S400 Τουρκία - Ελλάδα: Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες μερίδας του αντιπολιτευόμενου τουρκικού Τύπου, από την Άγκυρα σχεδιάζεται γενική δοκιμή των συστημάτων S-400 στο πεδίο βολής της Σινώπης στη Μαύρη Θάλασσα.
S400 Τουρκία – Ελλάδα: Για ενεργοποίηση του συστήματος αεράμυνας S-400 σε βάρος ελληνικών μαχητικών κάνει λόγο δημοσίευμα της εφημερίδας «Καθημερινή». Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, υπήρξαν σοβαρές ενδείξεις ότι ότι η Τουρκία ενεργοποίησε τα ραντάρ των αντιαεροπορικών συστημάτων S-400 προκειμένου να εντοπίσει ελληνικά, αμερικανικής κατασκευής, μαχητικά F-16 κατά την επιστροφή τους από την άσκηση «Ευνομία» στα ανοιχτά της Κύπρου στις 27 Αυγούστου 2020. Όπως αναφέρει το δημοσίευμα το συμβάν φαίνεται ότι αποτέλεσε τον κώδωνα κινδύνου που αφύπνισε την Ουάσιγκτον για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο το προηγούμενο χρονικό διάστημα.
Το συγκεκριμένο επεισόδιο ακολούθησε λίγες ημέρες μετά (12 Σεπτεμβρίου) η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο στην Κυπριακή Δημοκρατία και λίγο αργότερα (27-29 Σεπτεμβρίου) στην Ελλάδα (Θεσσαλονίκη και Σούδα). Στην επιχείρηση της 27ης Αυγούστου η τουρκική αεράμυνα δεν είχε αντιληφθεί την ανάπτυξη των F-16 από τη βάση της Σούδας προς την Κύπρο και κατά την επιστροφή, είχε επιχειρηθεί, με βάση πληροφορίες της «Κ», ο εντοπισμός (και όχι εγκλωβισμός) τους, με τη βοήθεια τουρκικού αεροσκάφους έγκαιρης προειδοποίησης και ελέγχου που είχε ως σκοπό τον εντοπισμό των ελληνικών μαχητικών.
Η συνέχεια έγινε και τότε γνωστή, καθώς τα έξι F-16, με τη βοήθεια τεσσάρων ακόμη μαχητικών της Πολεμικής Αεροπορίας από τη βάση της Σούδας, ενεπλάκησαν με τουρκικά μαχητικά στην περιοχή νότια Ρόδου και ανατολικά Κρήτης. Τις επόμενες ημέρες το τουρκικό ιπτάμενο ραντάρ (Boeing 737 AEW&C) χρησιμοποιήθηκε και άλλες φορές με σκοπό τον εντοπισμό των ελληνικών μαχητικών. Είναι απολύτως σαφές ότι το παιχνίδι της Αγκυρας με τους S-400 ενοχλεί την Ουάσιγκτον, η οποία και έχει απειλήσει με επιβολή των κυρώσεων (CAATSA) σε περίπτωση ενεργοποίησης των ρωσικής κατασκευής πυραύλων. Σύμφωνα με ορισμένες πληροφορίες μερίδας του αντιπολιτευόμενου τουρκικού Τύπου, από την Άγκυρα σχεδιάζεται γενική δοκιμή των συστημάτων S-400 στο πεδίο βολής της Σινώπης στη Μαύρη Θάλασσα.
S400 Τουρκία: Οι ιδιότητες
Το S-400 Triumf, γνωστό στους κόλπους του Βορειοατλαντικού Συμφώνου με την ονομασία S-21 Growler, είναι ένα κινητό πυραυλικό σύστημα εδάφους – αέρος, που έχει σχεδιαστεί για την αντιμετώπιση ποικίλων εναέριων απειλών. Πλήρως ανεπτυγμένο, το S-400 μπορεί να εντοπίσει και να καταρρίψει μαχητικά ή βομβαρδιστικά αεροσκάφη, μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones), αεροπλάνα που παρενοχλούν τις τηλεπικοινωνίες, βλήματα τύπου cruise, εχθρικά βλήματα ακριβείας, και βαλλιστικούς πυραύλους μικρού ή μεσαίου βεληνεκούς.
Σύμφωνα με τα επίσημα χαρακτηριστικά που έχει δημοσιεύσει η Μόσχα, το σύστημα ραντάρ του S-400 μπορεί να ανιχνεύσει στόχους σε ακτίνα έως 600 χιλιομέτρων. Έχει την δυνατότητα να παρακολουθεί ταυτόχρονα 300 στόχους που κινούνται με ταχύτητα έως 4.800 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. Οι συστοιχίες μπορούν θεωρητικά να πλήξουν αεροσκάφη σε ακτίνα περίπου 380 χιλιομέτρων, ανάλογα με τον τύπο αντιαεροπορικού πυραύλου που χρησιμοποιείται, ενώ βαλλιστικοί στόχοι μπορούν να πληγούν σε απόσταση έως 60 χιλιομέτρων.
Οι βολές του S-400 μπορούν να χτυπήσουν στόχους σε υψόμετρο που υπερβαίνει τα 30 χιλιόμετρα, ανάλογα πάντα με το είδος βλήματος εδάφους – αέρος που χρησιμοποιείται. Το ελάχιστο υψόμετρο εμπλοκής είναι τα 100 μέτρα για αεροδυναμικούς στόχους και τα δύο χιλιόμετρα για βαλλιστικούς.
