Κυρώσεις στην Τουρκία – Αγιά Σοφιά: Για μια ακόμη φορά, κι ενώ η Τουρκία τείνει να γίνει μια εχθρική χώρα, οι Ευρωπαίοι έμειναν στα λόγια, καθώς οι όποιες αποφάσεις για κυρώσεις μετατέθηκαν για το άτυπο συμβούλιο των ΥΠΕΞ τον Αύγουστο. Οι υπουργοί Εξωτερικών μπορεί να δήλωσαν την στήριξη τους στις ελληνικές θέσεις, να καταδίκασαν τις παράνομες ενέργειες της Άγκυρας όπως και την μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί, αλλά όταν Νίκος Δένδιας κατέθεσε το αίτημα για την σύνταξη ενός καταλόγου που θα περιλαμβάνει τις κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας οι μισές και πλέον χώρες έδειξαν απρόθυμες, ζητώντας να εξαντληθούν τα περιθώρια διαλόγου.
Το γεγονός ότι από την 1η Ιουλίου ανέλαβε την ευρωπαϊκή προεδρία η Γερμανία κάνει ακόμη πιο δύσκολο το έργο των κυρώσεων από την στιγμή που είναι γνωστό πως Βερολίνο και Άγκυρα διατηρούν παραδοσιακά πολύ καλές σχέσεις. Ωστόσο η Αθήνα θα εξακολουθήσει να πιέζει τις Βρυξέλλες και το επόμενο βήμα θα γίνει την Παρασκευή στη Σύνοδο Κορυφής. Σε αυτό άλλωστε αποσκοπούσε και η τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο πρωθυπουργός με τον επικεφαλής του ευρωπαϊκού συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, τον οποίο ενημέρωσε για την τουρκική προκλητικότητα αλλά και πως θα θέσει το επίμαχο θέμα στην Σύνοδο Κορυφής παρά το γεγονός πως δεν περιλαμβάνεται στην ημερήσια διάταξη.
Αγιά Σοφιά: Νέο μήνυμα Μητσοτάκη στη Άγκυρα
Ο πρωθυπουργός θα υποδεχθεί στο Μαξίμου τον Πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη και στις δηλώσεις που θα ακολουθήσουν ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να στείλει νέο αυστηρό μήνυμα προς την Άγκυρα καλώντας την για μία ακόμη φορά να σεβαστεί το διεθνές δίκαιο. Παράλληλα, θα τονίσει πως το ζήτημα της Αγιάς Σοφιάς δεν είναι ένα ελληνοτουρκικό, αλλά παγκόσμιο και θα αναφερθεί στο ελληνικό αίτημα για την επιβολή κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας στην περίπτωση που παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης προετοιμάζει μια σειρά σημαντικών επαφών με Ευρωπαίους ομολόγους του που θα πραγματοποιηθούν στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής, με στόχο την δημιουργία ενός ισχυρού μπλοκ απέναντι στην Τουρκία, αλλά και στις χώρες εκείνες που εμφανίζονται επιφυλακτικές στην λήψη μέτρων. Ήδη σύμφωνα με πληροφορίες έχει “κλειδώσει” η συνάντηση με τον Γάλλο πρόεδρο Εμμανουέλ Μακρόν.
Οι κυρώσεις που βρίσκονται στο τραπέζι
Ο Νίκος Δένδιας περιέγραψε στους ομολόγους του την κρίσιμη κατάσταση που επικρατεί στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ δεν έκρυψε την ανησυχία του για το ενδεχόμενο ενός θερμού επεισοδίου. Μάλιστα διπλωματικές πηγές τόνιζαν πως “αν υπάρξει θερμό επεισόδιο, η Ελλάδα θα αντιδράσει και θα χρειαστεί να ενεργοποιηθεί το άρθρο 42 της Συνθήκης, δηλαδή να ενισχυθεί με απόφαση του Συμβουλίου η χώρα που δέχεται επίθεση”. Ο υπουργός Εξωτερικών τόνισε πως θα ζητήσει την έκτακτη σύγκλιση της συνόδου σε περίπτωση που η Άγκυρα εντείνει την προκλητικότητά της.
Οι Ευρωπαίοι υπουργοί εξωτερικών μπορεί να αποφάσισαν την εξάντληση του διαλόγου με την Άγκυρα, ωστόσο στο τραπέζι ήδη βρίσκονται μια σειρά από κυρώσεις όπως η διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, όπως και η προενταξιακή χρηματοδότηση η οποία θα δημιουργήσει πρόβλημα στην Τουρκία λόγω της άσχημης οικονομικής κατάστασης που υπάρχει. Επίσης συζητείται η ανάκληση της τελωνειακής ένωσης που περιλαμβάνει και συμφωνίες για δασμούς, καθώς και ο τερματισμός της χρηματοδότησης έργων από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Επίσης ένα ακόμη ζήτημα είναι και τα κονδύλια για το μεταναστευτικό.
Τι αναφέρει το άρθρο 42
«Σε περίπτωση κατά την οποία κράτος-μέλος δεχθεί ένοπλη επίθεση στο έδαφος του, τα άλλα κράτη-μέλη οφείλουν να του παράσχουν βοήθεια και συνδρομή με όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών» αναφέρεται στο προοίμιο του άρθρου 42 παράγραφος 7 της ιδρυτικής συνθήκης της ΕΕ.
