Εμβόλια κορονοϊός - ΕΕ: Σκληραίνει τη στάση της η ΕΕ- Καταθέτει σχέδιο για τον περιορισμό των εξαγωγών - Γιατί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε έφοδο στο εργoστάσιο της εταιρείας στο Βέλγιο.
Σχέδιο που απαιτεί τόσο την γνωστοποίηση όσο και την έγκριση των εξαγωγών εμβολίων COVID-19 από το μπλοκ, αφού οι φαρμακευτικές εταιρείες μείωσαν τις προγραμματισμένες παραδόσεις δόσεων στις 27 χώρες της ΕΕ θα παρουσιάσει αύριο η Ευρώπη. Αν και επισήμως διαψεύδεται, ορισμένοι βλέπουν πίσω από την απόφαση της Κομισιόν, την πρόθεση να εμποδίσει ή τουλάχιστον να κάνει εξαιρετικά δύσκολη την εξαγωγή των εμβολίων σε τρίτες χώρες, εκτός Ευρώπης. Η ΕΕ, η οποία έχει παραγγείλει τα εμβόλια συλλογικά, έμαθε την περασμένη εβδομάδα ότι η AstraZeneca θα μειώσει τις παραδόσεις του εμβολίου της, το οποίο πρόκειται να εγκριθεί αυτήν την εβδομάδα, κατά περίπου 60%, λόγω προβλημάτων παραγωγής.
Και σήμερα προχώρησε σε έφοδο στο εργοστάσιο της εταιρείας στο Βέλγιο, προκειμένου να διαπιστώσει αν υπάρχει πρόβλημα στην διαδικασία παραγωγής. Υπήρξαν επίσης ελλείψεις στον εφοδιασμό του εμβολίου της Pfizer-BioNTech. Η Επιτροπή, η οποία έχει συντονίσει τις παραγγελίες για όλες τις χώρες μέλη, δήλωσε την Τρίτη ότι θα προτείνει να υποχρεωθούν οι φαρμακευτικές εταιρείες να καταχωρίζουν τις εξαγωγές εμβολίων τους, επιμένοντας ότι αυτό γίνεται απλώς για μεγαλύτερη διαφάνεια.
Στόχος η διαφάνεια
Την Πέμπτη, ο εκτελεστικός διευθυντής της ΕΕ είπε ότι αυτό που προτείνει η Κομισιόν, στοχεύει σε περισσότερη διαφάνεια και έγκριση. “Η απόφαση θα ληφθεί αύριο για να ξεκινήσει η εφαρμογή αυτού του μηχανισμού”, δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής σε συνέντευξη Τύπου.
Τον Μάρτιο, στο αποκορύφωμα του πρώτου κύματος COVID-19, η Ευρωπαϊκή Ένωση απαίτησε από τους εξαγωγείς προστατευτικού εξοπλισμού, όπως μάσκες, να εξασφαλίσουν άδεια από τη χώρα της ΕΕ στην οποία βρίσκονταν. Τα μέτρα διήρκεσαν δύο μήνες έως τα μέσα Μαΐου, αν και το φάσμα των προϊόντων μειώθηκε τον Απρίλιο. Στην περίπτωση της μάσκας, απορρίφθηκαν αιτήσεις για περίπου στο ένα τέταρτο όλων των εξαγωγών.
Εμβόλια κορονοϊός – ΕΕ: Το μεγάλο ερώτημα
Το μεγάλο ερώτημα είναι πόσο μακριά θα προχωρήσει ο μηχανισμός. Αυτό το δίλημμα προκαλεί τώρα φιλελεύθερους “Ευρω-κράτες” στις Βρυξέλλες εναντίον εθνικών πολιτικών, οι οποίες αντιμετωπίζουν αυξανόμενη δημόσια οργή για την αποτυχημένη διάθεση εμβολίων στην ΕΕ σε σύγκριση με τις ταχύτερες παραδόσεις στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και το Ισραήλ. Ενώ οι πολιτικοί “βαρέων βαρών” όπως ο Γερμανός υπουργός Υγείας Jens Spahn θέλουν οι χώρες της ΕΕ να είναι σε θέση να περιορίσουν τις εξαγωγές εντελώς, αυτό είναι το ανάθεμα για τους υπερασπιστές του ελεύθερου εμπορίου που διαχειρίζονται τη γενική εμπορική πολιτική της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Πράγματι, η έκκληση για περιορισμούς στις εξαγωγές ωθεί το εμπορικό τμήμα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε μια βασανιστική θέση, διότι είναι συνήθως μια από τις κορυφαίες παγκόσμιες δυνάμεις που κηρύττουν ενάντια στους εμπορικούς περιορισμούς και τον προστατευτισμό ως τρόπο αντιμετώπισης των οικονομικών σοκ. Γνωρίζει επίσης καλά ότι τέτοιοι περιορισμοί θα μπορούσαν να βλάψουν τις σχέσεις με τους συμμάχους και τους γείτονες της ΕΕ που βασίζονται σε εμβόλια που παράγονται στην Ευρώπη.
