο πρωθυπουργός γνωρίζει πολύ καλά ότι η ελλιπής αντιμετώπιση του προσφυγικού-μεταναστευτικού ζητήματος μπορεί να οδηγήσει στην αναζωπύρωση ακραίων φωνών, που με την σειρά τους μπορεί να παρασύρουν μια μερίδα πολιτών σε ακραίες ενέργειες απέναντι στους πρόσφυγες, γεγονός που θα δημιουργήσει ταυτόχρονα και πολιτικό πρόβλημα. Η εξίσωση σίγουρα είναι δύσκολη και η λύση της επίσης και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι ο κυβερνητικός εκπρόσωπος χαρακτήρισε το θέμα ως «ζήτημα εθνικής σημασίας». (από την έντυπη έκδοση)
