Σαν σήμερα πριν πέντε χρόνια ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναλάμβανε, μετά την εκλογή του στις εσωτερικές διεργασίες του κόμματος, την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας. Με αφορμή αυτό το γεγονός ο πρωθυπουργός προχώρησε σε ανάρτηση στο Instagram. “Πέντε χρόνια μετά, τρεις λέξεις έγιναν πραγματικότητα και παραμένουν στην επικαιρότητα: Ανανέωση, Διεύρυνση, Μεταρρυθμίσεις! Είναι οι πυξίδες της δράσης μας δίπλα στους πολίτες, για όλους τους πολίτες. Με νέες εμπειρίες και νέα ορμή. Προχωρούμε μπροστά!”
Αυτό γράφει η ανάρτηση του κ. Μητσοτάκη και ως φωτογραφία ο πρωθυπουργός έχει βάλει πρωτοσέλιδο εφημερίδας εκείνης της εποχής που αναφέρεται στον “θρίαμβο Μητσοτάκη”.
Οι πέμπτες εσωκομματικές εκλογές της Νέας Δημοκρατίας πραγματοποιήθηκαν σε δύο γύρους, με τον πρώτο στις 20 Δεκεμβρίου 2015 και τον δεύτερο στις 10 Ιανουαρίου 2016. Στις εκλογές συμμετείχαν τέσσερις υποψήφιοι, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης, ο Απόστολος Τζιτζικώστας και ο Άδωνις Γεωργιάδης. Καθώς κανένας υποψήφιος δεν έλαβε το 50% των ψήφων στις 20 Δεκεμβρίου 2015, έγινε και δεύτερος γύρος στις 10 Ιανουαρίου 2016, με νικητή τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Νέα Δημοκρατία: Από την παραίτηση Σαμαρά, στην πρωθυπουργία Μητσοτάκη
Στις βουλευτικές εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 η Νέα Δημοκρατία ηττήθηκε από το ΣΥ.ΡΙΖ.Α. με 27,81% και 76 βουλευτές, και οδηγήθηκε στη θέση της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης. Τον Ιούλιο του 2015, στο δημοψήφισμα που ανακοινώθηκε από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, η Νέα Δημοκρατία τάχθηκε υπέρ του «ΝΑΙ». Όμως, μετά την επικράτηση του «ΟΧΙ», ο πρόεδρος του κόμματος Αντώνης Σαμαράς παραιτήθηκε από την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας και προσωρινός πρόεδρος ορίστηκε ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης.
Μετά την παραίτηση του Αντώνη Σαμαρά, οι εκλογές για την ανάδειξη νέου προέδρου, αρχικά αναμενόταν να πραγματοποιηθούν στις 30 Αυγούστου. Ωστόσο, 62 βουλευτές κάλεσαν τον προσωρινό πρόεδρο Βαγγέλη Μεϊμαράκη να παραμείνει μέχρι την άνοιξη του 2016, αναβάλλοντας τις εκλογές ηγεσίας. Τελικά, μετά την δεύτερη συνεχόμενη ήττα του κόμματος στις πρόωρες εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015, οι εκλογές για την ηγεσία προγραμματίστηκε να πραγματοποιηθούν στις 22 Νοεμβρίου 2015, με τον δεύτερο γύρο, αν χρειαζόταν, στις 29 Νοεμβρίου.
Παραίτηση Μεϊμαράκη
Μετά από αυτήν την εξέλιξη, ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης παραιτήθηκε από την προεδρία του κόμματος και ορίστηκε μεταβατικός πρόεδρος ο μέχρι τότε γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, Γιάννης Πλακιωτάκης, αφού πρώτα είχε διοριστεί ως αντιπρόεδρος του κόμματος. Παραιτήθηκαν, επίσης, από τις θέσεις των κοινοβουλευτικών εκπροσώπων ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Άδωνις Γεωργιάδης, αμφότεροι υποψήφιοι για την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας.
Μετά το τελικό αποτέλεσμα των εσωκομματικών εκλογών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε την τοποθέτηση του Άδωνη Γεωργιάδη και του Κωστή Χατζηδάκη στην αντιπροεδρία του κόμματος. Ως, πλέον, Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας ο Κυριάκος Μητσοτάκης κάλεσε σε ενότητα το κόμμα και ζήτησε τη διεξαγωγή εθνικών εκλογών. Τον Απρίλιο του ίδιου έτους διεξήχθη το 10ο Συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας.
Το Συνέδριο εξέλεξε την νέα Πολιτική Επιτροπή του κόμματος και υπερψήφισε τις αλλαγές στο Καταστατικό. Στις ευρωεκλογές της 26ης Μαΐου 2019, η Νέα Δημοκρατία επικράτησε με διαφορά 9,5 μονάδων έναντι του ΣΥΡΙΖΑ. Μετά την ήττα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στις ευρωεκλογές, ο Αλέξης Τσίπρας ανακήρυξε πρόωρες εθνικές εκλογές για τις 7 Ιουλίου. Η Νέα Δημοκρατία έρχεται πρώτη σε ψήφους με ποσοστό 39,85% και 158 έδρες. Στις 8 Ιουλίου του 2019, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ορκίζεται Πρωθυπουργός της Ελλάδας.