Πού πάνε τα φάρμακα;
Σε ένδειξη της εσωτερικής αγωνίας της Επιτροπής σχετικά με τους περιορισμούς που θα προταθούν, ο επικεφαλής του εμπορίου της ΕΕ, Βάλντι Ντομμπρόβσκι, δήλωσε την Τρίτη ότι το μέτρο δεν θα έχει” πρωτίστως” σκοπό να εμποδίσει τις αποστολές σε λιμάνια. Αντίθετα, έχει σκοπό να δημιουργήσει μεγαλύτερη λογοδοσία μεταξύ των φαρμακευτικών εταιρειών, ρίχνοντας φως στο πότε και πού στέλνουν τα φάρμακά τους – ένα θέμα στο οποίο η ΕΕ αγωνίζεται να πάρει ικανοποιητικές απαντήσεις από στελέχη της Big Pharma.
“Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν σκοπεύουμε να επιβάλουμε απαγόρευση εξαγωγής ή περιορισμούς στις εξαγωγές”, είπε όταν ρωτήθηκε από το POLITICO σχετικά με το νέο νόμο. “Πρόκειται πρωτίστως για έναν μηχανισμό διαφάνειας στις εξαγωγές για να αποσαφηνιστεί η παραγωγική ικανότητα των κατασκευαστών, ο αριθμός των παραγόμενων δόσεων, σε ποια κέντρα παραγωγής, πόσες δόσεις πωλήθηκαν σε ποιες χώρες, πόσες δόσεις εξήχθησαν. Επομένως πρωτίστως είναι θέμα διαφάνειας στις παραδόσεις. ”
Ο βρετανός υπουργός Υγείας Ματ Χάνκοκ δήλωσε: “Είμαι βέβαιος ότι μπορούμε να συνεργαστούμε με την ΕΕ για να διασφαλίσουμε ότι, ενώ η διαφάνεια είναι ευπρόσδεκτη, δεν υπάρχει κανένα μπλοκ. Είμαι ευτυχής να πω ότι είμαι σίγουρος, αφού μίλησα με τα διευθυντικά στελέχη τόσο της Pfizer όσο και της AstraZeneca, είμαι βέβαιος για την παροχή εμβολίου στο Ηνωμένο Βασίλειο. Είμαι βέβαιος ότι δεν θα διαταραχθεί “.
Εμβόλια κορονοϊός: Κίνδυνος κλιμάκωσης
Εμπειρογνώμονες και νομοθέτες της ΕΕ προειδοποίησαν γρήγορα ότι τυχόν περιορισμοί στις εξαγωγές θα μπορούσαν να κλιμακωθού άμεσα σε έναν εξαντλητικό εμπορικό πόλεμο για την προμήθεια εμβολίων. Ένας από τους σημαντικότερους κινδύνους είναι ότι οι αλυσίδες εφοδιασμού για την παρασκευή των εμβολίων είναι συχνά αλληλένδετες σε πολλές χώρες, επομένως το αποτέλεσμα των αμοιβαία κλιμακωτών περιορισμών στα εμβόλια θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στην παραγωγή.
“Πριν από λίγο καιρό, το εμβόλιο COVID-19 ήταν ακόμα ένα” δημόσιο αγαθό “”, δήλωσε ο Bernd Lange, πρόεδρος της εμπορικής επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. “Τώρα ο αγώνας για αυτό έχει ξεκινήσει για τα καλά.” Το μήνυμα ότι ακόμη και οι υποτιθέμενες ανοιχτές αγορές της ΕΕ είναι πρόθυμες να παίξουν την κάρτα του περιορισμού των εξαγωγών, θα διακινδυνεύσει επίσης ένα παγκόσμιο φαινόμενο ντόμινο.
Δύο μέτρα και δύο σταθμά
“Νομίζω ότι οι αντίπαλοι και οι κυνικοί της παγκοσμιοποίησης θα το ευχαριστηθούν”, δήλωσε ο Simon Evenett, καθηγητής διεθνούς εμπορίου στο Πανεπιστήμιο του St. Gallen στην Ελβετία. “Ακόμη και μεταξύ των βιομηχανικών χωρών, τώρα μάχονται για το ποιος το έχει: Έχουμε την ΕΕ να επιβάλει ένα σύστημα άδειας εξαγωγής, το οποίο είναι ένας φανταχτερός τρόπος περιορισμού των εξαγωγών, επιτρέποντας στα κράτη μέλη τους να περιορίσουν τις εξαγωγές.” Ο Lange του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προειδοποίησε ότι τυχόν νέα μέτρα θα έβλαπταν την αξιοπιστία της ΕΕ διεθνώς, καθώς έχει εδώ και καιρό έχει κάνει “μαθήματα” άλλες χώρες ενάντια σε τέτοιες πολιτικές.
