Τσαφούλιας Πρωινό: Η θέση του για τις καταγγελίες τον κάνουν “πρόσωπο των ημερών”

Ο Σωτήρης Τσαφούλιας, ο σκηνοθέτης της μεγάλης κινηματογραφικής επιτυχίας «Έτερος Εγώ», μίλησε σε ζωντανή σύνδεση στο «Πρωινό», για τις αλλεπάλληλες καταγγελίες σεξουαλικής και λεκτικής κακοποίησης στον χώρο του θεάματος και οι αντιδράσεις των τηλεθεατών αλλα και των χρηστών των social media ήταν κάτι παραπάνω από αποθεωτικές.  Οι χρήστες του Twitter, παρακολουθώντας τις τηλεοπτικές δηλώσεις του στο «Πρωινό», μία ημέρα μετά τη συγκλονιστική εξομολόγηση του Δημήτρη Μοθωναίου, δεν σταμάτησαν να επιβραβεύουν τη δημόσια τοποθέτησή του για όλες αυτές τις αποκαλυπτικές καταγγελίες των τελευταίων ημερών σεξουαλικής κακοποίησης, παρενόχλησης και βίας στον χώρο του θεάματος.

«Ο λόγος που βγαίνω και μιλάω είναι για να προστατέψω αυτούς που έχουν το θάρρος και βγαίνουν και μιλάνε απέναντι στις φωνές παλαιότερων που δεν αρθρώνουν τον λόγο που θα έπρεπε στην παρούσα κατάσταση. Εγώ δεν έχω ακούσει κάποιο από τα θύματα να βγαίνει εκτός ορίων, ούτε αυτούς που μιλάνε υπέρ τους. Βλέπω μια απίστευτη ηρεμία και αγάπη. Θα σταθούμε με αγάπη και στους θύτες γιατί κι εκείνοι έχουν παράπλευρες απώλειες, γιατί στα θύματα θα πρέπει να υπολογίζουμε και τα παιδιά και τις γυναίκες των ανθρώπων που έκαναν αυτές τις αποτρόπαιες πράξεις. Όμως δεν είναι ώρα να ασχοληθούμε με αυτούς είναι ώρα να ασχοληθούμε με τους πληγωμένους», είπε αρχικά ο σκηνοθέτης.

Δεν υπάρχει μεγάλος καλλιτέχνης, αν δεν έχεις γίνει πρώτα σπουδαίος άνθρωπος

«Ακούω να μιλάμε για ανθρώπους που φέρονται να έχουν κάνει τις πράξεις αυτές, και αποκαλούνται μεγάλοι καλλιτέχνες. Ποιος είναι ο μεγάλος καλλιτέχνης; Δεν υπάρχει μεγάλος καλλιτέχνης, αν δεν έχεις γίνει πρώτα σπουδαίος άνθρωπος». «Ποιο θέατρο κινδυνεύει; Μετράει 3000 χρόνια. Ο Λιάγκας και ο Τσαφούλιας που δεν είναι καλά σαν άνθρωποι επειδή το πάτησαν για 30-40 χρόνια θα κινδυνέψει το θέατρο από αυτούς. Το θέατρο είναι οι άνθρωποί του», είπε.

Δεν μπορώ να συνέλθω από τη συνέντευξη του κυρίου Μοθωναίου

«Δεν μπορώ να συνέλθω από τη συνέντευξη του κυρίου Μοθωναίου και δεν ξέρω μήπως η συνέντευξη θα έπρεπε να ξαναπαίξει και αντί να βλέπουμε τον κύριο Μοθωναίο να βλέπουμε μια φωτογραφία του όταν ήταν 6 ετών για να μπορέσουν να καταλάβουν και αυτοί που δεν καταλαβαίνουν και λένε το “κάτσε φρόνιμα”, “δεν ξέρω ποια είναι η κυρία”, “στηρίζω μεν τα θύματα αλλά”.

