Εμβόλιο Pfizer – κορονοϊός: Ο επιστήμονας πίσω από το πρώτο εμβόλιο κατά του κορωνοϊού δηλώνει πεπεισμένος πως θα «μπορέσει να εξαλείψει τον ιό» και να θέσει τέρμα στην πανδημία που κρατά όμηρο τον κόσμο. Η γερμανική εταιρεία BioNTech και ο αμερικανικός φαρμακευτικός γίγαντας Pfizer ανακοίνωσαν την Δευτέρα πως το από κοινού αναπτυσσόμενο υποψήφιο εμβόλιό τους είχε ξεπεράσει τις προσδοκίες στις κρίσιμες δοκιμές της φάσης 3, αποδεικνύοντας πως είναι 90% αποτελεσματικό στο να εμποδίσει τους ανθρώπους να αρρωστήσουν. Ωστόσο, η έλλειψη πλήρων συνόλων δεδομένων από τις τρέχουσες δοκιμές έχει αφήσει αναπάντητο το ερώτημα εάν το εμβόλιο είναι εξίσου αποτελεσματικό για εκείνους που είναι ασυμπτωματικοί.
Στην πρώτη του συνέντευξη σε βρετανική εφημερίδα, ο διευθύνων σύμβουλος της BioNTech, Uğur Şahin, δήλωσε στον Guardian ότι είναι αισιόδοξος. «Εάν το ερώτημα είναι αν μπορούμε να σταματήσουμε αυτή την πανδημία με αυτό το εμβόλιο, τότε η απάντησή μου είναι: ναι, γιατί πιστεύω ότι ακόμη και η προστασία μόνο από ασυμπτωματικές λοιμώξεις, θα έχει δραματική επίδραση» δήλωσε ο Sahin στην βιντεοκλήση από το σπίτι του στο Μέινζ.
Μέχρι να γίνει η αποκάλυψη των αποτελεσμάτων των κλινικών δοκιμών την Δευτέρα, όπως είπε ο επιστήμονας, δεν ήταν σίγουρος εάν το εμβόλιό του θα προκαλούσε αρκετά ισχυρή αντίδραση από το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα. «Ήταν πιθανό πως ο ιός μπορεί να μην αποτελούσε στόχο του εμβολίου, να έμπαινε στα κύτταρα και να συνέχιζε να αρρωσταίνει τους ανθρώπους. Γνωρίζουμε όμως τώρα ότι το εμβόλιο μπορεί να νικήσει αυτό τον ιό».
Κι ενώ οι τρέχουσες κλινικές δοκιμές του εμβολίου κατά του κορωνοϊού των Pfizer/BioNTech δεν θα αποδείξουν επίσημα πως αποτρέπει την μετάδοση του ιού, ή να σταματήσει το να αρρωσταίνουν όσοι έχουν μολυνθεί, ο 55χρονος είπε ότι τα υψηλά ποσοστά αποτελεσματικότητας, τον οδήγησαν να υποθέσει πως μπορεί.
Πώς κατάφεραν να ετοιμάσουν ένα εμβόλιο σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα;
Η BioNTech, μια εταιρεία που ιδρύθηκε το 2008 από Γερμανούς επιστήμονες και το ζευγάρι Şahin και Özlem Türeci, καθώς και τον Αυστριακό ογκολόγο Christoph Huber, ανέπτυξαν το εμβόλιο με μια πειραματική μέθοδο γνωστή ως mRNA. Ενώ τα συμβατικά εμβόλια λαμβάνουν γενετικές πληροφορίες από έναν ιό και τα καλλιεργούν σε ανθρώπινα κύτταρα, η μέθοδος mRNA απαιτεί απλώς τον γενετικό κώδικα του ιού, μειώνοντας έτσι τη διαδικασία παραγωγής κατά σχεδόν τρεις μήνες.
Η εμπειρογνωμοσύνη της Pfizer με εμβόλια μαζικής παραγωγής και η γρήγορη δράση από τις ρυθμιστικές αρχές βοήθησαν στην επιτάχυνση της αναπτυξιακής διαδικασίας σε 10 μήνες παρά σε χρόνια, δήλωσε ο Şahin. «Δεν υπήρχε πρακτικά χρόνος αναμονής. Φανταστείτε ότι θέλετε να μεταβείτε από το ένα άκρο του Λονδίνου στο άλλο και υπάρχουν παντού κυκλοφοριακές δυσκολίες. Θα χρειαστείτε μισή μέρα. Για το έργο μας, οι δρόμοι ήταν άδειοι».
