Δεν είναι απόλυτα ορθό, είχε πει τον περασμένο Απρίλιο ο Σόιμπλε, ότι όλα υποχωρούν μπροστά στην προστασία της ανθρώπινης ζωής.
Από την Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Καλύτερα να πεθάνεις μια φορά παρά να τρέμεις από το φόβο σου μια ζωή.
Αίσωπος
Η είδηση πως πρόκειται να θανατωθούν κάποια εκατομμύρια «γουνοφόρα» γλυκύτατα ζωάκια, αναδεικνύει για μία ακόμα φορά την αλαζονεία του ανθρώπινου γένους απέναντι στη φύση. Πρόκειται στην κυριολεξία για γενοκτονία, επειδή όμως δεν αφορά στο ανθρώπινο είδος, δεν συγκινεί και ο όρος αυτός φαντάζει μάλλον υπερβολικός. Κοιτώντας στη φωτογραφία αυτά τα πανέμορφα συμπαθητικά μινκ με το αθώο βλέμμα που αυτή τη στιγμή ίσως αποτελούν ένα μικρό κομματάκι στο πανάκριβο παλτό μιας ματαιόδοξης κυρίας, σκέφτομαι πόσο ευτυχισμένα είναι τελικά που δεν έχουν συναίσθηση της προδιαγεγραμμένης μοίρας τους. Μιας μοίρας άλλωστε κοινής για όλα τα πλάσματα της Δημιουργίας. Με τη διαφορά, ότι η επίγνωση αυτής της μοίρας είναι ένα τραγικό προνόμιο για τον άνθρωπο.
Μια επίγνωση που τον καθιστά ένα φοβικό πλάσμα και τον εξωθεί σε παράλογες ενέργειες, όταν νιώθει να απειλείται η – τις περισσότερες φορές – μίζερη ζωή του. Και παρόλο που διαθέτει νοημοσύνη κι όλα τα μέσα να προστατευθεί από πολλούς κινδύνους, δεν του αρκεί αυτό. Καταστρέφει προληπτικά οτιδήποτε μπορεί να απειλήσει τη ζωή του. Δεν αναγνωρίζει πως με όρους οικολογικούς όλα τα πλάσματα δικαιούνται το χώρο τους στη φύση. Δε θα αναφερθώ εδώ σε αυτήν την τερατώδη δραστηριότητα του ανθρώπου που τη μοναδική ανάγκη που καλύπτει είναι εκείνη της ανθρώπινης ματαιοδοξίας και επίδειξης νεοπλουτισμού.
Αλλά θα περιορισθώ σε μια απορία: Πόσοι άνθρωποι κινδύνευαν να πεθάνουν απ’ αυτά τα ζωάκια; Ακόμα κι αν κάποια απ’ αυτά είναι φορείς του ιού, γιατί δεν τους συμπεριφερόμαστε όπως στον άνθρωπο; Κάτι σαν καραντίνα δηλαδή; Ήδη μια άλλη γενοκτονία βρίσκεται στα σκαριά: εκατοντάδες χιλιάδες κοτόπουλα πρόκειται να θανατωθούν γιατί έχουν προσβληθεί απ’ τον ιό της γρίπης και απειλούν … κι αυτά το ανθρώπινο είδος! Και εδώ το ερώτημα είναι το ίδιο.
Είναι φυσικό η κοινωνία ολόκληρη να κυριαρχείται από ένα αίσθημα φόβου που καλλιεργείται συνειδητά από όλες τις κυβερνήσεις ως ένας τρόπος να μην έχουμε περισσότερα θύματα από την επιδημία, ώσπου να βρεθεί το εμβόλιο. Όμως, τέτοιου είδους μέτρα, όπως η μαζική εξόντωση άλλων πλασμάτων της φύσης είναι σίγουρα μέτρα πανικού που αγγίζουν τα όρια της ανθρώπινης υστερίας και παραλύουν τη σκέψη για πιο λογικά μέτρα. Υπερβολικά, όμως, έως και απερίσκεπτα είναι και τα μέτρα της καραντίνας για δεύτερη φορά.
Πέρα από τη χρήση μάσκας, ατομική υγιεινή και μέτρα αποφυγής συνωστισμού, οι υπόλοιποι περιορισμοί δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στις μικρές επιχειρήσεις, αλλά και στην κοινωνία. Πόσο, για παράδειγμα, θα επιβάρυναν την εξάπλωση της επιδημίας τα ανοιχτά μικρομάγαζα της γειτονιάς, τα μικρά κομμωτήρια ή μικρά γυμναστήρια με ραντεβού ή ακόμα και τα πολυκαταστήματα, όταν η κίνηση σ’ αυτά είναι αποδεδειγμένα πολύ μικρότερη από εκείνη των supermarkets. Είναι πιο ασφαλής μια τετραμελής οικογένεια κλεισμένη σ’ ένα σπίτι εξήντα τετραγωνικών;
Δεν είναι απόλυτα ορθό, είχε πει τον περασμένο Απρίλιο ο Σόιμπλε, ότι όλα υποχωρούν μπροστά στην προστασία της ανθρώπινης ζωής. Υπάρχει στάθμιση και αλληλοπεριορισμός στα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο σεβασμός της ανθρώπινης ζωής δεν αποκλείει ότι κάποτε θα πεθάνουμε.
Κι αυτό το πεπερασμένο της ύπαρξής μας είναι μια βεβαιότητα που πρέπει να κατακτήσουμε με προσωπική μας παιδεία. Δεν «ζεις» με την ευρύτερη έννοια, αν νιώθεις το φόβο του θανάτου να πλανάται συνεχώς στη σκέψη σου. Η ιδέα κάθε μέρα να μας πληροφορούν για κρούσματα, θανάτους και εντατικές είναι μεγάλο λάθος. Λάθος επίσης είναι και ο ενθουσιασμός πως το εμβόλιο θα μας καθησυχάσει, όταν το σύνδρομο του φόβου που βιώνουμε σήμερα θα έχει μολύνει την ψυχολογία μας ανεπανόρθωτα. Οι ιοί θα είναι πάντα εδώ. Ήδη ένας «ετοιμάζεται» να μας επισκεφθεί από τη Βολιβία.
Τα μέτρα θα πρέπει να λαμβάνονται σε συνεννόηση (και) με τους ψυχολόγους και όχι (μόνο) με τους επιδημιολόγους. Ας κάνουν λοιπόν οι επιδημιολόγοι τη δουλειά τους «εν κρυπτώ» κι ας αφήσουν την κοινωνία ήσυχη, να βρει τους ρυθμούς της με τη βοήθεια κι άλλων επιστημόνων… Διαφορετικά, το μόνο βέβαιο είναι πως όταν ο ιός μας βαρεθεί και εγκαταλείψει, θα είμαστε ήδη “νεκροί”.