«Είμαι ευτυχής που ξεκινάει όλο αυτό από τον χώρο του θεάτρου», είπε χαρακτηριστικά και παρομοίασε την κατάσταση με την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή, την πάλη αξίας και Αρχής, όπως είπε. «Το “κάτσε φρόνιμα” πρέπει να πάει σε όσους αδυνατούν να διαχωρίσουν το φλερτ από την παρενόχληση» «Το “κάτσε φρόνιμα” πρέπει να πάει σε όσους αδυνατούν να διαχωρίσουν το φλερτ από την παρενόχληση, σε αυτούς που απέναντι σε βιασμένες ψυχές και κορμιά αναζητούν ευκαιρίες να ξεθάψουν την καριέρα τους ή να συνεργαστούν με ανθρώπους που δε συνεργάστηκαν, πρέπει να πάει σε αυτόν που δε μπορεί να παραδεχτεί το λάθος του και να ζητήσει μια συγγνώμη.

Άκουσα σε εσάς ότι ένας άνθρωπος θα αποταθεί σε κλινική απεξάρτησης για το σεξ. Εδώ κολλάει το “γιατί τώρα;”, γιατί δεν αποτάθηκε σε αυτήν τη κλινική όταν ένιωσε την πρώτη ορμή; Μετά τον πρώτο βιασμό, μετά τον δεύτερο, γιατί τώρα; Γιατί αυτή τη στιγμή αυτό που κάνετε, δεν είναι τηλεδίκη, δεν είναι ανθρωποφαγία”.

https://twitter.com/StamiriSevastou/status/1360350310846369792?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1360350310846369792%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.protothema.gr%2Flife-style%2Farticle%2F1094830%2Fsotiris-tsafoulias-to-twitter-heirokrota-ton-autodidakto-skinotheti-tou-eteros-ego-gia-to-mathima-ithikis%2F

Δεν άκουσα τον όρο ‘ανθρωποφαγία’ στην περίπτωση του Ζακ Κωστόπουλου

«Επειδή άκουσα τον όρο “ανθρωποφαγία” που δεν τον άκουσα στην περίπτωση του Ζακ Κωστόπουλου, δεν το άκουσα όταν γίνονταν καταγγελίες την εποχή που η κοινωνία δεν ήταν έτοιμη η κοινωνία. Αν αυτό που κάνετε εσείς τώρα λέγεται τηλεδίκη, το να αυτοϊκανοποιείσαι μπροστά σε μία έντρομη γυναίκα που προσπαθεί να βγει από πόρτες που έχεις κλειδώσει και εσύ μπροστά σε αυτό το θέαμα όχι μόνο να διατηρείς τη στύση σου αλλά να φτάνεις και σε κορύφωση αυτό πώς ονομάζεται; Όταν βλέπεις ένα παιδί 6 ετών και γυρνάμε και λέμε ότι παραγράφηκε το αδίκημα αλλά δεν έχει παραγραφεί το δικαίωμα του δράστη να μηνύσει για συκοφαντική δυσφήμιση, το τραύμα στην ψυχή του Μοθωναίου στα πόσα χρόνια παραγράφεται;

Σωτήρης Τσαφούλιας: Ο άνθρωπος πίσω από τον καλλιτέχνη

Στο βιογραφικό του διαβάζουμε: Ο Σωτήρης Τσαφούλιας γεννήθηκε στον Πειραιά το 1975.  Ο κινηματογράφος ήταν η μεγάλη του αγάπη από μικρός, αλλά σπούδασε Διοίκηση Ναυτιλιακών Επιχειρήσεων και Ναυτικό Δίκαιο. Έπειτα από επιτυχημένη πορεία στο χώρο των επιχειρήσεων ασχολήθηκε με τον κινηματογράφο. Η πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία ήταν ο «Κοινός Παρονομαστής» (2014), με την οποία συμμετείχε σε αρκετά διεθνή φεστιβάλ κερδίζοντας βραβεία σε διάφορες κατηγορίες , ανάμεσα τους το βραβείο Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Καλύτερης ταινίας και Βραβείο Κοινού.

