Κυρώσεις Τουρκία – ΕΕ: Κλιμακώνει τις προκλήσεις της η Τουρκία λίγα 24ωρα πριν την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ. Με εμπρηστική ρητορική, η Άγκυρα κάνει λόγο για κυριαρχικά δικαιώματα στο Καστελόριζο, τα οποία – όπως σημειώνει – δεν θα εγκαταλείψει ακόμη και με την επιβολή κυρώσεων. “Η Ελλάδα, ως το κακομαθημένο παιδί της Ευρώπης, αποσκοπεί στην πρόκληση κυρώσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Τουρκίας με βάσης τους ελληνικούς μαξιμαλιστικούς και παράνομους ισχυρισμούς περί των θαλασσίων συνόρων και του εναέριου χώρου” αναφέρει η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών λίγες ημέρες πριν τη Σύνοδο Κορυφής.
“Καμία κύρωση δεν πρόκειται ποτέ να κάνει την Τουρκία να απεμπολήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα στο Καστελόριζο ή τον εναέριο χώρο των 10 ναυτικών μιλίων”, τονίζει στην ίδια ανακοίνωση η Άγκυρα και προσθέτει ότι “η Ελλάδα πρέπει να αρχίσει διάλογο άνευ όρων με την Τουρκία το ταχύτερο δυνατό”.
Δένδιας: Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι αφελής
Το μήνυμα πως θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις που θα υποδεικνύουν στην Τουρκία ότι η συμπεριφορά της δεν μπορεί να συνεχιστεί χωρίς συνέπειες και πως δεν μπορεί να της επιτραπεί να συμπεριφέρεται στον 21ο αιώνα με πρακτικές του 19ου αιώνα, στέλνει ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με άρθρο του στην εφημερίδα “Τα Νέα”, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας. “Αυτές οι αποφάσεις δεν θα συνιστούν μήνυμα της Ελλάδας, θα συνιστούν μήνυμα της Ευρώπης” τόνισε ο κ. Δένδιας σημειώνοντας χαρακτηριστικά: “Η Ευρώπη βρίσκεται ενώπιον του Τουρκικού Αναθεωρητισμού και καλείται να πάρει σημαντικές αποφάσεις. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του περασμένου Οκτωβρίου άφησε ένα παράθυρο ευκαιρίας στην Τουρκία να συμμορφωθεί με το διεθνές δίκαιο και να διακόψει την κατ’ εξακολούθηση παράνομη συμπεριφορά της.
Η Τουρκία έπραξε ακριβώς το αντίθετο. Με δήθεν χειρονομίες καλής θέλησης, προσπαθεί τώρα να ξεγελάσει την Ευρώπη. Αλλά η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν είναι αφελής. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σε λίγες ημέρες θα κληθεί να πάρει σημαντικές αποφάσεις για την Τουρκία. Βεβαίως, δεν υπάρχει πλέον περιθώριο για θετικό θεματολόγιο”.
Περαιτέρω, επισήμανε πως θα είναι μακροπρόθεσμα προς όφελος και της Τουρκίας, διότι θα της επιτρέψουν να διαγνώσει μέσα από τις νεφέλες του νεοθωμανικού μεγαλείου, τα πραγματικά της όρια, υπογραμμίζοντας ότι η μη σαφής καταδίκη της απομάκρυνσης από το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι θα αποδυνάμωνε στον εσωτερικό της πολιτικό διάλογο τα τμήματα της τουρκικής κοινωνίας που επιθυμούν τον εκσυγχρονισμό και την προσέγγιση με την Ευρώπη.
Νέα τουρκική NAVTEX για ασκήσεις νότια της Κρήτης
Ασκήσεις με πυρά για την ερχόμενη Δευτέρα, σε περιοχή νότια της Κρήτης ανήγγειλε με νέα NAVTEX το Σάββατο η Τουρκία, λίγα 24ωρα πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της 10ης Νοεμβρίου. Σύμφωνα με την ναυτική οδηγία 1509/20 που εκδόθηκε από τον Σταθμό της Αττάλειας, πρόκειται να πραγματοποιηθούν στρατιωτικές ασκήσεις την Δευτέρα σε περιοχή νοτιοανατολικά της Κρήτης. Υπενθυμίζεται πως NAVTEX είχε εκδοθεί και την Παρασκευή, για ασκήσεις στην περιοχή μεταξύ Ρόδου και Καστελλόριζου.
Η ώρα των κυρώσεων;
Πέντε μέρες πριν από την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου, στο Μέγαρο Μαξίμου δεν προβληματίζονται μόνο για την διστακτικότητα της Γερμανίας απέναντι στις κυρώσεις προς την Άγκυρα, αλλά και για την αποτελεσματικότητα που θα έχει μια τέτοια απόφαση. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει τονίσει πολλές φορές ότι η απειλή των κυρώσεων λειτουργεί πιο αποτελεσματικά από τις ίδιες τις κυρώσεις, ωστόσο οδεύοντας προς την Σύνοδο επαναλαμβάνει ότι δεν αρκούν τα λόγια αλλά οι πράξεις.
Από την πλευρά της η Άγκυρα έχει κάνει κάποιες κινήσεις «κατευνασμού», όπως η απόσυρση του Ορούτς Ρέις, ωστόσο τόσο ο Ερντογάν όσο και επιφανή στελέχη του καθεστώτος του επιμένουν σε μια επιθετική ρητορική- επιχειρώντας παράλληλα να καταστήσουν την Ελλάδα υπεύθυνη για το γεγονός ότι δεν έχουν ξεκινήσει οι διερευνητικές επαφές. Το γεγονός πάντως ότι δεν έχουν ακόμη προκύψει πληροφορίες για ενδεχόμενη επικοινωνία του Έλληνα πρωθυπουργού με την Γερμανίδα καγκελάριο, Άνγκελα Μέρκελ δείχνει τις επιφυλάξεις της Γερμανίας τις οποίες ανάδειξε με πρόσφατες δηλώσεις του ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας.
Αιχμές Δένδια στο Politico
«Δεν καταλαβαίνω πραγματικά την απροθυμία της Γερμανίας να χρησιμοποιήσει την τεράστια δύναμη της οικονομίας της για να δώσει ένα σαφές παράδειγμα σε χώρες που πρέπει να υπακούσουν στο διεθνές δίκαιο», είχε δηλώσει στο POLITICO ο κ. Δένδιας συμπληρώνοντας με νόημα το «ερώτημα» γιατί η Ελλάδα θα έπρεπε ακόμη και να θέσει το ζήτημα στο Βερολίνο «αντί η Γερμανία να συνειδητοποιήσει από μόνη της, από τους ελέγχους και τις ισορροπίες του δικού της συστήματος, ότι αυτό δεν είναι συμβατό με τον ρόλο της στην Ευρώπη».
«Έχουμε καταστήσει σαφές πως δεν νοείται να μην βρεθεί η Τουρκία αντιμέτωπη με συνέπειες εάν συνεχίσει τις προκλητικές ενέργειες. Και πιστεύω πως αυτό είναι πλέον σαφές σε όλους τους παράγοντες που ενδιαφέρονται για αυτή τη γωνιά του κόσμου», λέει χαρακτηριστικά ο Έλληνας πρωθυπουργός λίγα 24ωρα πριν το καθοριστικής σημασίας για την χώρα μας Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Με αφορμή τη συζήτηση που είχε συγκεκριμένα με τον Matthew Kaminski στο πλαίσιο του Web Summit της Λισαβόνα ο κ. Μητσοτάκης υπογραμμίζει ότι «θα περιμέναμε κάποια στιγμή σημαντικές αλλαγές στη συμπεριφορά της Τουρκίας- εάν εννοεί δηλαδή τα όσα λέει τελευταία ο Πρόεδρος Erdogan ότι επιθυμεί στενές σχέσεις με την Ευρώπη και τη Δύση». Για τον κ. Μητσοτάκη «τα λόγια δεν αρκούν πλέον», αλλά χρειάζονται ξεκάθαρες πράξεις από την τουρκική πλευρά που σημαίνει: πραγματική αλλαγή στην πολιτική της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο».
Η Τουρκία αφορά ολόκληρη την Ευρώπη
Μιλώντας για τα προβλήματα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας εν τω μεταξύ ο κ. Μητσοτάκης υπενθύμισε με νόημα ότι «αφορούν την Ευρώπη, καθώς επηρεάζουν την Ανατολική Μεσόγειο και σχετίζονται με το ΝΑΤΟ καθώς επηρεάζουν το νοτιοανατολιτκό τμήμα του». Είναι μία παράξενη θέση στην οποία βρίσκεται κανείς: αλλά δεν νομίζω ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας συνάδει με τον ρόλο της ως βασικού μέλους του ΝΑΤΟ όταν αγοράζει προηγμένα πυραυλικά συστήματα από τη Ρωσία ή όταν χρησιμοποιεί ανοιχτά τρομοκράτες από τη Συρία για να συμμετέχει σε πολέμους.
Οι Ευρωπαίοι αναγνωρίζουν πλέον ότι η Τουρκία δεν έχει να παρουσιάσει τίποτα θετικό στην ερχόμενη Σύνοδο Κορυφής ωστόσο το ενδεχόμενο κυρώσεων μοιάζει δύσκολο καθώς κάποιες χώρες παραμένουν επιφυλακτικές. Ειδικότερα, μουδιασμένο είναι το κλίμα στις Βρυξέλλες ενόψει της Συνόδου Κορυφής την επόμενη εβδομάδα καθώς οι Ευρωπαίοι είναι διαιρεμένοι στο θέμα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας.
Ποιοι είναι στο πλευρό της Ελλάδας
Καλά πληροφορημένες πηγές επισημαίνουν ότι με την καθοδήγηση του Βερολίνου κάποιες χώρες επεξεργάζονται σενάρια για την αποτροπή επιβολής κυρώσεων με διάφορα επιχειρήματα όπως ότι το Ορούτς Ρέις επέστρεψε στην Τουρκία, τον μηχανισμό απεμπλοκής του ΝΑΤΟ ή το τι στάση θα αποφασίσει και ο Μπάιντεν ώστε να συγχρονιστούν ΗΠΑ και ΕΕ. Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Μάλτα έχουν στόχο να αναβληθεί η συζήτηση για κυρώσεις για τη Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου.
Στο πλευρό Ελλάδας και Κύπρου είναι σταθερά Γαλλία, Αυστρία, Σλοβενία και Σλοβακία. Διπλωματικές πηγές αναφέρουν ότι η Αθήνα περιμένει να μπουν κάποιες light κυρώσεις, όπως πχ γίνεται στην περίπτωση της Κύπρου που επιβάλλονται κυρώσεις σε πρόσωπα και εταιρείες για τις παράνομες γεωτρήσεις. Αλλά βασικός στόχος της Ελλάδας είναι να δώσουν οι ηγέτες γραπτή εντολή στην Κομισιόν να καταρτίσει κατάλογο συγκεκριμένων κυρώσεων κατά της Τουρκίας, καθώς τα πάντα τώρα είναι προφορικά. Το σίγουρο είναι ότι η ελληνική πλευρά δεν θέλει το ζήτημα των κυρώσεων να μεταφερθεί στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής, η οποία είναι τον Μάρτιο του 2021.
