Κορονοϊός θύματα: Τι λένε οι επιστήμονες

Κορονοϊός θύματα: Ο κορονοϊός έχει αγγίξει σχεδόν κάθε χώρα στον πλανήτη, αλλά ο αντίκτυπός του είναι διαφορετικός σε κάθε χώρα. Παγκόσμιες μητροπόλεις όπως η Νέα Υόρκη, το Παρίσι και το Λονδίνο έχουν πληγεί με σφοδρότητα, ενώ πλήθος άλλων μεγαλουπόλεων, όπως η Μπανγκόκ, η Βαγδάτη, το Νέο Δελχί και το Λάγος έχουν, μέχρι στιγμής, σχετικό μικρό θυμάτων. Οι ειδικοί προσπαθούν να καταλάβουν γιατί ο κορονοϊός είναι τόσο ιδιότροπος και οι απαντήσεις θα μπορούσαν να καθορίσουν πώς να προστατεύσουμε καλύτερα τον εαυτό μας. Στο Ιράν, για παράδειγμα, ο κορονοϊός έχει σκοτώσει τόσους πολλούς ανθρώπους, που η χώρα κατέφυγε σε μαζικές ταφές. Στο γειτονικό Ιράκ, ωστόσο, ο αριθμός των σωμάτων είναι λιγότερος από 100. Η Δομινικανή Δημοκρατία από την άλλη, ανέφερε σχεδόν 7.600 κρούσματα ιού, ενώ η γειτονική της Αϊτή κατέγραψε περίπου 85.

Το ερώτημα γιατί ο ιός έχει κατακλύσει κυριολεκτικά ορισμένα μέρη και άφησε άλλες περιοχές σχετικά ανέγγιχτες έχει γεννήσει πολλές θεωρίες και εικασίες. Υπάρχουν ήδη εκατοντάδες μελέτες σε όλο τον κόσμο που εξετάζουν πώς τα δημογραφικά στοιχεία, οι προϋπάρχουσες συνθήκες και η γενετική ενδέχεται να καθορίζουν αυτή τη μεγάλη διακύμανση των επιπτώσεων. Οι γιατροί στη Σαουδική Αραβία μελετούν εάν οι γενετικές διαφορές μπορούν να βοηθήσουν στην εξήγηση διαφορετικών επιπέδων σοβαρότητας σε περιπτώσεις Covid-19 μεταξύ Σαουδάραβων, ενώ επιστήμονες στη Βραζιλία εξετάζουν τη σχέση μεταξύ γενετικής και επιπλοκών Covid-19.

Κορονοϊός θύματα: Τι λένε οι επιστήμονες

Επιδημιολόγοι και ακαδημαϊκοί από όλο τον κόσμο υποδεικνύουν τέσσερις βασικούς παράγοντες που θα μπορούσαν να βοηθήσουν να εξηγηθεί το πού ευδοκιμεί ο ιός και πού όχι: δημογραφικά στοιχεία, πολιτισμός, περιβάλλον και ταχύτητα των κυβερνητικών αντιδράσεων. Κάθε πιθανή εξήγηση συνοδεύεται, βέβαια, από σημαντικές επιφυλάξεις και αντενδείξεις. Εάν ένας γηράσκων πληθυσμός είναι ο πιο ευάλωτος, για παράδειγμα, η Ιαπωνία πρέπει να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας. Ωστόσο, είναι πολύ μακριά από αυτό. Παρόλα αυτά οι παράγοντες που ακολουθούν θεωρούνται από τους επιστήμονες οι πιο σημαντικοί.

Η δύναμη της νεότητας

Πολλές χώρες που έχουν γλιτώσει από μαζικές επιδημίες έχουν σχετικά νεότερους πληθυσμούς. Οι νέοι είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν ήπιες ή ασυμπτωματικές περιπτώσεις που είναι λιγότερο μεταδοτικές σε άλλους, δήλωσε ο Robert Bollinger, καθηγητής μολυσματικών ασθενειών στην Ιατρική Σχολή Johns Hopkins. Και είναι λιγότερο πιθανό να έχουν ορισμένα προβλήματα υγείας που μπορούν να κάνουν το Covid-19, την ασθένεια που προκαλείται από τον κορονοϊό, ιδιαίτερα θανατηφόρα, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Η Αφρική – με περίπου 45.000 αναφερόμενες περιπτώσεις, ένα μικρό ποσοστό των 1,3 δισεκατομμυρίων ανθρώπων της – είναι η νεότερη ήπειρος στον κόσμο, με πάνω από το 60 τοις εκατό του πληθυσμού της κάτω των 25 ετών.

Στην Ταϊλάνδη και το Νατζάφ του Ιράκ, τοπικοί αξιωματούχοι υγείας διαπίστωσαν ότι η ομάδα ηλικίας έως 29 ετών είχε το υψηλότερο ποσοστό μόλυνσης, αλλά συχνά έδειξε λίγα συμπτώματα. Αντίθετα, η εθνική διάμεση ηλικία στην Ιταλία, μια από τις χώρες που επλήγησαν περισσότερο, είναι μεγαλύτερη από 45. Η μέση ηλικία εκείνων που πέθαναν από το Covid-19 ήταν περίπου 80.