Το σενάριο του «Κοινού Παρανομαστή» μεταφέρθηκε στο θεατρικό σανίδι από τον Didier Long (Γάλλο θεατρικό σκηνοθέτη ) και έκανε πρεμιέρα στο «Theatre de l’ Atelier» στο Παρίσι, το 2017.  To «Έτερος Εγώ» ήταν η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του ή οποία στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης  απέσπασε 2 βραβεία: Το Βραβείο Κοινού «Μιχάλης Κακογιάννης» και τo Βραβείο Επιτροπής Νεότητας Πανεπιστημίων Θεσσαλονίκης – Καλύτερη Ταινία.

Netflix

Ο Σωτήρης Τσαφούλιας, όπως όλα δείχνουν, θα γίνει ο πρώτος Έλληνας δημιουργός που θα σκηνοθετήσει για το Netflix. Ο εξαίρετος σκηνοθέτης έχει μιλήσει για τον εαυτό του σε συνεντεύξεις του, από τις οποίες σταχυολογούμε τα σημαντικότερα: «Μεγάλωσα σε ένα σπίτι με πολλή αγάπη, κατανόηση και αγκαλιά, και από τον μπαμπά και από τη μαμά. Πραγματικά δεμένη οικογένεια. Κάθε φορά που σκέφτομαι τους γονείς μου, πιστεύω πως αυτό ήταν το ταλέντο τους, να είναι ζευγάρι και γονείς».

«Τότε που κάναμε Ιλιάδα και Οδύσσεια, όταν φτάσαμε στον θάνατο του Αχιλλέα, έκανα να κοιμηθώ τρεις μέρες από τη στενοχώρια μου». «Είχα την τύχη, σε όλα μου τα μαθητικά χρόνια, να έχω κάποιους δασκάλους – καθηγητές είναι πολλοί, εκπαιδευτικοί περισσότεροι, δάσκαλοι λίγοι. Εκπαιδευτές έχουν τα ζώα, οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από δασκάλους που να τους μαθαίνουν πώς να σκέφτονται και όχι τι να σκέφτονται».

«Η πρώτη μου έντονη κινηματογραφική πώρωση ήταν οι ταινίες του Ρόκι. Υπάρχουν τραγούδια που μπορεί να τα θεωρούμε λιγότερο ποιοτικά, όμως κρύβουν στίχους-διαμάντια και χάνονται γιατί μπορεί να είναι κακή η μουσική – ή ανάποδα. Αν τον απομονώσεις, ο Ρόκι έχει πολλά ποιοτικά χαρακτηριστικά που χάνονται μέσα στο mainstream ύφος».

Δεν έβγαλα σχολή σκηνοθεσίας

«Δεν έβγαλα σχολή σκηνοθεσίας. Στην αρχή το είχα άγχος, βέβαια, αλλά όταν άρχισα να γκουγκλάρω για να δω αν υπάρχουν αυτοδίδακτοι σκηνοθέτες, και είδα τον Κουροσάβα, τον Νόλαν, τον Ταραντίνο, είπα ότι μπορώ. Στην ουσία, τα τεχνικά μέρη της σκηνοθεσίας τα μαθαίνει κανείς σε μερικές μέρες. Η επιλογή που είχα τότε, με τα χρήματα που είχα μαζέψει, ήταν ή να γραφτώ σε μια σχολή ή να κάνω μια ταινία και να ψηθώ στην πράξη. Διάλεξα το δεύτερο και έκανα τον Κοινό Παρονομαστή».

«Το έργο γεννιέται στο μυαλό, πεθαίνει στο χαρτί, ανασταίνεται στο γύρισμα και παίρνει πια τον δρόμο του. Όταν πάτησα στο set, είπαμε το πρώτο «πάμε» και βρέθηκα πίσω από τα μόνιτορ, ήταν η στιγμή που συνειδητοποίησα ότι τα προηγούμενα χρόνια ζούσα σαν ναρκωμένος. Σαν να μου είχαν κάνει μια ένεση ξυλοκαΐνης στο κούτελο και πήγαινα ρομποτικά. Με τη σκηνοθεσία άλλαξαν οι ισορροπίες μου αυτόματα. «Όταν μου είπαν ότι μετά το Έγκλημα στα Παρασκήνια δεν είχε γίνει ταινία αστυνομικού είδους στην Ελλάδα, σκεφτόμουν ότι αν ο ελληνικός κινηματογράφος δεν ανοίξει σε είδη, δεν θα πάψει να αποτελεί είδος ο ίδιος. Δεν το έπαιξα Δον Κιχώτης, είχα μια ιστορία που μου άρεσε και τη μοιράστηκα με τον κόσμο.

