Άδεια ειδικού σκοπού – άδεια μητρότητας: Η άδεια ειδικού σκοπού δεν καταργεί το δικαίωμα για τη χορήγηση άδειας και επιδόματος ασθένειας και μητρότητας (κυοφορίας-λοχείας) για το χρονικό διάστημα αναστολής των συμβάσεων λόγω των έκτακτων μέτρων της πανδημίας του κορονοϊού.
Όπως διευκρινίζει νέα εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας η αναστολή σύμβασης εργασίας δε στερεί από τις εργαζόμενες του ιδιωτικού τομέα τη δυνατότητα να πάρουν άδεια μητρότητας. Μάλιστα αν η έναρξη της άδειας συμπίπτει με την αναστολή της σύμβασης τότε η άδεια μεταφέρεται μετά τη λήξη της αναστολής. Αναλυτικά, ξεκαθαρίζονται τα εξής.
Α. Η αποζημίωση ειδικού σκοπού σε σχέση με τη χορήγηση επιδομάτων ασθένειας ή μητρότητας
Κατά τη διάρκεια της λήψης μέτρων αντιμετώπισης του πρώτου κύματος της πανδημίας, θεσπίστηκε μηχανισμός στήριξης των εργαζομένων, με τη δυνατότητα αναστολής συμβάσεων. Από τον μηχανισμό αυτό, εξαιρέθηκαν μεταξύ άλλων και όσοι εργαζόμενοι βρίσκονταν σε πάσης φύσεως νόμιμη άδεια. Στην πράξη, όσοι ήταν σε νόμιμη άδεια, δεν είχαν δικαίωμα να τεθούν σε αναστολή σύμβασης. Όμως, παρά την πρόβλεψη αυτή, παρατηρήθηκαν περιπτώσεις εργαζομένων που εντάχθηκαν στο μηχανισμό αναστολής της σύμβασης εργασίας τους, παρόλο που δικαιούντο κατά το ίδιο διάστημα να λάβουν είτε άδεια ασθένειας είτε άδεια μητρότητας (λαμβάνοντας και τα αντίστοιχα επιδόματα).
Η εγκύκλιος ξεκαθαρίζει ότι για τους εργαζόμενους αυτούς, που είτε βρίσκονταν ήδη σε άδεια ασθένειας ή μητρότητας κατά την ένταξή τους στον ειδικό μηχανισμό στήριξης και λανθασμένα ή εκ παραδρομής τέθηκαν σε αναστολή για το ίδιο χρονικό διάστημα, είτε κατέστησαν δικαιούχοι αδείας ασθενείας ή μητρότητας σε μεταγενέστερο, της ένταξής τους στον μηχανισμό, χρονικό σημείο ισχύουν τα ακόλουθα:
Δεν ισχύει η αναστολή αλλά η άδεια
Για όσο χρονικό διάστημα η περίοδος της άδειας ασθένειας ή μητρότητας συμπίπτει με την αναστολή της συμβάσεως εργασίας τους, συνεπεία της εντάξεώς τους στον ειδικό μηχανισμό στήριξης, απαιτείται τροποποίηση της ασφαλιστικής ιστορίας τους, καθώς δεν ισχύει η αναστολή αλλά η άδεια. Με βάση την τροποποίηση, και εφόσον πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης του εκάστοτε επιδόματος, οι εργαζόμενοι αυτοί δικαιούνται να λάβουν άδεια και επίδομα ασθένειας ή μητρότητας. Οι εργοδότες οφείλουν να παρέχουν τις απαραίτητες προς το σκοπό αυτό βεβαιώσεις.
Οι εποχικά εργαζόμενοι που έλαβαν αποζημίωση ειδικού σκοπού, μπορούν να λαμβάνουν επίδομα ασθένειας και μητρότητας, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου, χωρίς να προχωρήσουν σε τροποποίηση της ασφαλιστικής τους ιστορίας και αυτό διότι τα ανωτέρω πρόσωπα επιδοτήθηκαν χωρίς την παράλληλη αναστολή ενεργών συμβάσεων εργασίας τους και την κάλυψη αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών από τον Κρατικό Προϋπολογισμό.
Β. Βεβαιώσεις εργοδοτών σχετιζόμενες με την άσκηση νομίμων δικαιωμάτων των εργαζομένων και αναστολές συμβάσεων εργασίας
Σχετικά με την υποχρέωση των εργοδοτών να παρέχουν στους εργαζόμενους και εργαζόμενες βεβαιώσεις περί αποχής από την εργασία ή περί ενεργής εργασιακής σχέσης, σε περιόδους που οι συμβάσεις εργασίας των εργαζομένων τελούσαν σε αναστολή λόγω των έκτακτων και προσωρινών μέτρων στην αγορά εργασίας για την αντιμετώπιση και τον περιορισμό της διάδοσης του κορονοϊού COVID-19 σημειώνονται τα ακόλουθα.
Οι βεβαιώσεις αυτές αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για την άσκηση έννομων δικαιωμάτων των εργαζομένων όπως είναι η επιδότηση από τον ασφαλιστικό τους φορέα για την άδεια ασθένειας ή μητρότητας (επίδομα κυοφορίας και λοχείας), καθώς και από τον ΟΑΕΔ (συμπληρωματική παροχή μητρότητας, ειδική παροχή προστασίας της μητρότητας). Ειδικά για τους εργαζομένους που πληρούν τις λοιπές προϋποθέσεις λήψης άδειας ασθένειας ή μητρότητας και ως εκ τούτου δε θα έπρεπε να ενταχθούν για το ίδιο χρονικό διάστημα στο μηχανισμό στήριξης εργαζομένων, οι εργοδότες υποχρεούνται να χορηγούν τις απαιτούμενες κάθε φορά βεβαιώσεις, περί αποχής από την εργασία.
Γ. Διευκρινίσεις σχετικά με τις ασφαλιστικές εισφορές
Προκειμένου να αποτυπωθεί ορθώς η ασφαλιστική ιστορία των εργαζομένων στις αντίστοιχες Αναλυτικές Περιοδικές Δηλώσεις (ΑΠΔ) και να αποφευχθούν φαινόμενα καταβολής διπλών ασφαλιστικών εισφορών για την ίδια περίοδο ανά εργαζόμενο, δεδομένου ότι για τη χρονική περίοδο χορήγησης άδειας ασθένειας ή μητρότητας οι ημέρες ασφάλισης αντιστοιχούν σε διαφορετικό κωδικό τύπου αποδοχών από εκείνον της χρονικής περιόδου αναστολής της σύμβασης εργασίας, πρέπει οι εργοδότες να προβούν στις αναγκαίες διορθώσεις.
Στις περιπτώσεις εργαζομένων που έχουν ενταχθεί στον ειδικό μηχανισμό στήριξης ενώ δικαιούντο τη χορήγηση άδειας ασθένειας ή μητρότητας, θα πρέπει, εφόσον έχουν ασφαλισθεί με υποβολή ΑΠΔ, οι εργοδότες τους να απευθυνθούν στις υπηρεσίες εσόδων των Υποκαταστημάτων Μισθωτών e-ΕΦΚΑ στα οποία υπάγονται, προκειμένου να διορθωθεί η ασφαλιστική ιστορία των εργαζομένων, καταθέτοντας κατάλληλα συμπληρωμένο το έντυπο «ΔΕΛΤΙΟ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΑΠΔ» και να γίνει ο ορθός υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών και η ορθή αποτύπωση των ασφαλιστικών εισφορών που βαρύνουν τον κρατικό προϋπολογισμό συνεπεία της λειτουργίας του μηχανισμού στήριξης των εργαζομένων.