Προβλήματα ύπνου αντιμετώπιση: Τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των ανθρώπων που ταλαιπωρούνται από διαταραχές ύπνου δείχνει να αυξάνεται ραγδαία.
Τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των ανθρώπων που ταλαιπωρούνται από διαταραχές ύπνου δείχνει να αυξάνεται ραγδαία, συχνά ως αποτέλεσμα μιας πολύ απαιτητικής καθημερινότητας, γεμάτης με άγχος και στρες. Ένα στα τρία άτομα υποφέρει σήμερα από προβλήματα ύπνου, με αποτέλεσμα να αισθάνεται ιδιαίτερα κουρασμένο και νευρικό. Οι διαταραχές ύπνου περιλαμβάνουν οποιαδήποτε δυσκολία σχετική με τον ύπνο – πιο συγκεκριμένα, το άτομο δυσκολεύεται να κοιμηθεί, κοιμάται σε ακατάλληλες ώρες ή πολύ περισσότερο από το φυσιολογικό, ή ακόμα έχει μη φυσιολογικές συμπεριφορές κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Πολλοί από εμάς έχει τύχει να παρακολουθούμε το ρολόι όταν δεν μπορούμε να κοιμηθούμε για μια νύχτα ή και παραπάνω. Άλλα, για μερικούς, μια ανήσυχη νύχτα είναι ρουτίνα. Το στρες και το άγχος μπορούν να οδηγήσουν σε μια νύχτα χωρίς ύπνο, όπως και σε μια ποικιλία από άλλα προβλήματα. Ως «αϋπνία» ορίζεται η δυσκολία του ατόμου να κοιμηθεί ή να διατηρήσει τον ύπνο του, καθώς και η κακή ποιότητά του (έλλειψη αναζωογονητικού ύπνου). Ωστόσο, για να τεθεί η διάγνωση της αϋπνίας, τα συμπτώματα αυτά πρέπει να είναι παρόντα για περισσότερες από δύο ημέρες την εβδομάδα, επί ένα μήνα τουλάχιστον.
Τα αίτια
Οι διαταραχές ύπνου και συχνότερα η αϋπνία μπορεί να οφείλονται σε ψυχικά ή σωματικά αίτια. Η αϋπνία συνδέεται συχνότερα με άγχος – είτε ως επακόλουθο κάποιας αγχώδους εμπειρίας, είτε ως αντίδραση αναμονής σε μία κατάσταση που προκαλεί άγχος (π.χ. μία εξέταση ή μία συνέντευξη για εύρεση εργασίας). Ακόμη, μπορεί να συνδέεται με αντίδραση σε πένθος, απώλεια ή και μία σημαντική αλλαγή της ζωής. Το άτομο που υποφέρει, βιώνει έντονη ανησυχία και δυσφορία. Οι διαταραχές ύπνου μπορεί επίσης να προέλθουν από:
-Κατάθλιψη
-Μανία
-Φοβικές διαταραχές
-Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή
-Σχιζοφρένεια
-Χρήση ψυχοδραστικών ουσιών
-Οργανικό ψυχοσύνδρομο
-Διαταραχές σωματοποίησης
-Διαταραχές προσαρμογής
Ωστόσο, και οι βιολογικοί παράγοντες συνδέονται με διαταραχές του ύπνου, αναφέρει η ειδικός: οργανικά νοσήματα που προκαλούν επίμονες αϋπνίες είναι εγκεφαλικά νοσήματα, καρδιακά νοσήματα, πεπτικές διαταραχές, αναπνευστικοί νόσοι, ορμονικές διαταραχές, νεφρικά και ηπατικά νοσήματα, ορισμένα καρκινώματα. Επιπλέον, η εμμηνόπαυση αρκετές φορές δημιουργεί ορμονικές διαταραχές που, με τη σειρά τους, ευθύνονται για τις διαταραχές ύπνου. Ακόμα, η αναστροφή των βιολογικών ρυθμών (π.χ. εργασία κατά τη νύχτα), αλλά και η υπερβολική κατανάλωση καφέ και αλκοόλ είναι συνήθεις παράγοντες που προκαλούν αϋπνία.
Τρόποι αντιμετώπισης
Το άτομο ενθαρρύνεται να ακολουθήσει κάποια μέτρα για ευόδωση του ύπνου, όπως έγερση και κατάκλιση την ίδια ώρα, διακοπή φαρμάκων και ουσιών που δρουν διεγερτικά στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα, π.χ. αλκοόλ και καφεΐνη, προγραμματισμένη άσκηση μέσα στη ημέρα, αποφυγή άσκησης πριν τον ύπνο, χαλαρωτικές δραστηριότητες το απόγευμα, αποφυγή μεγάλων νυχτερινών και λιπαρών γευμάτων, άνετες συνθήκες ύπνου – με σταθερή θερμοκρασία και χαμηλό ή καθόλου φωτισμό.
