F 35 Ελλάδα - Τουρκία: Η Τουρκία έχει αποβληθεί από το πρόγραμμα, ενώ η Ουάσιγκτον της επέβαλε κυρώσεις
Χαμηλές προσδοκίες έχει πλέον η Άγκυρα αναφορικά με τα F 35. Την ώρα που ο πρόεδρος της τουρκικής Διεύθυνσης Αμυντικής Βιομηχανίας Ισμαήλ Ντεμίρ δείχνει ανυποχώρητος στο θέμα των S-400, η Τουρκία φαίνεται να χάνει τις ελπίδες της σε σχέση με το πρόγραμμα των F-35 αφού ερωτηθείς για το εάν η χώρα θα επιστρέψει στο πρόγραμμα ή θα αποχωρήσει οριστικά από αυτό, ο Ντεμίρ το απέκλεισε λέγοντας πως χώρα δεν έχει ιδιαίτερο σκοπό περί αυτού. Όπως είπε ο κος Ντεμίρ, γίνεται κατανοητό ότι η Τουρκία βλέπει πως είναι πάρα πολύ δύσκολο να επιστρέψει στο πρόγραμμα των F-35 και για αυτό το λόγο ζητά μόνο σχετική αποζημίωση για αυτό. «Ο στόχος όλων των προσπαθειών μας δεν είναι απαραιτήτως να επιστρέψουμε στο πρόγραμμα, αλλά μάλλον να αποζημιωθούμε για τις αδικίες και για την απώλεια δικαιωμάτων μας», είπε χαρακτηριστικά.
Τον Δεκέμβριο, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στην Τουρκία επειδή αγόρασε ρωσικά αμυντικά πυραυλικά συστήματα S-400, στοχεύοντας την αμυντική βιομηχανία της και κορυφαίους αξιωματούχους του τομέα. Η Άγκυρα προσέλαβε την αμερικανική νομική εταιρεία Arnold & Porter για να ασκήσει πιέσεις ώστε η Τουρκία να επανενταχθεί στο πρόγραμμα.
Πίεση για τους S-400
Σε κάθε περίπτωση όμως η Άγκυρα συνεχίζει την πίεση όσον αφορά τους S-400. Xαρακτηριστική είναι η δήλωση του εκπροσώπου του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αναφορικά με το θέμα. “Δυστυχώς η αμερικανική πλευρά δεν κατέληξε σε μια προσφορά την οποία θα μπορούσαμε να αποδεχτούμε. Η Τουρκία έδειξε ότι δεν στερείται εναλλακτικών λύσεων και παρέλαβε τους S-400. Δεν θα υπάρξει καμία υποχώρηση από αυτή την απόφαση”. Eρωτηθείς για το ενδεχόμενο υιοθέτησης του μοντέλου της Κρήτης, πάντως, το οποίο μάλιστα είχε προταθεί από τον Χουλουσί Ακάρ και αφορά την αποθήκευση των S-400, ο Καλίν κάνει λόγο για παρεξήγηση.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί πως πριν λίγες ημέρες έγινε γνωστό ότι η Τουρκία προσέλαβε μια δικηγορική εταιρεία με έδρα την Ουάσινγκτον για να ασκήσει πίεση για να επανενταχθεί η χώρα στο αμερικανικό πρόγραμμα του μαχητικού αεριωθουμένου F-35, αφού η συμμετοχή της σ’ αυτό ανεστάλη επειδή αγόρασε ρωσικά συστήματα αντιαεροπορικής άμυνας, όπως φαίνεται από συμβόλαιο το οποίο κατατέθηκε στο αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης.
Η Άγκυρα είχε παραγγείλει περισσότερα από 100 «αόρατα» μαχητικά και κατασκεύαζε εξαρτήματα για την παραγωγή τους, όμως αποβλήθηκε από το πρόγραμμα το 2019 αφού αγόρασε τα ρωσικά πυραυλικά αμυντικά συστήματα S-400, για τα οποία η Ουάσινγκτον λέει πως απειλούν τα F-35. Η Τουρκία προσέλαβε τη δικηγορική εταιρεία Arnold & Porter για να της προσφέρει «συμβουλές στρατηγικής και πρόσβαση» στις αρχές των ΗΠΑ με ένα συμβόλαιο έξι μηνών ύψους 750.000 δολαρίων, η ισχύς του οποίου αρχίζει αυτόν τον μήνα.