Επιτίθεται στον κορωνοϊό με πολλούς τρόπους
Ο πιο αποτελεσματικός υποψήφιος που αναδύθηκε από τις δοκιμές της εταιρείας, είπε ο Sahin, επιτέθηκε στον κορωνοϊό «με περισσότερους από έναν, τρόπους». «Το εμβόλιο εμποδίζει την πρόσβαση του κορωνοϊού στα κύτταρά μας. Αλλά ακόμη και εάν ο ιός καταφέρει να βρει μια διέξοδο, τότε τα Τ-κύτταρα τον χτυπούν και τον εξαλείφουν. Έχουμε εκπαιδεύσει το ανοσοποιητικό μας σύστημα πολύ καλά για να τελειοποιήσουμε αυτές τις δύο αμυντικές κινήσεις. Γνωρίζουμε τώρα ότι ο ιός δεν μπορεί να αμυνθεί ενάντια σε αυτούς τους μηχανισμούς».
Ορισμένες κρίσιμες ερωτήσεις σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εμβολίου θα απαντηθούν μέσα στις επόμενες εβδομάδες ή και μήνες, πρόσθεσε ο Sahin. Η βεβαιότητα για το ένα μπορεί να σταματήσει και τις ασυμπτωματικές λοιμώξεις, μπορεί να διαρκέσει έως ένα χρόνο.
Περαιτέρω πληροφορίες για το εάν το εμβόλιο προσφέρει διαφορετικά επίπεδα προστασίας σε διαφορετικές ηλικιακές ομάδες, είπε, αναμένονται σε περίπου τρεις εβδομάδες. Οι ενδιάμεσες δοκιμές δεν έχουν ακόμη αποδείξει πλήρως εάν το εμβόλιο λειτουργεί διαφορετικά σε άτομα από διαφορετικές εθνοτικές ομάδες.
Ανοσία για έναν χρόνο περίπου;
Επίσης πρόσθεσε πως ήλπιζε ότι όσοι έλαβαν το εμβόλιο, που χορηγήθηκε μέσω δύο δόσεων στο χέρι σε απόσταση τριών εβδομάδων, θα είναι άνοσοι από τον κορωνοϊό για τουλάχιστον ένα χρόνο. «Έχουμε μόνο έμμεσες ενδείξεις μέχρι τώρα (σχετικά με την διάρκεια της ανοσίας). Μελέτες ασθενών με κορωνοϊό έδειξαν ότι εκείνοι με ισχυροί ανοσοαπόκριση εξακολουθούν να έχουν αυτή την ανταπόκριση μετά από έξι μήνες. Θα μπορούσα να φανταστώ ότι θα είμαστε ασφαλείς για τουλάχιστον ένα χρόνο» τόνισε, προσθέτοντας πως δεν μπορεί να αποκλείσει μια επανάληψη του εμβολίου ετησίως.
Πότε ενημερώθηκε ο Sahin για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου;
Το χρονοδιάγραμμα της ανακοίνωσης της Δευτέρας από την BioNTech και την Pfizer έχει προκαλέσει κριτική, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, να κατηγορεί τις εταιρείες ότι κρατούν τα καλά νέα μέχρι μετά τις αμερικανικές εκλογές «επειδή δεν είχαν το θάρρος να το κάνουν πριν». Ο Sahin είπε ότι ειδοποιήθηκε για τα αποτελέσματα των ενδιάμεσων δοκιμών στις 8 μ.μ. την Κυριακή σε μια κλήση του διευθύνοντας συμβούλου της Pfizer, Αλβέρτου Μπουρλά, ο οποίος είχε ενημερωθεί μόλις τρία λεπτά νωρίτερα από το ανεξάρτητο συμβούλιο παρακολούθησης.
«Αυτή ήταν η στιγμή της αλήθειας, όταν ένα μεγάλο βάρος φεύγει από πάνω σου» είπε. «Η φαρμακευτική έρευνα δεν πρέπει ποτέ να πολιτικοποιείται. Είναι ζήτημα ακεραιότητας. Η απόκρυψη πληροφοριών θα ήταν ανήθικη. Αυτό που είναι σημαντικό για εμάς είναι ότι αναπτύσσουμε ένα εμβόλιο και δεν κάνουμε πολιτική».