Ο δολοφόνος που «εμπνεύστηκε» από την ταινία του Τσαφούλια

Αίσθηση προκάλεσε το 2017 η σύνδεση της ταινίας «Έτερος Εγώ» με τον καταζητούμενο δολοφόνο των οδηγών ταξί. Μερίδα των Media καταλόγισε μίμηση της ιστορίας από την πλευρά του δολοφόνου. H υπόθεση της ταινίας αφορά έναν εκκεντρικό, μοναχικό εγκληματολόγο αναλαμβάνει να βοηθήσει στην εξιχνίαση μιας σειράς τελετουργικών φόνων, τους οποίους ο δράστης συνοδεύει με πυθαγόρεια ρητά.

Ο θόρυβος  που προκλήθηκε τότε οδήγησε τον Σωτήρη Τσαφούλια στην απόφαση της προσωρινής απόσυρσης της ταινίας που έκανε καριέρα στις αίθουσες εκείνη την εποχή και εξηγούσε το γιατί: «Τις τελευταίες ημέρες παρακολουθώ τις εξελίξεις γύρω από την υπόθεση του δολοφόνου του οδηγού ταξί στη Κηφισιά. Την προηγούμενή εβδομάδα θεατές που παρακολούθησαν  την προβολή της ταινίας σε κινηματόγραφο στην Αθήνα στις 7/2/2017 ενημέρωσαν, πως ένας άντρας που ταιριάζει με την περιγραφή που δόθηκε στη δημοσιότητα για το φερόμενο ως δράστη,  μου έκανε μια συγκεκριμένη ερώτηση στη συζήτησή που ακολουθήσε με το κοινό μετά την προβολή της ταινίας.

Στα πλαίσια της έρευνας, με κάλεσαν να επιβεβαιώσω την πληροφορία που έλαβαν, και να παραδώσω ό,τι υλικό υπήρχε από την συγκεκριμένη εκδήλωση προκειμένου να συνδράμω στις έρευνες, αίτημα στο οποίο ανταποκρίθηκα, ευχόμενος ο άνθρωπος που έκανε την ερώτηση το βράδυ της 7ης Φεβρουαρίου να εμφανιστεί, προκειμένου να αποδειχθεί πως η σύνδεση του δράστη με την ταινία, είναι απλά  μια τραγική σύμπτωση.

Υπό το φως λοιπόν των τελευταίων εξελίξεων, αποφάσισα να αποσύρω την ταινία από τους κινηματογράφους, όχι φυσικά διότι αναγνωρίζω κάποια σύνδεση της με το δράστη της Κηφισιάς, άλλωστε όπως δήλωσα η πραγματική ζωή και η μυθοπλασία είναι δυο δρόμοι παράλληλοι που δεν συναντιούνται ποτέ, αλλά προκειμένου να μην παρεξηγηθούν οι προθέσεις οι δικές μου και των συνεργατών μου στην προσπάθεια μας να συνδράμουμε στις έρευνες. Σας ευχαριστώ από καρδιάς για την αγάπη που δείξατε στο Έτερος Εγώ, λυπάμαι ειλικρινά που η δια μέσω της ταινίας επαφή μας διακόπτεται τόσο ξαφνικά και  εύχομαι σε όλους σας υγεία και ότι καλύτερο σε όλους τους τομείς της ζωής σας».

