Ασφάλιση: Για όσους δημοσίους υπαλλήλους υποβάλλουν αίτηση εξαγοράς πλασματικών ετών εντός του 2019 το κόστος υπολογίζεται στο 16,67% επί των συντάξιμων αποδοχών του υπαλλήλου τον μήνα της αίτησης, ενώ για το 2020 το κόστος εξαγοράς αυξάνεται και ανεβαίνει στο 20% όπως ισχύει για όλους τους υπόλοιπους μισθωτούς. Η αλλαγή στην εξαγορά δεν αφορά όσους έχουν ήδη κάνει αίτηση για την αναγνώριση πλασματικών χρόνων. Επισημαίνεται ότι η εξαγορά οδηγεί τον ασφαλισμένο να βγει νωρίτερα στη σύνταξη ή να αυξήσει το ποσό της σύνταξης του.
Ωστόσο, η εξαγορά των πλασματικών χρόνων συμφέρει κυρίως όσους μπορούν με τα επιπλέον χρόνια να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης αναδρομικά με τις διατάξεις του 2010, του 2011 και του 2012, ώστε συμπληρώνοντας τα αντίστοιχα όρια ηλικίας να αποχωρήσουν νωρίτερα από την αγορά εργασίας. Όπως αφορά και αυτούς που θα χρησιμοποιήσουν τα πλασματικά έτη για να συμπληρώσουν 40 έτη ασφάλισης και με τη συμπλήρωση του 62ου έτους της ηλικίας τους να καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης. Στο Δημόσιο μπορούν να εξαγοράσουν επτά πλασματικά έτη από Στρατό, σπουδές, πτυχίο κ.ά και επιπλέον έως πέντε έτη από τα τέκνα (έως 3 παιδιά). Στον ιδιωτικό τομέα συνολικά έως επτά πλασματικά έτη για τέκνα, πτυχίο, Στρατό, ασφαλιστικά κενά κ.λπ.
από τον Γιώργο Αυτιά
Ασφάλιση: Οι χρόνοι που μπορούν να προσμετρηθούν ή να αναγνωριστούν
- Επιδότηση λόγω ασθενείας (300 ημέρες)
- Επιδότηση ανεργίας (300 ημέρες)
- Χρόνος σπουδών ίσος με τα επίσημα ακέραια έτη σπουδών της οικείας σχολής, τα οποία προβλέπονται κατά το χρόνο της αποφοίτησης.
- Χρόνος ανεργίας
- Χρόνος απουσίας λόγω κύησης και λοχείας
- Χρόνος απεργίας
- Πλασματικός χρόνος 1 έτος για το πρώτο παιδί, 2 έτη για το δεύτερο και επιπλέον 2 έτη για το τρίτο
- Χρόνος μαθητείας έως 1 έτος
Για τους ελεύθερους επαγγελματίες ο χρόνος άσκησης επαγγελματικής δραστηριότητας πριν από την εγγραφή στα μητρώα του οικείου οργανισμού ( έως 5 έτη).
Πώς επηρεάζεται το ποσό της σύνταξης
Τα πλασματικά έτη που εξαγοράζονται φέρνουν τη συνταξιοδότηση και επηρεάζουν το ποσό της σύνταξης (ποσοστά αναπλήρωσης, συντάξιμες αποδοχές και εθνική σύνταξη). Οι πλασματικοί χρόνοι που αναγνωρίζονται χωρίς εξαγορά και χρησιμοποιούνται μόνο για θεμελίωση δεν συνυπολογίζονται για τον υπολογισμό του ποσού της ανταποδοτικής σύνταξης , δηλαδή δεν συνυπολογίζονται ούτε στα ποσοστά αναπλήρωσης ούτε στον υπολογισμό των συντάξιμων αποδοχών. Αντίθετα σε περίπτωση που ασφαλισμένος έχει αναγνωρίσει χωρίς εξαγορά πλασματικούς χρόνους, οι οποίοι αξιοποιούνται μόνο για τη θεμελίωση, οι χρόνοι αυτοί συνυπολογίζονται στη διαμόρφωση του ποσού της εθνικής σύνταξης, δηλαδή στη συμπλήρωση των 20 ετών για τη λήψη του πλήρους ποσού εθνικής σύνταξης.