Δένδιας: Αν η Ευρώπη δεν αποτρέψει τουρκική επιθετικότητα, δεν θα της αρέσει αυτό που θα συμβεί
Ο ίδιος ο κ. Δένδιας μιλώντας στον Γιώργο Αυτιά ξεκαθάρισε: «Η Ελλάδα διαθέτει ικανές ένοπλες δυνάμεις. Η Ευρώπη θα πρέπει να καταλάβει ότι εδώ θα πρέπει να πάρει γρήγορα θέση, για να αποτρέψει. Γιατί αν δεν αποτρέψει, δεν θα της αρέσει καθόλου αυτό που θα συμβεί. Μα καθόλου». Όπως πρόσθεσε, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει συνταγματική υποχρέωση να προστατεύσει απολύτως την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας.
Τα δύο στρατόπεδα μεταξύ των ΥΠΕΞ
Στα θετικά του χθεσινού συμβουλίου των ΥΠΕΞ είναι πως δημιουργήθηκε για πρώτη φορά ένα δυνατό μπλοκ απέναντι στην Τουρκία αλλά όχι τόσο ισχυρό για να μπορέσει να περάσει την ελληνική πρόταση που ζητούσε κατάλογο κυρώσεων. Μεταξύ αυτών είναι η Γαλλία, το Λουξεμβούργο, η Εσθονία, η Σλοβακία, η Σουηδία, ενώ η Αυστρία ζήτησε ακόμη και τη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.
Από την άλλη πλευρά Γερμανία, Ιταλία και Ισπανία κράτησαν μια πιο χαλαρή στάση με αποτέλεσμα οι υπουργοί εξωτερικών να εξουσιοδοτήσουν τον Ζοζέπ Μπορέλ να διερευνήσει τρόπους αποκλιμάκωσης της έντασης, καλώντας την Τουρκία να τερματίσει τις μονομερείς προκλητικές και επιθετικές ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο καθώς σε αντίθετη περίπτωση θα υπάρξουν κυρώσεις από τις Βρυξέλλες.
Οι σύμμαχοι της Ελλάδας
Σειρά χωρών ήταν στο πλευρό της Ελλάδας στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, ανέφεραν διπλωματικές πηγές. Ειδικότερα, “μεταξύ αυτών είναι η Γαλλία, το Λουξεμβούργο, η Εσθονία, η Σλοβακία, η Σουηδία, ενώ η Αυστρία ζήτησε ακόμη και τη διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων”.
Αγιά Σοφιά: Η ΕΕ καλεί την Τουρκία να αλλάξει την απόφασή της
Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ καταδικάζει την απόφαση της Τουρκίας για την Αγία Σοφία και καλεί την τουρκική κυβέρνηση να επανεξετάσει την απόφασή της. Να επανεξετάσουν άμεσα και να αλλάξουν την απόφαση να μετατραπεί η Αγία Σοφία σε τζαμί, καλούν τις τουρκικές αρχές οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ. “Η απόφαση να μετατραπεί η Αγία Σοφία σε τζαμί αναπόφευκτα καλλιεργεί δυσπιστία και προκαλεί νέες διχόνοιες ανάμεσα στις θρησκευτικές κοινότητες και υπονομεύει τις προσπάθειές μας για διάλογο και συνεργασία.
Καλούμε τις τουρκικές αρχές άμεσα να επανεξετάσουν και να αλλάξουν την απόφαση αυτή” δήλωσε, μετά το πέρας του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, ο ύπατος εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζοζέπ Μπορέλ. Σύμφωνα με τον ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, το Συμβούλιο εξουσιοδότησε τον ίδιο να εξετάσει τρόπους για αποκλιμάκωση της κατάστασης με την Τουρκία. Επιπροσθέτως, το Συμβούλιο ανέθεσε στον Ζοζέπ Μπορέλ την προετοιμασία “πιθανών μέτρων που θα μπορούσαν να ληφθούν σε σχέση με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε”, όπως ανέφερε ο ύπατος εκπρόσωπος”.
Οι δηλώσεις του όμως, μάλλον προκάλεσαν θυμηδία στην Άγκυρα, αφού πολύ σωστά θεωρήθηκαν άσφαιρες.
Αγιά Σοφιά: Δηλώσεις Ακσόι
Ενδεικτική των προθέσεων της Άγκυρας η ανακοίνωση του εκπροσώπου τύπου του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας Χαμί Ακσόι μετά τις ανακοινώσεις Μπορέλ τόσο για την ανατολική Μεσόγειο όσο και για την Αγία Σοφία. Ο κ. Ακσόι στην ανακοίνωσή του αφενός λέει για την ανατολική Μεσόγειο ότι η Τουρκία είναι αυτή που ζητά τη συνεργασία επαναλαμβάνοντας τη θέση για δίκαιη κατανομή των υδρογονανθράκων, αφετέρου για την Αγία Σοφία λέει ότι το θέμα είναι ζήτημα εθνικής κυριαρχίας της Τουρκίας σημειώνοντας ότι «κανείς δεν μπορει να εμπλακεί στο ζήτημα αυτό».
Σύμφωνα με τον κ. Ακσόι, μάλιστα, οι όποιες εργασίες γίνουν στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας δεν θα επηρεάσουν τα κριτήρια βάσει των οποίων εντάχθηκε στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς.