Εμβόλιο κορονοϊού: Ο πλανήτης ζει έντονα στον ρυθμό των μαζικών εμβολιασμών κατά του κορονοϊού. Κι αν τα εμβόλια μπορεί να θεωρηθούν μία νίκη στον πόλεμο κόντρα στην πανδημία δεν γίνεται να σταθούμε μόνο στα θετικά, καθώς προκύπτει αναπόφευκτα μία νέα μάχη που αφορά στα ταξικά ζητήματα. Δεν είναι τυχαίο πως ήδη υπάρχουν αρκετές προειδοποιήσεις σχετικά με τους «πλούσιους» που θα ποδοπατήσουν τους «φτωχούς» στην κούρσα προς το εμβόλιο. Ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσου ήταν αυτός που πρόσφατα προέβη στη συγκεκριμένη δήλωση, κρούοντας το «καμπανάκι» του κινδύνου. «Ο ΠΟΥ ανησυχεί ότι υπάρχει μια ολοένα και μεγαλύτερη αντίληψη ότι η πανδημία Covid-19 έχει τελειώσει. Όμως, ας είμαστε ξεκάθαροι: δεν μπορούμε απλά να αποδεχθούμε έναν κόσμο στον οποίο οι φτωχοί και οι περιθωριοποιημένοι θα ποδοπατηθούν από τους πλούσιους και τους ισχυρούς στην κούρσα προς τα εμβόλια», επισήμανε.
«Είναι μια παγκόσμια κρίση και οι λύσεις πρέπει να μοιράζονται όπως τα παγκόσμια δημόσια αγαθά, όχι σαν ιδιωτικές ιδιοκτησίες που διευρύνουν τις ανισότητες», συνέχισε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, προτού καταλήξει: «Κανείς δεν πρέπει να μείνει στην άκρη». Από την πλευρά της η Διεθνής Αμνηστία έχοντας στο πλευρό της κι άλλες οργανώσεις υπογραμμίζει πως οι πλούσιες χώρες έχουν εξασφαλίσει σχεδόν τριπλάσιες δόσεις εμβολίων του κορονοϊού από αυτές που χρειάζονται για να εμβολιάσουν τον πληθυσμό τους ως το τέλος του 2021, όπως μετέδωσε το Reuters. «Περίπου 70 φτωχές χώρες θα είναι σε θέση να εμβολιάσουν έναν στους 10 ανθρώπους ενάντια στη Covid-19 την επόμενη χρονιά αν δεν ληφθεί άμεσα δράση», σύμφωνα με τη Διεθνή Αμνηστία. «Τα επικαιροποιημένα στοιχεία δείχνουν ότι πλούσιες χώρες οι οποίες αντιστοιχούν μόνο στο 14% του παγκόσμιου πληθυσμού έχουν αγοράσει ως και 53% όλων των ελπιδοφόρων εμβολίων ως τώρα», αναφέρει η Οργάνωση.
Είναι αργά για τη δίκαιη διανομή;
Την ίδια ανησυχία εκφράζει και ο διευθύνων σύμβουλος του Ιδρύματος «Bill & Melinda Gates», Μαρκ Σούσμαν. Θα μπορούσε να είναι πολύ αργά για κάθε είδους δίκαιη διανομή εμβολίων κορονοϊού λόγω των συμφωνιών που έχουν ήδη γίνει από πλούσιες χώρες, σύμφωνα με τον Σούσμαν. Όπως αναφέρει στο Guardian, παρά τον άνευ προηγουμένου ρυθμό επιστημονικής προόδου στην ανάπτυξη εμβολίων παραμένει «πραγματικά, πολύ περίπλοκο» το να διασφαλιστεί ότι τα εμβόλια παράγονται και διανέμονται δίκαια.
Ο Σούσμαν ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι το ίδρυμα θα δώσει επιπλέον 250 εκατομμύρια δολάρια για να υποστηρίξει την έρευνα, την ανάπτυξη και τη δίκαιη παράδοση δοκιμών, θεραπειών και εμβολίων κατά του κορονοϊού, αυξάνοντας τις συνολικές δεσμεύσεις του για την αντιμετώπιση της νόσου στα 1,75 δισεκατομμύρια δολάρια. Η χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Γκέιτς έχει έρθει σε κρίσιμη στιγμή, δήλωσε ο Σούσμαν. Οι πρώτοι εμβολιασμοί ξεκίνησαν στο Ηνωμένο Βασίλειο αυτήν την εβδομάδα, ενώ ένα δεύτερο κύμα εμβολίων βρίσκεται σε προχωρημένες δοκιμές.
Ερωτηθείς αν οι συμφωνίες που έχουν ήδη συναφθεί από δυτικές κυβερνήσεις με εταιρείες εμβολίων σήμαινε ότι ήταν ήδη πολύ αργά για μια δίκαιη διάθεση, ο Σούσμαν δήλωσε στο «Guardian»: «Προς το παρόν, όπως λέτε, το γεγονός αυτό αποτελεί έναν σίγουρο κίνδυνο και γι ‘αυτό πιστεύουμε ότι είναι τόσο σημαντικό να αναλάβουμε δράση τώρα». Ο Σούσμαν είπε ότι ενώ 1,75 δισ. δολάρια ήταν ένα «πολύ σημαντικό» ποσό, ήταν ένα κλάσμα από αυτό που χρειαζόταν για τις φτωχότερες χώρες. Τα χρήματα ήταν «καταλύτης», είπε και ζήτησε αυξημένες συνεισφορές οι οποίες θα αποτελέσουν «καλύτερα οχήματα για φτωχές χώρες για να έχουν πρόσβαση στα εμβόλια με τον ίδιο τρόπο που κάνουν οι πλούσιες χώρες».
Πρωτοβουλία Covax
Την ίδια ώρα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επιβλέπει τη δημιουργία του Covax, της παγκόσμιας πρωτοβουλίας που στοχεύει στη διανομή περίπου 2 δισεκατομμυρίων δόσεων σε 92 χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα με μέγιστο κόστος 3 δόσεις. Η δέσμευση της Covax Advance Market, η οποία χρηματοδοτεί την προμήθεια εμβολίων για χώρες με χαμηλό και μεσαίο εισόδημα, έχει συγκεντρώσει 2,1 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά χρειάζεται επιπλέον 5 δισεκατομμύρια δολάρια σύμφωνα με τον Σούσμαν. Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε τον περασμένο μήνα υποδηλώνει ότι, λόγω των συμφωνιών προαγοράς από πλούσιες χώρες, τα φτωχότερα έθνη ενδέχεται να μην έχουν πρόσβαση σε ένα εμβόλιο έως το 2024, όπως αναφέρει το «Guardian»
Όσον αφορά στο εμβόλιο της Pfizer / BioNTech ο Σούσμαν τόνισε πως από την αρχή θεωρούταν δύσκολο να διανεμηθεί παγκοσμίως επειδή πρόκειται για ένα νέο είδος εμβολίου, αλλά κυρίως λόγω της ανάγκης για ψυχρή αποθήκευση, η οποία είναι δύσκολο να επιτευχθεί σε πολλές χώρες. Αλλά ο Σούσμαν είναι αισιόδοξος ότι το δεύτερο κύμα εμβολίων θα είναι φθηνότερο, ευκολότερο τόσο στην κατασκευή όσο και στη διανομή και πολύ πιο θερμοσταθερό. «Το ιερό μας δισκοπότηρο είναι φθηνό, αποτελεσματικό και ιδανικά εφάπαξ δόση», είπε χαρακτηριστικά.
Τον Σεπτέμβριο, έρευνα που χρηματοδοτήθηκε από τον Γκέιτς διαπίστωσε ότι εάν οι πρώτες 2 δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων διανέμονταν παγκοσμίως, θα σώζονταν διπλάσιες ζωές από ό, τι αν τις είχαν συσσωρεύσει πλούσιες χώρες. Άρα πού καταλήγουμε; Ο πιο απλοϊκός τρόπος είναι να φτάσουμε στο συμπέρασμά μας, παραφράζοντας ένα γνωστό τραγούδι και να πούμε πως μετά λύπης:
«Μoney makes the vaccines go around».