Η καταβολή του ποσού της εξαγοράς
Α. Εφάπαξ, μέσα σε 3 μήνες από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης με έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς. Εξαγορά χρόνου που υπολείπεται του ενός έτους δεν τυγχάνει έκπτωσης.
Β. Σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις ανάλογα με τον αριθμό των μηνών που αναγνωρίζονται (τόσες δόσεις όσοι οι μήνες που αναγνωρίζονται). Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής δόσης, το ποσό αυτής επιβαρύνεται με τα προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη.
Γ. Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του ποσού της σύνταξης το ποσό εξαγοράς παρακρατείται κάθε μήνα από τη σύνταξη και μέχρι την εξόφληση, ποσό ίσο με το 1/4 του ποσού της σύνταξης.
Επιπλέον επισημαίνεται πως η σχετική αίτηση αναγνώρισης πλασματικών χρόνων μπορεί να υποβληθεί στις αρμόδιες υπηρεσίες ΕΦΚΑ οπουδήποτε, προγενέστερα ή μεταγενέστερα του έτους.
Ο οδηγός του ΕΦΚΑ
Ποιες είναι οι πιο συνηθισμένες περιπτώσεις αναγνώρισης εξαγοράς πλασματικών ετών;
Οι πιο συνηθισμένες περιπτώσεις αναγνώρισης είναι οι εξής:
- Στρατιωτική θητεία ασφαλισμένου
- Γονική άδεια
- Εκπαιδευτική άδεια
- Στρατιωτική θητεία υποψήφιου συνταξιούχου
- Χρόνος σπουδών
- Αναγνώριση τέκνων
- Κενός χρόνος
Πώς γίνεται η αναγνώριση πλασματικών ετών;
Η αναγνώριση γίνεται με την καταβολή του συνόλου των εισφορών κλάδου σύνταξης (εργοδότη και ασφαλισμένου) για κάθε μήνα αναγνωριζόμενου χρόνου ασφάλισης, στο ποσοστό που ισχύει κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης εξαγοράς. Για παράδειγμα η εξαγορά χρόνου από το ΙΚΑ ανέρχεται στο 20% του μηναίου μισθού.
Με βάση ποιες αποδοχές υπολογίζονται οι εισφορές;
Οι εισφορές υπολογίζονται βάσει των αποδοχών του ασφαλισμένου κατά τον τελευταίο μήνα απασχόλησης που προηγείται του μήνα υποβολής της αίτησης εξαγοράς
Με ποιους τρόπους γίνεται η καταβολή του ποσού της εξαγοράς;
Η καταβολή του ποσού της εξαγοράς γίνεται:
α) Εφάπαξ, μέσα σε τρεις μήνες από την κοινοποίηση της απόφασης αναγνώρισης με έκπτωση 2% για κάθε έτος εξαγοράς. Εξαγορά χρόνου που υπολείπεται του ενός έτους δεν τυγχάνει έκπτωσης.
β) Σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις, ανάλογα με τον αριθμό των μηνών που αναγνωρίζονται (Τόσες δόσεις όσοι οι μήνες που αναγνωρίζονται). Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής δόσης, το ποσό αυτής επιβαρύνεται με τα προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη.
γ) Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του ποσού της σύνταξης το ποσό εξαγοράς παρακρατείται κάθε μήνα από τη σύνταξη και μέχρι την εξόφληση, ποσό ίσο με το ¼ του ποσού της σύνταξης.
Πώς καταβάλλεται το ποσό εξαγοράς;
Για τους μη μισθωτούς ασφαλισμένους, η εξόφληση του ποσού εξαγοράς (εφάπαξ ή με δόσεις) πραγματοποιείται μέσω Διατραπεζικού Συστήματος με την χρήση Ειδικού Κωδικού Πληρωμής. Ο Κωδικός Πληρωμής εμφανίζεται στον Ατομικό σας Λογαριασμό στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες ΕΦΚΑ αμέσως μόλις γνωστοποιηθεί στις αρμόδιες Υπηρεσίες ΕΦΚΑ η παραλαβή της απόφασης αναγνώρισης. Για τους μισθωτούς ασφαλισμένους, η εξόφληση του ποσού εξαγοράς (εφάπαξ ή με δόσεις) πραγματοποιείται στην αρμόδια Υπηρεσία έκδοσης της απόφασης.