Ισχυρότερο ανοσοποιητικό

Οι νέοι τείνουν να έχουν ισχυρότερο ανοσοποιητικό σύστημα, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε ηπιότερα συμπτώματα, δήλωσε ο Josip Car, ειδικός στον πληθυσμό και την παγκόσμια υγεία στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Nanyang της Σιγκαπούρης. Στη Σιγκαπούρη και τη Σαουδική Αραβία, για παράδειγμα, οι περισσότερες από τις λοιμώξεις είναι μεταξύ ξένων μεταναστών εργαζομένων, πολλοί από αυτούς ζουν σε ομαδικούς κοιτώνες. Ωστόσο, πολλοί από αυτούς τους εργαζομένους είναι νέοι και σε φόρμα και δεν χρειάζονται νοσηλεία. Μαζί με τη νεολαία, η σχετική καλή υγεία μπορεί να μειώσει τον αντίκτυπο του ιού μεταξύ εκείνων που έχουν μολυνθεί, ενώ ορισμένες προϋπάρχουσες καταστάσεις – ιδίως υπέρταση, διαβήτης και παχυσαρκία – μπορούν να επιδεινώσουν τη σοβαρότητα, λένε ερευνητές στις Ηνωμένες Πολιτείες. Υπάρχουν αξιοσημείωτες εξαιρέσεις σε αυτή τη δημογραφική θεωρία. Η Ιαπωνία, με τον γηραιότερο μέσο πληθυσμό του κόσμου, έχει καταγράψει λιγότερους από 520 θανάτους.

Πολιτιστική απόσταση

Οι πολιτιστικοί παράγοντες, όπως η κοινωνική απόσταση που είναι ενσωματωμένη σε ορισμένες κοινωνίες, μπορεί να προσφέρουν σε ορισμένες χώρες περισσότερη προστασία, ανέφεραν οι επιδημιολόγοι. Στην Ταϊλάνδη και την Ινδία, όπου οι αριθμοί ιών είναι σχετικά χαμηλοί, οι άνθρωποι χαιρετούν ο ένας τον άλλον σε απόσταση, με τις παλάμες να ενώνονται όπως στην προσευχή. Στην Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα, οι άνθρωποι υποκλίνονται και πολύ πριν φτάσει ο κορονοϊός, τείνουν να φορούν μάσκες προσώπου όταν αισθάνονται αδιαθεσία. Σε μεγάλο μέρος του αναπτυσσόμενου κόσμου, το έθιμο της φροντίδας των ηλικιωμένων στο σπίτι οδηγεί σε λιγότερα γηροκομεία, τα οποία έχουν υποστεί τραγικές επιδημίες στη Δύση.

Αυτό που θα μπορούσε να ονομαστεί «εθνική απόσταση» έχει επίσης αποδειχθεί επωφελές. Οι χώρες που είναι σχετικά απομονωμένες έχουν αποκομίσει οφέλη για την υγεία από την απομόνωσή τους. Τα απομακρυσμένα έθνη, όπως μερικά στον Νότιο Ειρηνικό και τμήματα της υποσαχάριας Αφρικής, δεν έχουν πλημμυρίσει με επισκέπτες που φέρνουν τον ιό μαζί τους. Οι ειδικοί στον τομέα της υγείας στην Αφρική αναφέρουν περιορισμένα ταξίδια από το εξωτερικό ως ίσως τον κύριο λόγο για το σχετικά χαμηλό ποσοστό μόλυνσης της ηπείρου.

Θερμότητα και φως

Η γεωγραφία της επιδημίας – η οποία εξαπλώθηκε ραγδαία κατά τη διάρκεια του χειμώνα σε χώρες με εύκρατες ζώνες όπως η Ιταλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες και ήταν σχεδόν αόρατη σε θερμότερες χώρες όπως το Τσαντ ή η Γουιάνα – φάνηκε να υποδηλώνει ότι ο ιός δεν πήγε καλά στη ζέστη. Άλλοι κορονοϊοί, όπως αυτοί που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα, είναι λιγότερο μεταδοτικοί σε θερμότερα, υγρά κλίματα. Αλλά οι ερευνητές λένε ότι η ιδέα ότι ο ζεστός καιρός μπορεί να απωθήσει τον ιό είναι ευσεβής πόθος. Μερικές από τις χειρότερες επιδημίες στον αναπτυσσόμενο κόσμο ήταν σε μέρη όπως η περιοχή Amazonas της Βραζιλίας. «Η καλύτερη εικασία είναι ότι οι καλοκαιρινές συνθήκες θα βοηθήσουν αλλά είναι απίθανο από μόνες τους να οδηγήσουν σε σημαντική επιβράδυνση της ανάπτυξης ή σε μείωση των περιπτώσεων», δήλωσε ο Marc Lipsitch, διευθυντής του Κέντρου Δυναμικής Μεταδοτικής Νόσου στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.

Αλλά άλλες πτυχές της ζωής στα θερμά κλίματα, όπως το γεγονός ότι οι άνθρωποι περνούν περισσότερο χρόνο έξω, θα μπορούσαν να βοηθήσουν. «Οι άνθρωποι που ζουν σε εσωτερικούς χώρους σε κλειστά περιβάλλοντα μπορεί να προωθήσουν την ανακυκλοφορία ιών, αυξάνοντας την πιθανότητα να προσβληθούν από την ασθένεια», δήλωσε ο κ. Car του Nanyang Technological University.

Πρώιμο και αυστηρό lock down

Χώρες έκαναν lock down νωρίς, όπως το Βιετνάμ και η Ελλάδα, μπόρεσαν να αποφύγουν τα χειρότερα.

(Πληροφορίες, από άρθρο The Covid-19 Riddle: Why Does the Virus Wallop Some Places and Spare Others?, by Hannah Beech, Alissa J. Rubin, Anatoly Kurmanaev and Ruth Maclean, NY Times)

Δείτε ακόμη

Τραμπ: Μέσα στο 2020 το εμβόλιο για τον κορονοϊό

Ισπανία: Υποχρεωτική η μάσκα, η κυβέρνηση μοιράζει 6 εκατ. μάσκες στους σταθμούς ΜΜΜ

Covid 19: Η χώρα που παίρνει τον καλύτερο βαθμό στη διαχείριση της κρίσης