Δεν τον ενέπνευσε η ταινία, αλλά επειδή είχε βιώσει ένα παρόμοιο περιστατικό σε τρυφερή ηλικία

Ο σκηνοθέτης Σωτήρης Τσαφούλιας θα δηλώσει στη LIFO για το γεγονός λίγα χρόνια αργότερα: «Το περιστατικό με τον θεατή της ταινίας Έτερος Εγώ, που θεωρήθηκε ύποπτος για την υπόθεση δολοφονίας του ταξιτζή στην Κηφισιά το θυμόμουν, γιατί μου έκανε εντύπωση η ερώτησή του. Συνήθως, στα Q&A οι ερωτήσεις είναι τυποποιημένες. Εκεί, ξαφνικά, σηκώθηκε ένας άνθρωπος νεαρός και με ρώτησε αν είχα φανταστεί, την ώρα που έγραφα την ιστορία, ότι μπορεί να εμπνεύσω κάποιον στην πραγματική ζωή. Έδωσα όλη μου την προσοχή γιατί θεώρησα χρέος μου να ξεκαθαρίσω σε αυτόν τον άνθρωπο κάποια πράγματα.

Του είχα απαντήσει: «Όχι, δεν το σκέφτηκα και δεν το σκέφτεται κανείς που κάνει μυθοπλασία. Αλλιώς δεν θα είχαν γραφτεί η “Μήδεια”, η “Σιωπή των Αμνών”, το “Seven”. Δεν κινούμαστε με το σκεπτικό πως όταν γράφουμε κάτι μπορεί να υπάρχει ένας λανθάνων νους που θα το πάρει διαφορετικά. Αυτό μου είχε πει και η αστυνομία τότε. Δεν τον ενέπνευσε η ταινία, αλλά επειδή είχε βιώσει ένα παρόμοιο περιστατικό σε τρυφερή ηλικία, τον πυροδότησε. Οι ταινίες σε φέρνουν αντιμέτωπο με το τέρας που μπορεί να έχεις μέσα σου.

Όταν άρχισε το πράγμα να παίρνει διαστάσεις, μετά την εκπομπή «Φως στο τούνελ», η ταινία ήταν έτοιμη να κατέβει, μειώνονταν οι αίθουσες. Και ξαφνικά όλοι οι κινηματογράφοι της Αθήνας ζήταγαν το Έτερος Εγώ. Βγήκαν σε κάποιες εκπομπές και είπαν ότι αυτό είναι διαφημιστικό κόλπο για να πουλήσουμε. Ε, εκεί τελείωσε, το θεώρησα πολύ ανήθικο να νομίζει κάποιος ότι θα πατήσω στον θάνατο ενός ανθρώπου για να κάνω τι; Πενήντα χιλιάδες εισιτήρια παραπάνω. Έτσι, την απέσυρα».

Βαθιά ανήθικη η κοινωνία

Και ο Σωτήρης Τσαφούλιας αγγίζει ένα θέμα που καίει: «Πιστεύω πάρα πολύ στη νέα γενιά. Είναι ακομπλεξάριστοι με το σώμα τους, με τις σχέσεις τους, ρωτάνε για τα πάντα, φιλτράρουν τη γνώση, έχουν καταλάβει την αποτυχία των προηγούμενων γενιών. Δεν περνάει πια το «έτσι μου το μάθανε». Το βλέπω και από τις κόρες μου, τη Δέσποινα και την Κωνσταντίνα, που είναι 13 και 10. Δεν υπάρχει πράγμα που να με ρωτήσουν, να δώσω απάντηση και να μην ακολουθήσει ένα «γιατί». Είναι καιρός να αλλάξει η κοινωνία μας, που είναι δομημένη με λάθος στοιχεία. Δεν είναι σοβαρή, είναι σοβαροφανής, είναι βαθιά ανήθικη, με μια θρησκευτικού υπόβαθρου ηθικολογία του τύπου «νηστεύω τη Μεγάλη Παρασκευή, αλλά μόλις ακούσω ότι βίασαν ένα κορίτσι, “τα ‘θελε, το πουτανάκι”». Τι «γιατί τώρα;». Ευτυχώς τώρα! Γιατί τώρα μπόρεσε να το πει, τώρα εξελίσσεται ως άνθρωπος».

 Παρατέθηκαν αποσπάσματα από παλαιότερη συνέντευξη του Σωτήρη Τσαφούλια: www.lifo.gr  – Κεντρική φωτο από Lifo

Έτερος Εγώ (official full movie)