Η επανέναρξη των διμερών συνομιλιών μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας θα ήταν πιθανό να οδηγήσει σε μια σύντομη άμβλυνση των εντάσεων ως προς τα ελληνοτουρκικά, κάτι που θα μπορούσε να αποδειχθεί πολιτικά επωφελές και για τις δυο χώρες και να εκτονώσει την άμεση απειλή στρατιωτικής σύγκρουσης. Όμως, μια μακροχρόνια λύση στα πολλά σημεία τριβής μεταξύ της Αθήνας και της Άγκυρας, παραμένει απίθανη. Μετά από μια πενταετή παύση, οι Έλληνες και Τούρκοι διπλωμάτες συναντήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη στις 25 Ιανουαρίου, με την ελπίδα να βρεθεί κοινό έδαφος αναφορικά με τις θαλάσσιες διεκδικήσεις στη Μεσόγειο. Οι διαπραγματεύσεις σηματοδότησαν τον 61ο γύρο διερευνητικών επαφών μεταξύ της Αθήνας και της Άγκυρας από το 2002.
Το γεγονός και μόνον πως δυο μακροχρόνιοι αντίπαλοι συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις αποτελεί καλό προμήνυμα για πραγματιστικές συζητήσεις και στρατιωτική αποκλιμάκωση στο κοντινό μέλλον –ιδιαίτερα αναφορικά με το άμεσο ζήτημα της οριοθέτησης του Αιγαίου, όπου αυξάνονται οι στρατιωτικές εντάσεις. Παρά όμως τις φιλόδοξες δηλώσεις πως είναι εφικτή «η λύση όλων των προβλημάτων», η Άγκυρα και η Αθήνα απέχουν πολύ από την επίλυση των βαθύτερων θαλάσσιων, εδαφικών και πολιτισμικών τους διαφορών.
Δένδιας: Οι διερευνητικές επαφές με την Τουρκία δεν έχουν ημερομηνία λήξης
Αυτό άλλωστε σημείωσε σε χθεσινή συνέντευξη στα ΝΕΑ ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας. «Θα πρέπει να αποσαφηνίσουμε ότι οι επαφές δεν είναι διαπραγματεύσεις και δεν έχουν ορισμένη ημερομηνία λήξεως. Το ζήτημα είναι εάν θα βρεθούν σημεία σύγκλισης για ενδεχόμενες διαπραγματεύσεις σχετικά με την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της Υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Οι επαφές αυτές ξεκίνησαν πριν από 19 χρόνια. Είναι, άρα, δύσκολο να μιλάμε για κατάληξή τους σε συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα. Θα ήθελα όμως να επισημάνω ότι η Ελλάδα σήμερα, διπλωματικά και αμυντικά θωρακισμένη με συγκεκριμένες ενέργειες της κυβέρνησης Μητσοτάκη, δεν έχει λόγους να φοβάται έναν διάλογο με βάση το Διεθνές Δίκαιο. Προσέρχεται με αυτοπεποίθηση σε αυτόν, καθώς όλοι γνωρίζουν ότι μπορεί να υπερασπιστεί τα εθνικά της συμφέροντα».
Είτε λόγω της οικονομικής ασφυξίας πάντως, είτε γιατί θέλει να έχει τον έλεγχο των κινήσεων της ελληνικής κυβέρνησης αποφεύγοντας για λίγο την ένταση,. η Τουρκία απέσυρε όλα τα ερευνητικά της πλοία από την Ανατολική Μεσόγειο. Σύμφωνα με ρεπορτάζ που μετέδωσε ο ΣΚΑΪ, πρόκειται για τα ερευνητικά πλοία Μπαρμπαρός, Ορούτς Ρέις και Γιαβούζ. Το Ορούτς Ρέις βρίσκεται στον κόλπο της Αττάλειας, το Ορούτς Ρέις είχε αποσυρθεί για συντήρηση, όπως είχε ειπωθεί, και το Μπαρμπαρός αποσύρθηκε λίγες ημέρες πριν από τις διερευνητικές επαφές, σύμφωνα με την Χουριέτ, λόγω κακών καιρικών συνθηκών.
Εκτιμήσεις κάνουν λόγο ότι εν αναμονή και του επόμενου γύρου των διερευνητικών επαφών με την Αθήνα, η Άγκυρα θέλει να στείλει με αυτό τον τρόπο ένα πολιτικό μήνυμα, ότι δεν υπάρχει κάποια προκλητική κίνηση από την πλευρά της. Για πολιτικό μήνυμα της Τουρκίας, έκανε λόγο ο Μανώλης Κωστίδης, αναφέροντας ότι από την Άγκυρα βλέπουν ότι αυτή την περίοδο δεν υπάρχει κάποια πρόκληση… από την πλευρά της χώρας μας.
Καλίν: Σημαντικό βήμα οι διερευνητικές επαφές για την ισορροπία στο Αιγαίο
Την ίδια ώρα, ηπιότερη στάση κρατά και ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου, Ιμπραχίμ Καλίν, που μέσω τηλεδιάσκεψης στη σχολή Διπλωματίας του Καχραμάνμαρας, με θέμα «Αρχές και προτεραιότητες της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής» υπογράμμισε πως η επανέναρξη των συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων και για την ισορροπία στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο».