Πώς λειτουργεί
Η λειτουργία του S-400 χωρίζεται χονδρικά σε πέντε στάδια. Αρχικά, το κύριο ραντάρ εντοπισμού (αποκαλούμενο Big Bird στην Δύση) ανιχνεύει και ταυτοποιεί έναν στόχο, παρακολουθώντας εν συνεχεία την πορεία του. Το ραντάρ τροφοδοτεί με δεδομένα την μονάδα ελέγχου, όπου το πενταμελές πλήρωμα αξιολογεί την κατάσταση και ανταλλάσσει αυτόματα στοιχεία με τα δευτερεύοντα ραντάρ εμπλοκής. Εάν κριθεί απαραίτητο η μονάδα ελέγχου επιλέγει ποιος εκτοξευτήρας θα καταρρίψει τον στόχο και ποιος είναι ο καταλληλότερος πύραυλος για να φέρει σε πέρας την αποστολή. Τα ραντάρ εμπλοκής (γνωστά ως Grave Stone) είναι υπεύθυνα για την κατεύθυνση του βλήματος προς τον στόχο. Μπορούν να παρακολουθήσουν 100 στόχους ταυτόχρονα ή έξι στόχους με μεγάλη ακρίβεια σε περιπτώσεις εμπλοκής.
Το όχημα εκτόξευσης που έχει επιλεγεί εκτοξεύει το ενδεδειγμένο βλήμα. Υπάρχουν αρκετά διαθέσιμα μοντέλα κινητών εκτοξευτήρων (TELs, Transporter Erector Launcher), όμως κατά κανόνα έκαστος διαθέτει τέσσερις εκτοξευτήρες (που θυμίζουν μεγάλους σωλήνες). Το απόθεμα πυρομαχικών εξαρτάται από το είδος πυραύλου που μεταφέρει. Ο πύραυλος, ανάλογα με τις αυτόνομες δυνατότητες ανίχνευσης που έχει, κινείται προς τον στόχο.
Τα «όπλα»
Σύμφωνα με τα όσα είναι γνωστά, το S-400 χρησιμοποιεί περίπου πέντε τύπους αντιαεροπορικών πυραύλων. Δεν είναι γνωστό τι έχει παραγγείλει η Τουρκία. Ένα από τα κύρια όπλα του είναι οι πύραυλοι 9M96E και 9M96E2. Ο πρώτος έχει βεληνεκές 40 χιλιόμετρα και πλήττει στόχους σε υψόμετρο έως 20 χιλιομέτρων, ενώ ο δεύτερος μπορεί να δράσει σε ακτίνα 120 χιλιομέτρων και να «σκαρφαλώσει» έως τα 30 χιλιόμετρα. Κάθε TEL μπορεί να φορτώσει 16 βλήματα αυτών των δύο ειδών, τέσσερα σε κάθε «σωλήνα».
Δύο ακόμα είδη είναι το 48N6E2 και η αναβαθμισμένη έκδοσή του, το 48N6E3. Ογκωδέστερα σε σχέση με τα δύο προηγούμενα μοντέλα, περιορίζουν το απόθεμα κάθε TEL σε τέσσερα βλήματα, ένα ανά «σωλήνα». Έχουν βεληνεκές 200 και 250 χλμ αντίστοιχα. Τέλος υπάρχει το 40N6, ένα μυστήριο μοντέλο που στην φάση της ανάπτυξης και των δοκιμών χαρακτηρίστηκε από πολυετείς καθυστερήσεις, προτού γίνει δεκτό στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις το φθινόπωρο του 2018, σύμφωνα με κρατικά ρωσικά μέσα ενημέρωσης.
Με βεληνεκές 380 χιλιομέτρων το 40N6 και υψόμετρο δράσης που μπορεί να ξεπεράσει τα 30 χιλιόμετρα το 40N6 ουσιαστικά αναβαθμίζει το S-400, αν και υπάρχουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα για την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητά του.
Η θέση του οδηγού
Το S-400 είναι κινητό σύστημα αν και μπορεί να ξεφορτωθεί σε στατική εγκατάσταση. Τα οχήματά που μεταφέρουν τα διαφορετικά τμήματα του πυραυλικού συστήματος μπορούν να διανύσουν 60 χιλιόμετρα ανά ώρα σε οδόστρωμα, 40 χλμ/ώρα σε χωματόδρομο και 25 χλμ/ώρα εκτός δρόμου. Οι πληροφορίες συγκεντρώθηκαν από τα επίσημα στοιχεία της Rosoboronexport, που είναι υπεύθυνη για τις εξαγωγές ρωσικών οπλικών συστημάτων, και τις αναλύσεις μεγάλων Δυτικών δεξαμενών σκέψης.
Επίσκεψη του Γ.Γ. του ΝΑΤΟ σε Τουρκία και Ελλάδα
Λίγο πριν από την εκκίνηση των διερευνητικών ελληνοτουρκικών συνομιλιών ιδιαίτερη σημασία αποκτά η επίσκεψη του ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτεμπεργκ στην Άγκυρα σήμερα και αύριο στην Αθήνα. Το ΝΑΤΟ συνεχίζει την πρωτοβουλία που έχει αναλάβει για την ελληνοτουρκική κρίση, με ενεργοποιημένο πλέον τον μηχανισμό αποκλιμάκωσης ανάμεσα στις δύο πλευρές.
Εκεί υπεισέρχεται ο ρόλος του Στόλτενμπεργκ που καλείται να «τσεκάρει» την πορεία των εξελίξεων. Ο Στόλτενμπεργκ συναντάται σήμερα στην Άγκυρα με τον ΥΠΕΞ της Τουρκίας Μ. Τσαβούσογλου, ενώ αύριο συναντάται στην Αθήνα με τον έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια και τον υπουργό Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλο. Πιθανή είναι η συνάντηση Δένδια-Τσαβούσογλου στο πλαίσιο φόρουμ για την Ενέργεια και την Ασφάλεια στην Μπρατισλάβα στις 8 Οκτωβρίου.
