Σεξουαλική παρενόχληση: Όσα στόματα κι’ αν ανοίξουν, όσες καταγγελίες κι’ αν γίνουν, κάθε γυναίκα πρέπει να ορίσει μόνη της τις κόκκινες γραμμές αυτοπροστασίας της.
Από την Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Η σιωπή είναι χειρότερη. Όλες οι αλήθειες που αποσιωπούνται γίνονται δηλητηριώδεις
Φρήντριχ Νίτσε
“Σπάστε τη σιωπή!”. Παρά τα όσα συμβαίνουν στη χώρα μας, το ενδιαφέρον όλων μονοπωλεί το σύνθημα των ημερών προς όλες τις γυναίκες που κακοποιούνται ή παρενοχλούνται σεξουαλικά. Αφορμή, μια υπόθεση στον χώρο της ιστιοπλοΐας που ήρθε στο φως με καθυστέρηση πολλών ετών και βρίσκεται πλέον στα χέρια της Δικαιοσύνης, κάτι αρκετό για να απέχουμε όλοι από σχόλια και κριτικές. Ήρθε όμως η στιγμή να καταλήξουμε κάπου, να μην επιτρέψουμε σε μία ακόμη είδηση που “προκαλεί σάλο” να χαθεί στον χρόνο.
Κινήματα για την κακοποίηση των γυναικών από τους άνδρες, είτε με την χρήση σωματικής βίας είτε ασκώντας κάποιου είδους ψυχολογικό εκβιασμό ανάλογα με την εξουσία που διαθέτουν απέναντί της, είχαν ξεκινήσει και στην Αμερική και στην Ευρώπη, όμως ξεθώριασαν σύντομα. Και δεν είναι καθόλου παράλογος ο φόβος, πως την ίδια τύχη θα έχει και το εκκολαπτόμενο κίνημα στην χώρα μας, που προτρέπει τις γυναίκες να σπάσουν την σιωπή τους και να μιλήσουν για την όποια παρενόχληση, ακόμη και σεξουαλική κακοποίηση που υπέστησαν απ’ την ανδροκρατούμενη κοινωνία σε κάποιες στιγμές της ζωής τω,ν όπου η δύναμη και η δυνατότητα να αντιδράσουν δεν ήταν παρούσες.
Κίτρινη κάρτα
Πριν όμως καταλήξουμε να ποινικοποιούμε ακόμη και μια απλή φιλοφρόνηση ενός άνδρα, που διαθέτει ένα είδος εξουσίας προς μια γυναίκα, θα ήταν επιπόλαιο να παραγνωρίσουμε πως τόσο οι άνδρες, όσο και οι γυναίκες, εκτός απ’ την κοινωνική τους ιδιότητα διαθέτουν και την φυσική τους υπόσταση. Στην φύση, το αρσενικό ζώο δεν ζητάει τη συγκατάθεση του θηλυκού για να ικανοποιήσει τα ένστικτά του αλλά επιτίθεται ως μία… πρόνοια της φύσης να διαιωνίζεται η ζωή. Η κοινωνική συνεπώς συμπεριφορά του άνδρα απέναντι στην γυναίκα υπαγορεύεται απ’ το “ζώο” πού συντηρεί μέσα του. Και η ερωτική συμπεριφορά του άνδρα θα καθοδηγείται απ’ αυτό το “ζώο”, που σε πολλές περιπτώσεις από έλλειψη παιδείας δεν μπόρεσε να αποβάλλει
Έστω όμως, μια τέτοια συμπεριφορά, ακόμα και με τις καλύτερες προθέσεις δεν σημαίνει πως υπάρχει υποχρέωση κάποιας… ανταπόκρισης και χρειάζεται να κρατηθεί μια απόσταση… ασφαλείας.
Σε μια συμπεριφορά “επιθετική” που αρχίζει από ένα απλό φλερτ, μια πρόσκληση για καφέ ή ένα σαββατοκύριακο στο εξοχικό, ακόμη και μια υπόσχεση γάμου, σε ποια φάση αυτής της παρενόχλησης η γυναίκα θα δείξει “κίτρινη κάρτα”, χωρίς η εργαζόμενη να διακινδυνεύει την θέση της ή η φοιτήτρια να μην πάρει ποτέ το πτυχίο της;
Όσα στόματα κι’ αν ανοίξουν, όσες καταγγελίες κι’ αν γίνουν, κάθε γυναίκα πρέπει να ορίσει μόνη της τις κόκκινες γραμμές αυτοπροστασίας της. Κυρίως, πρέπει να είναι αποφασισμένη και προετοιμασμένη από πριν πώς θα αντιδράσει στον αιφνιδιασμό μιας παρενόχλησης όσο “αθώα” κι’ αν είναι αυτή. Και πότε θα δείξει “κόκκινη κάρτα” στον εαυτό της αυτή τη φορά, διακινδυνεύοντας φυσικά κι’ ένα τίμημα, κερδίζοντας όμως την ψυχή της και προστατεύοντας τις ηθικές αρχές της;
Ένα πρότυπο
Ένα τέτοιο πρότυπο γυναίκας, πού έδειξε “κόκκινη κάρτα” στον εαυτό της, γιατί δεν θέλησε να εκποιήσει τις ηθικές αρχές της, είναι η Θεσσαλονικιά φοιτήτρια πού αντέταξε ένα εκκωφαντικό “όχι”, αφού διαπίστωσε πως παρά τις διαμαρτυρίες της, παρά τις επίσημες καταγγελίες δεν υπήρξε αποτέλεσμα. Πέταξε λοιπόν στα μούτρα του καθηγητή της, της Πρυτανείας, του Υπουργείου Παιδείας του Κράτους εν τέλει, την παραίτηση της κι’ έφυγε. “Όχι”, είπε! Αν είναι να με αξιολογήσει ένας διεφθαρμένος καθηγητής… Ποτέ!.. Επτά χρόνια έμεινε μακριά απ’ την Σχολή της, θεωρώντας πως τα αμφιθέατρα είναι ένα κεφάλαιο που έκλεισε οριστικά. Για καλή της τύχη, ο καθηγητής έφυγε απ’ την Σχολή, εκείνη έδωσε στον αντικαταστάτη του εξετάσεις και μετά από ταλαιπωρία ετών κέρδισε τον τίτλο σπουδών αλλά και της αξιοπρέπειας της.
Δεν μπορούμε να ξέρουμε τελικά αν οι πολλές καταγγελίες θα συμβάλλουν στην εξάρθρωση αυτού του διεφθαρμένου κατεστημένου που απλώνεται σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής δραστηριότητας. Απ’ τον καλλιτεχνικό χώρο, τον χώρο του θεάματος, του αθλητισμού, της πολιτικής, των Πανεπιστημίων, της μόνης ελπίδας για το μέλλον της κοινωνίας. Και την ελπίδα γι’ αυτό το μέλλον πρέπει να την εναποθέσουμε μόνο στα νέα παιδιά που εμφορούνται απ’ τις ίδιες ιδέες και αξίες με την Θεσσαλονικιά φοιτήτρια και ευτυχώς, αποτελούν τον κανόνα.
Από την έντυπη έκδοση της Alpha FreePress
Δείτε ακόμη
Τηρήστε τις αποστάσεις, έτσι κι αλλιώς
Η ψευδαίσθηση της κανονικότητας
Η παγίδα του «σωστού» και του «λάθους»