“Πιστεύω ότι αυτό είναι δύο μέτρα και δύο σταθμά”, είπε ο Lange. “Στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, η ΕΕ υποστηρίζει την ελεύθερη ροή φαρμάκων κατά του COVID. Θα ήταν περίεργο εάν επιβάλουμε τώρα μέτρα που περιορίζουν τις εξαγωγές”.
Σαρλ Μισέλ για τα εμβόλια: Αν δεν λύσουμε το θέμα μέσω του διαλόγου, θα κινηθούμε νομικά
Η Ευρωπαϊκή Ενωση οφείλει να εξετάσει νομικά μέσα για να διασφαλίσει την τροφοδοσία της σε εμβόλια κατά της νόσου Covid-19, τα οποία πρέπει να λάβει βάσει συμβολαίου, εάν οι διαπραγματεύσεις με τις εταιρείες για τις καθυστερήσεις στις παραδόσεις αποτύχουν, δηλώνει σε επιστολή ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ. «Υποστηρίζω όλες τις προσπάθειες για την επίλυση του θέματος με τις εταιρείες μέσω του διαλόγου και της διαπραγμάτευσης», δηλώνει ο Σαρλ Μισέλ σε επιστολή του της 27ης Ιανουαρίου προς τους 27 ηγέτες της Ενωσης. «Ωστόσο, εάν δεν μπορεί να βρεθεί ικανοποιητική λύση, πιστεύω ότι οφείλουμε να εξετάσουμε όλες τις εναλλακτικές και να κάνουμε χρήση όλων των νομικών μέσων και των μέτρων επιβολής που έχουμε στη διάθεσή μας, σύμφωνα με τις Συνθήκες», καταλήγει.
Χαμός με το συμβόλαιο ΕΕ-AstraZeneca – Θα το δώσουμε στη δημοσιότητα, λέει η εταιρεία
H φαρμακευτική εταιρία AstraZeneca συμφώνησε να δημοσιοποιήσει το συμβόλαιο προμηθειών με την Ευρωπαϊκή Ένωση για το εμβόλιό της κατά του κορονοϊού και σκοπεύει αύριο, Παρασκευή, να κάνει προτάσεις για το ποια ευαίσθητα τμήματα θα απαλείψει, σύμφωνα με τη γερμανική εφημερίδα FAZ.
Η εφημερίδα επικαλείται πηγή της ΕΕ σύμφωνα με την οποία, ενώ η AstraZeneca δεν θα μπορέσει να παραδώσει τα 80 εκατομμύρια δόσεις του εμβολίου κατά της COVID-19 που αναμένονταν το πρώτο τρίμηνο, οι ποσότητες θα υπερβαίνουν σημαντικά τα 31 εκατομμύρια δόσεις που είχαν νωρίτερα αναφερθεί.
Η φράση που διχάζει
Σύμφωνα με το Politico, η τοποθέτηση της φράσης “καλύτερες προσπάθειες” σε συμβόλαια δεν προσφέρει σε καμία εταιρεία δωρεάν εισιτήριο, νομικά, και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πιέζει αυτό το σημείο στην προσπάθειά της να εξασφαλίσει εμβόλια κορονοϊών από την AstraZeneca.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της AstraZeneca, Pascal Soriot, εξέπληξε την ΕΕ την Τρίτη, όταν είπε σε συνέντευξή του στη La Repubblica ότι η εταιρεία δεν είχε υποσχεθεί να χορηγήσει περισσότερα από 100 εκατομμύρια εμβόλια το πρώτο τρίμηνο του 2021, αλλά ότι απλώς δεσμεύτηκε να κάνει “καλύτερες προσπάθειες” για να επιτύχει έναν τέτοιο όγκο τροφοδοσίας για το μπλοκ.
Αυτή η φράση δίνει στον βρετανο-σουηδό φαρμακευτικό γίγαντα νομική κάλυψη, αλλά δεν είναι “αλεξίσφαιρη”, σημειώνει το Politico. “Η συμπερίληψη μιας υποχρέωσης βέλτιστων προσπαθειών είναι σαφώς προς όφελος της AstraZeneca. Αυξάνει το βάρος της Επιτροπής για να αποδείξει ότι η εταιρεία δεν ενήργησε με έναν κανονικό, επιμελή και μελλοντοστραφή τρόπο”, δήλωσε ο Sébastien De Rey, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο Leuven, αναφερόμενος στις “καλύτερες προσπάθειες” βάσει του βελγικού δικαίου.
