Από την Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Πρέπει να έχουμε και φίλους και εχθρούς.
Τους φίλους, για να μας θυμίζουν το καθήκον μας και τους εχθρούς, για να μας υποχρεώνουν να το κάνουμε.
Πλούταρχος
Θα πρόκειται για fake news, είπα. Ο πρωθυπουργός μας και μάλιστα με δική του πρωτοβουλία επικοινώνησε με τον Τούρκο πρόεδρο, που πριν λίγους μήνες έβαλε πάγο στις σχέσεις του με τον Έλληνα πρωθυπουργό, τον απαξίωσε, τον περιφρόνησε, του έκλεισε κατάμουτρα την πόρτα. Να δούμε όμως τι συνέβη πριν λίγους μήνες, όταν ο Βούλγαρος πρόεδρος Borysov ανέλαβε να οργανώσει μία συνάντηση Ελλάδας – Τουρκίας και άλλων Ευρωπαίων ηγετών με σκοπό να αντιμετωπισθεί το προσφυγικό. Και ενώ όλα πήγαιναν κατ’ ευχήν, ξαφνικά … “Εγώ μ’ αυτόν στο ίδιο τραπέζι δεν κάθομαι”, είπε ο Τούρκος Πρόεδρος.
“Με αυτόν; Με ποιον δηλαδή, δεν έχει όνομα; Να μ’ αυτόν εκεί, μ’ αυτόν τον ψηλό…”.
“Α, εννοείς τον Μητσοτάκη; Μη σε νοιάζει, θα σου δώσουμε ένα δικό σου τραπέζι μπροστά μπροστά, πρώτο τραπέζι πίστα που λένε οι Έλληνες”.
“Όχι, δεν θέλω! Δεν θέλω ούτε να τον βλέπω, ούτε να τον ακούω!”.
“Δεν θα τον βλέπεις! Θα του γυρίσεις την πλάτη και έτσι η περιφρόνησή σου θα είναι έμπρακτη και δεν θα τον ακούς. Ό, τι σου λέει θα στα μεταφέρει δική μας διερμηνέας που έχει και μελωδική φωνή”.
“Μα δε θα μου πεις τελικά γιατί τόση αποστροφή; Τι σου έκανε; Πρέπει να δώσεις κάποιες εξηγήσεις, γιατί χωρίς αυτόν δεν μπορούμε να συνεδριάσουμε”.
“Δεν υπάρχει κάτι συγκεκριμένο. Απλά μου σήκωσε λίγο το ανάστημά του κι αυτό εγώ δεν το αντέχω. Δεν το επιτρέπω, εγώ ο αρχηγός μίας πρώην αυτοκρατορίας και μελλοντικής, ελπίζω με τη βοήθεια του… Θεού”!
“Έλα τώρα, εντάξει, είναι λίγο πιο ψηλός από σένα, όμως με 2-3 πόντους τακούνι ίσως τον ξεπεράσεις κιόλας, μην κάνεις έτσι”. Τελικά η συνάντηση ακυρώθηκε, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του Borysov…
Η συμπεριφορά του Τούρκου προέδρου, που μάλλον δεν έχει προηγούμενο στα διπλωματικά χρονικά, ονομάζεται στην ψυχολογία αντικοινωνική τιμωρία. Τιμωρούμε κάποιον με μία ακραία συμπεριφορά μας, επειδή ματαίωσε κάποια φιλόδοξα σχέδιά μας, πλήγωσε το γόητρό μας, μας εξέθεσε στο οικείο μας περιβάλλον και δεν θέλουμε να βρεθούμε ξανά σε μια αντιπαράθεση σύγκρουσης ή σύγκρισης μαζί του.
Και αυτή η συμπεριφορά εκδηλώνεται ακριβώς εκεί που υπάρχει μία αναγκαστική και αναπόφευκτη συνύπαρξη και η άμεση επικοινωνία είναι ο μοναδικός τρόπος για να λυθεί ένα πρόβλημα.
Η αντικοινωνική τιμωρία εκδηλώνεται με δύο τρόπους. Ο ένας είναι όταν κάποιος σε ακυρώνει κατά πρόσωπο: “Δεν σε γουστάρω, δεν θέλω καμία σχέση μαζί σου”, συμπεριφορά ηθικά έντιμη, γιατί δίνει στον άλλο τη δυνατότητα να ζητήσει εξηγήσεις ή να λύσει τυχόν παρεξηγήσεις. Ο άλλος τρόπος είναι ο ευγενικός, που είναι… πασπαλισμένος με διάχυτη σκόνη περιφρόνησης. Μια ψυχρή καλημέρα χωρίς να σας κοιτάζει, να σας αγνοεί επιδεικτικά σε μια συνάντηση με άλλους, να επικοινωνεί μαζί σας μέσω τρίτων και γενικά δεκάδες παρόμοιες συμπεριφορές που δημιουργούν ένα βαρύ κλίμα σε μια σχέση αναγκαστικής συνύπαρξης και συνεργασίας.
Η αποφασιστικότητα και η αποτελεσματικότητα, τόσο στον Έβρο όσο και στην επιδημία είναι δύο στοιχεία που ανέδειξαν τον Κυριάκο Μητσοτάκη σε ηγετική μορφή πανευρωπαϊκής, αν όχι και παγκόσμιας, εμβέλειας με δεδομένο ότι αυτή τη στιγμή ο πλανήτης κυβερνάται από τον Τραμπ. Και αυτή ακριβώς η ικανότητα του Μητσοτάκη να φέρει προ των ευθυνών τους τους άλλους Ευρωπαίους ηγέτες και να δείξουν έμπρακτη συμπαράσταση στη χώρα μας απέναντι στις τουρκικές ενέργειες είναι που κάνει τον Τούρκο Πρόεδρο να μη θέλει να βλέπει τον πρωθυπουργό μας. Μίλησαν για δευτερεύοντα και επουσιώδη θέματα οι δύο αρχηγοί, διαβάσαμε.
Όμως η επισήμανση του Μητσοτάκη πως η ένταση στο Αιγαίο πρέπει να χαλαρώσει δεν ήταν επουσιώδης. Αυτό σημαίνει ότι ο Τούρκος Πρόεδρος πρέπει να πάρει το “πιστόλι” από το τραπέζι και να το βάλει στο συρτάρι.
Αλλά και ο ίδιος ο Μητσοτάκης να βάλει πολύ πιπέρι στη γλώσσα κάποιων που “βυθίζουν νησίδες” και κάποιων άλλων που “πρώτα καίνε ανθρώπους και μετά αναζητούν την ταυτότητά τους”. Για να μη δικαιωθεί ο Ζωρζ Κλεμανσώ που έλεγε ότι ο πόλεμος είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την εμπιστευόμαστε στους στρατιωτικούς…
Για την Έντυπη Έκδοση (ΕΔΩ)
