Μπαίντεν – Ελληνοτουρκικά: Για την εξωτερική πολιτική του Μπάιντεν και την στάση του απέναντι στην Ελλάδα και τον Ερντογάν μιλάει, μεταξύ άλλων, ο Εμρέ Πέκερ, διευθυντής Ευρώπης της Eurasia που συμβουλεύει για το πολιτικό ρίσκο μεγάλους οργανισμούς σε όλη την Ευρώπη στην τηλεόραση του ΣΚΑΙ.
Αναλυτικά η συνέντευξη:
Τι θα σημαίνει μια προεδρία Μπάιντεν για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ και για τον ρόλο τους ως παγκόσμιου παίκτη;
Θα δούμε συνολικά στην αμερικανική εξωτερική πολιτική μια επιστροφή στην κανονικότητα. Περισσότερη σιγουριά, μεγαλύτερη δέσμευση σους διεθνείς οργανισμούς, επαναβεβαίωση της ηγεσίας στο ΝΑΤΟ και των διατλαντικών δεσμών. Αποκατάσταση εμπορικών δεσμών με την Ε.Ε., πιθανώς με απαλοιφή ορισμένων δασμών, επιστροφή στη συμφωνία των Παρισίων για το κλίμα και ίσως μια προσπάθεια για επανεκκίνηση των επαφών με το Ιράν για τη Συμφωνία για τα Πυρηνικά.
Θα δούμε έναν πιο ενεργό ρόλο των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο και στο ΝΑΤΟ, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την ένταση με την Τουρκία και τη στενή σχέση που διατηρούσε ο πρόεδρος Ερντογάν με τον πρόεδρο Τραμπ;
Θα απαντήσω σε δύο μέρη. Για την Αν. Μεσόγειο θα δούμε μεγαλύτερη εμπλοκή από τις ΗΠΑ, αλλά όχι πλήρη επιστροφή της Ουάσιγκτον στο τραπέζι ως διαπραγματευτικός εταίρος. Οι σχέσεις με την Τουρκία, τώρα, θα είναι πολύ διαφορετικές απ’ ότι με τη διακυβέρνηση Τραμπ. Θα υπάρξει ένα παράθυρο ευκαιρίας το επόμενο φθινόπωρο, όταν ο Μπάιντεν ίσως προσπαθήσει να αποκαταστήσει τις σχέσεις με την Άγκυρα. Αλλά, το τανγκό χρειάζεται δύο. Και ο πρόεδρος Ερντογάν θα πρέπει να ανταποκριθεί με μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, ειδικά για τους S400.
Λαμβάνοντας υπ’ όψιν την προσέγγιση του Μπάιντεν για μια εξωτερική πολιτική με έμφαση στους θεσμούς, δεν νομίζετε ότι η κυβέρνηση του θα παρέμβει πιο ενεργά για να διασφαλίσει την ενότητα του ΝΑΤΟ στην Αν. Μεσόγειο;
Ένα από αυτά που θα δούμε είναι μια προθυμία της Τουρκίας να αφήσει στο περιθώριο τους S400 ή να τους βάλει σε μια αποθήκη ή να δεσμευτεί να μην τους χρησιμοποιήσει ποτέ. Η προοπτική κυρώσεων στην Τουρκία με βάση τον νόμο CAATCHA είναι πολύ πιο ρεαλιστική σε σχέση με την περίοδο Τραμπ, ο οποίος προστάτευε τον Ερντογάν από τέτοια μέτρα. Για δύο λόγους. Αφενός, ο Μπάιντεν τείνει περισσότερο στην τήρηση του νόμου και να μην κάνει προσωπικές χάρες, τις οποίες ο πρόεδρος Τραμπ έκανε στον πρόεδρο Ερντογάν. Επίσης, για τη συνοχή του ΝΑΤΟ και την ασφάλεια, οι ΗΠΑ θα θέλει να χρησιμοποιήσει την Τουρκία ως παράδειγμα και να στείλει το μήνυμα σε άλλους συμμάχους και πιθανούς πελάτες της Ρωσίας για την προμήθεια όπλων και πυραύλων, όπως η Ινδία, ότι υπάρχει τίμημα, αν ακολουθήσεις αυτή την οδό.
Να αντιστρέψω το ερώτημα. Πώς αισθάνεται ο Ταγίπ Ερντογάν για την εκλογή του Τζο Μπάιντεν και είναι αυτή η περίοδος, από τώρα ως το τέλος του Ιανουαρίου και την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης στις ΗΠΑ, ένα παράθυρο ευκαιρίας για την Τουρκία να κλιμακώσει στην Αν. Μεσόγειο για να είναι σε καλύτερη διαπραγματευτική θέση;
Ως προς την Αν. Μεσόγειο, νομίζω ότι οι σχέσεις μεταξύ της Αθήνας και της Άγκυρας, οι εξελίξεις στην Κύπρο και οι σχέσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε. θα είναι οδηγοί των εξελίξεων, παρά οι στρατηγικές επιδιώξεις μιας προεδρίας Μπάιντεν. Εκτιμώ ότι ο πρόεδρος Ερντογάν θα ήταν πολύ πιο χαρούμενος με μια δεύτερη θητεία Τραμπ, αλλά την ίδια ώρα οι τουρκικές αρχές είχαν ξεκινήσει να προετοιμάζουν το έδαφος για να δουλέψουν με μια διακυβέρνηση Μπάιντεν εδώ και αρκετό καιρό.
Με δεδομένη αυτή την προσέγγιση, αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία μπορεί να χαμηλώσει τον βαθμό της έντασης για να στείλει ένα μήνυμα καλής θέλησης στην Ουάσιγκτον;
Νομίζω ότι είναι πολύ πιθανό και θα ήταν προς το συμφέρον της Τουρκίας να το κάνει. Για να αποφύγει το χειρότερο σενάριο μιας ταυτόχρονα εχθρικής στάσης από την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ, η Τουρκία θα θελήσει, τηρουμένων των αναλογιών καθώς ο Ερντογάν έχει και ένα εσωτερικό ακροατήριο, να αποκλιμακώσει προοδευτικά την ένταση. Και μπορεί να δούμε ότι είδαμε και πριν τη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου, όταν η Άγκυρα αποκλιμάκωσε με την Ελλάδα, αλλά δεν εγκατέλειψε την πίεση στην Κύπρο. Αυτή η στρατηγική δούλεψε μια φορά, θεωρώ ότι θα είναι δύσκολο να δουλέψει πριν τον Δεκέμβριο, αλλά μπορεί να δούμε τον Ερντογάν να κλιμακώνει στο ένα μέτωπο, την ώρα που αποκλιμακώνει σε ένα άλλο.