Ανοησία
Αυτό που δεν σημαίνει είναι ότι η AstraZeneca έχει “λευκή επιταγή” για να χάνει στόχους. “Ο κ. Soriot προφανώς δεν είναι νομικός. Το να δηλώσω ότι “δεν είναι δέσμευση που έχουμε στην Ευρώπη · είναι η καλύτερη προσπάθεια”… είναι απλή ανοησία”, δήλωσε ο Marcel Fontaine, καθηγητής νομικής στο Πανεπιστήμιο του Louvain.
Το δίκαιο των συμβάσεων στις περισσότερες ηπειρωτικές χώρες της Ευρώπης κάνει διάκριση μεταξύ δεσμεύσεων για την καλύτερη δυνατή προσπάθεια και δεσμεύσεων για την επίτευξη προκαθορισμένου αποτελέσματος. Ένας δικηγόρος που αναλαμβάνει μια υπόθεση, για παράδειγμα, δεν μπορεί να εγγυηθεί στον πελάτη του ένα ευνοϊκό αποτέλεσμα, μόνο για να κάνει το καλύτερο δυνατό.
Η διάκριση έχει ιδιαίτερη σημασία όταν πρόκειται για απόδειξη. Τα μέρη που πρέπει να επιτύχουν έναν σκληρό στόχο μπορούν εξαιρεθούν μόνο εάν μπορούν να αποδείξουν ότι υπήρχε “ανωτέρα βία” ή απρόβλεπτη περίσταση. Με μια ρήτρα καλύτερων προσπαθειών, εναπόκειται στο άλλο μέρος να καθορίσει τον στόχο που δεν μπορούσε να επιτευχθεί.
Οι επιθεωρήσεις από τις βελγικές αρχές, κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής, στο εργοστάσιο στη Σενεφέ που παράγει το εμβόλιο της AstraZeneca -και όπου η εταιρεία είπε ότι χάθηκε ο στόχος- θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις Βρυξέλλες να συγκεντρώσουν περισσότερα στοιχεία για να αντιμετωπίσουν το βάρος της απόδειξης. Καθώς η σύγκρουση ΕΕ-AstraZeneca κλιμακώθηκε τις τελευταίες ημέρες, οι δηλώσεις των Βρυξελλών και της βρετανo-σουηδικής πολυεθνικής έχουν επικεντρωθεί στο κατά πόσον η δραστικά μειωμένη παράδοση αποτελούσε μέρος του φυσιολογικού κινδύνου επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Τι λένε αξιωματούχοι της ΕΕ
Η AstraZeneca τόνισε ότι θα μπορούσαν να αναμένονται προβλήματα παραγωγής λόγω των εξαιρετικών συνθηκών. Ωστόσο, η Επιτροπή προτείνει διάφορα παραδείγματα για να δείξει ότι η συμπεριφορά της εταιρείας είναι εκτός ευθυγράμμισης.
Το πρώτο αφορά την επικοινωνία. Σε συνάντηση στις αρχές Δεκεμβρίου, η AstraZeneca δήλωσε στην Επιτροπή ότι υπήρξαν κάποια προβλήματα, αλλά ότι θα μπορούσε ακόμη να καλύψει το μεγαλύτερο μέρος της παράδοσης, σύμφωνα με αξιωματούχο της ΕΕ. “Μόνο την περασμένη Παρασκευή (22 Ιανουαρίου) ανακαλύψαμε ένα πραγματικό τεράστιο έλλειμμα, το οποίο δεν είναι αποδεκτό ακόμη και ως τρόπος επικοινωνίας”, δήλωσε ο αξιωματούχος.
Για να δικαιολογήσει το έλλειμμα, η εταιρεία αναφέρεται σε προβλήματα παραγωγής στο βελγικό εργοστάσιό της. Ωστόσο, η Επίτροπος Υγείας της ΕΕ, Στέλλα Κυριακίδη, δήλωσε ότι έπρεπε τότε να είχε διαθέσει δόσεις από τα τρία άλλα ευρωπαϊκά εργοστάσιά της, δύο από τα οποία βρίσκονται στο Ηνωμένο Βασίλειο.
“Δεν υπάρχει ιεραρχία των τεσσάρων εγκαταστάσεων παραγωγής που αναφέρονται στην προηγμένη συμφωνία αγοράς”, δήλωσε η Κυριακίδη.
“Το τελικό τεστ για να διαπιστωθεί εάν η AstraZeneca παρέβη τις συμβατικές υποχρεώσεις της θα ήταν να συγκρίνει την προσέγγισή της με αυτήν των άλλων παραγωγών εμβολίων. Μήπως η Pfizer ή η Moderna ενήργησαν σαφέστερα πιο επιμελώς ή ήταν πιο προοπτικές όταν ξεκινούσαν την κατασκευή τους;”, γράφει το Politico.