Νέα Δημοκρατία: Από τον Καραμανλή, στον Μητσοτάκη
Η Νέα Δημοκρατία, ιδρύθηκε στις 4 Οκτωβρίου 1974 από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Η Νέα Δημοκρατία υπηρέτησε ως κυβέρνηση από το 1974 μέχρι το 1980 με πρωθυπουργό τον ιδρυτή της Κωνσταντίνο Καραμανλή και έως τις εκλογές του 1981 με τον Γεώργιο Ράλλη, από το 1990 μέχρι το 1993 με πρωθυπουργό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, από το 2004 μέχρι το 2009 με πρωθυπουργό τον Κώστα Καραμανλή, από το 2012 μέχρι τον Ιανουάριο του 2015 με πρωθυπουργό τον Αντώνη Σαμαρά και από τον Ιούλιο του 2019 με πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Το κόμμα εκπροσωπείται στη Βουλή των Ελλήνων από 158 βουλευτές και βρίσκεται στην κυβέρνηση. Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εκπροσωπείται από επτά ευρωβουλευτές, οι οποίοι συμμετέχουν στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Η Νέα Δημοκρατία είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, της Κεντρώας Δημοκρατικής Διεθνούς και της Διεθνούς Δημοκρατικής Ένωσης.
Αν και η Νέα Δημοκρατία αυτοπροσδιορίζεται ως κόμμα των ιδεών του κοινωνικού φιλελευθερισμού, μία ιδεολογία περισσότερο συνυφασμένη με τον κεντρώο πολιτικό χώρο, έχει δεχθεί κριτική πως ότι η ρητορική της δεν συμβαδίζει με τις πολιτικές που έχει ακολουθήσει και εφαρμόσει ως κυβερνών κόμμα ούτε και εκφράζει την πλειοψηφία της εκλογικής της βάσης.
Οι ιδεολογίες
Επί Κωνσταντίνου Καραμανλή (1974 – 1980), η Νέα Δημοκρατία αυτοπροσδιοριζόταν ως κόμμα του «ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού που αναγνωρίζει την ελευθερία της αγοράς με ρυθμιστική, ωστόσο, παρέμβαση του κράτους για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης». Υπό την ηγεσία του Ευάγγελου Αβέρωφ (1981 – 1984) το κόμμα έκανε στροφή προς τα δεξιά για να αντιμετωπίσει την άνοδο του ΠΑΣΟΚ. Μετά την ανάδειξη στην ηγεσία του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη (1984 – 1993) όμως το κόμμα υιοθέτησε μια πιο οικονομικά φιλελεύθερη ατζέντα και έκανε άνοιγμα στο φιλελεύθερο κέντρο. Μετά την άνοδο του λαϊκού δεξιού Μιλτιάδη Έβερτ (1993 – 1997) στην ηγεσία της παράταξης, η Νέα Δημοκρατία έκανε στροφή προς τα δεξιά απορρίπτοντας τον οικονομικό φιλελευθερισμό. Επί Κώστα Καραμανλή (1997 – 2009), το κόμμα έκανε στροφή στο κέντρο επιδιώκοντας να κυριαρχήσει στον λεγόμενο “μεσαίο χώρο”.
Την περίοδο 2010-2011 η Νέα Δημοκρατία, υπό την ηγεσία του δεξιού Αντώνη Σαμαρά, ακολούθησε αντιπολιτευτική και αντιμνημονιακή τακτική, βασισμένη στο αίτημα επαναδιαπραγμάτευσης του Μνημονίου και της υιοθέτησης νέου μίγματος πολιτικής, προς την κατεύθυνση της λήψης αναπτυξιακών μέτρων και τόνωσης της αγοράς, η οποία όμως χαρακτηρίστηκε από μεγάλη μερίδα πολιτικών αναλυτών και δημοσιογράφων ως αδύνατη και ουτοπική. Η συγκεκριμένη τακτική προκάλεσε προβληματισμό σε πολλά στελέχη της Νέας Δημοκρατίας για την ταυτότητα του κόμματος. Τον Οκτώβριο του 2010 ο επίτιμος πρόεδρος του κόμματος Κωνσταντίνος Μητσοτάκης χαρακτήρισε λαϊκιστή τον Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος ανταπέδωσε με ανακοινώσεις.
Μητσοτάκης: Ο Σαμαράς είναι Λαϊκιστής
Αλλοίωση της ιδεολογίας;
Αξιοσημείωτο είναι, ωστόσο, ότι τον χαρακτηρισμό του λαϊκιστή απέδιδαν στον Σαμαρά και άλλα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας (όπως οι Γιάννης Λούλης και Γιώργος Βουλγαράκης), καθώς και πολιτικοί και σχολιαστές από όλο το πολιτικό φάσμα. Πολλοί αναλυτές παρατηρούν ότι επί της ηγεσίας του στη Νέα Δημοκρατία αλλοιώθηκε η ιδεολογία του κόμματος (ο “ριζοσπαστικός φιλελευθερισμός”, όπως είχε προσδιορισθεί από τον ιδρυτή της), και ότι ο Σαμαράς ανέπτυσσε ρητορική με δεξιότερες επιρροές. Ο Αντώνης Σαμαράς αντέτεινε ότι η Νέα Δημοκρατία κατά το προηγούμενο διάστημα είχε υποστεί “ιδεολογικό αφοπλισμό” και ότι ο ίδιος πολιτευόταν με αρχές και αξίες.
Επί προεδρίας Κυριάκου Μητσοτάκη, η Νέα Δημοκρατία έχει δώσει περισσότερη έμφαση στον φιλελευθερισμό και στην ανάγκη για μικρότερο κράτος και λιγότερους φόρους.
Βίντεο: Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αποχαιρετά τον ελληνικό λαό