Τουρκία και ΕΕ στοχεύουν στην οικοδόμηση μιας τάξης
«Χάρη στην γεμάτη όραμα ηγεσία του Προέδρου μας, ξεκίνησαν ξανά μετά από 5 χρόνια. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα. Οι συνομιλίες με τη γειτονική μας Ελλάδα είναι ένα σημαντικό βήμα όσον αφορά τόσο για τις σχέσεις μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και για τις ισορροπίες στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο και θα συνεχίσουμε να συνεισφέρουμε εποικοδομητικά σε αυτήν τη διαδικασία από εδώ και στο εξής».
Ο Καλίν υποστήριξε ότι η Τουρκία και η ΕΕ στοχεύουν στην οικοδόμηση μιας τάξης, στην οποία θα επικρατεί η ειρήνη και η σταθερότητα στην ανατολική Μεσόγειο, τη Μέση Ανατολή, την περιοχή του Κόλπου και την Αφρική. Η Τουρκία θα χρησιμοποιήσει την ενεργή διπλωματία για την επίλυση κρίσεων από τη συσσώρευση περιφερειακών και παγκόσμιων θεμάτων είπε ο Καλίν, προσθέτοντας: «Με τη γεμάτη όραμα ηγεσία του προέδρου μας, θα συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε αυτήν την εμπειρία αποτελεσματικά από τώρα και στο εξής. Από το Ιράκ έως τη Συρία, τον Καύκασο, τη Λιβύη και όλες τις άλλες περιοχές, η Τουρκία, θα συνεχίσει να εφαρμόζει μία εξωτερική πολιτική, λαμβάνοντας υπόψη τους όρους που θέτει η γεωγραφία της, καθώς και τα εθνικά της συμφέροντα, με ένα όραμα εξωτερικής πολιτικής που θα εστιάζει στον άνθρωπο, την ειρήνη και τη σταθερότητα, την ισότητα και τον αμοιβαίο σεβασμό».
Η Λιβύη μπορεί να γίνει μία ισχυρή χώρα επιρροής
Για τη Λιβύη επεσήμανε ότι «είναι μια χώρα με μεγάλη δυναμική, δυνατότητες και μορφωμένο ανθρώπινο δυναμικό. Όταν αυτά αν χρησιμοποιηθούν σωστά, η Λιβύη θα αναπτυχθεί οικονομικά ταχύτατα και θα γίνει μια ισχυρή χώρα επιρροής στη βόρεια Αφρική. Συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε τη διαδικασία πολιτικής διαπραγμάτευσης στην Λιβύη και συμβάλλουμε στην πρόοδο της πολιτικής διαδικασίας υπό την ηγεσία των Λιβύων και ελπίζουμε ότι το συντομότερο δυνατό θα δημιουργηθεί ένα νέο μοντέλο διαχείρισης και μια μεταβατική κυβέρνηση, ώστε να τερματιστεί η περίοδος των συγκρούσεων»
Ευελπιστούμε σε νέες ευκαιρίες με τις ΗΠΑ
Αναφερόμενος στη νέα αμερικανική κυβέρνηση υπό τον Τζο Μπάιντεν εξέφρασε την ελπίδα για καλύτερες σχέσεις με τις ΗΠΑ. «Πιστεύουμε ότι με την ανάληψη των καθηκόντων της νέας κυβέρνησης Μπάιντεν θα προκύψουν νέες ευκαιρίες στις σχέσεις Τουρκίας-Αμερικής. Έχουμε αρχίσει να κάνουμε επαφές με τους ομολόγους μας», είπε, επιβεβαιώνοντας τις πληροφορίες για άνοιγμα διαύλων επικοινωνίας με το περιβάλλον Μπάιντεν.
Όσον αφορά τη Μέση Ανατολή και την περιοχή του Κόλπου, ο Καλίν τόνισε ότι: «Για την επίλυση ζητημάτων, όπως ο πόλεμος στη Συρία, η προσφυγική κρίση και το ζήτημα της Παλαιστίνης, πρέπει να δράσουμε από κοινού σε πνεύμα αλληλεγγύης». Ο Καλίν τόνισε ότι η Τουρκία είναι η χώρα που καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την επίλυση της εξουθενωτικής σύγκρουσης στη Συρία. «Συμμετείχαμε στη διαδικασία της Γενεύης και της Αστάνα από την αρχή και συνεχίζουμε να συνεισφέρουμε στο έργο της συνταγματικής επιτροπής», ανέφερε. Αναφερόμενος στην πρόσφατη νίκη του Καραμπάχ στο Αζερμπαϊτζάν, είπε: «Με την επίλυση του προβλήματος του Καραμπάχ σε μεγάλο βαθμό, θα προκύψει μια νέα γεωπολιτική κατάσταση στον νότιο Καύκασο, από την οποία θα ανακύψουν νέες δυνατότητες και ευκαιρίες σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ας ελπίσουμε ότι θα το δούμε αυτό μαζί σύντομα».