Η Τουρκία υποστηρίζει ότι η αποβολή της από το πρόγραμμα είναι άδικη
Η Άγκυρα υποστηρίζει πως η αποβολή της από το πρόγραμμα ήταν άδικη και ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν έχει δηλώσει πως ελπίζει σε θετικές εξελίξεις υπό τον αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Το συμβόλαιο υπογράφηκε με την εταιρεία SSTED Defence Industry Tecnologies, που έχει έδρα την Άγκυρα και ανήκει στην Προεδρία Αμυντικών Βιομηχανιών της Τουρκίας (SSB), την κύρια τουρκική αρχή που είναι αρμόδια για την αμυντική βιομηχανία. Η Arnold & Porter θα «συμβουλεύει σχετικά με τη στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσουν η SSB και οι τούρκοι εργολάβοι για να παραμείνουν μέσα στο πλαίσιο του Κοινού Προγράμματος Μαχητικού (Joint Strike Fighter Program) λαμβάνοντας υπόψη και αντιμετωπίζοντας τους υφιστάμενους πολύπλοκούς γεωπολιτικούς και εμπορικούς παράγοντες», αναφέρεται στο συμβόλαιο.
F-35 Ελλάδα: Πολύ κοντά σε συμφωνία με τις ΗΠΑ
Την στήριξη των διερευνητικών επαφών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, από πλευράς των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, εξέφρασε ο πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζέφ Πάιατ, σε συνομιλία του με Έλληνες δημοσιογράφους. «Οι ΗΠΑ θέλουν να παραμείνουν οι διερευνητικές σε τροχιά», είπε συμπληρώνοντας πως η «μπάλα είναι τώρα στην πλευρά της Άγκυρας» η οποία καλείται να απαντήσει στην ελληνική πλευρά δίνοντας ημερομηνίες για την επανάληψη των συζητήσεων στην Αθήνα, αυτή τη φορά.
Ο κ. Πάιατ, δεν θέλησε ωστόσο, να εξειδικεύσει την στρατηγική της νέας αμερικανικής κυβέρνησης όσον αφορά στα ελληνοτουρκικά. Μάλιστα παρέπεμψε στις πρόσφατες δηλώσεις του Αμερικανού υπουργού εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεκ για την Τουρκία, μετά τη συνομιλία που είχε ο νέος επικεφαλής του State Department με τον Τούρκο ομόλογό του, Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Είμαστε έτοιμοι να πουλήσουμε F-35 όποτε η Ελλάδα είναι έτοιμη
Μεταξύ άλλων ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα, αναφέρθηκε αυτοβούλως στο ενδεχόμενο απόκτησης των μαχητικών αεροσκαφών F-35 από την ελληνική πολεμική αεροπορία. «Είμαστε έτοιμοι να πουλήσουμε F-35 όποτε η Ελλάδα είναι έτοιμη» επισήμανε ο Τζεφ Πάιατ. Σε διευκρινιστική ερώτηση, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματικής αντιπροσωπείας στην Ελλάδα τόνισε ότι αδημονούν να συνεργαστούν για το ενδεχόμενο πώλησης F-35 όταν η ελληνική πλευρά αποφασίσει να κάνει αυτή την «επένδυση», όπως την χαρακτήρισε.
Διευκρίνισε ωστόσο ότι πρόκειται για πολυετή διαδικασία εξηγώντας ότι η υλοποιούμενη αναβάθμιση 84 ελληνικών F-16 στην έκδοση Viper είναι πολύ σημαντική γιατί θα προετοιμάσει την πολεμική αεροπορία για τα F-35. Συνεργάτης του Τζεφ Πάιατ από το γραφείο αμυντικής συνεργασίας (Office of Defence Cooperation) διευκρίνισε ότι η Lockheed Martin, κατασκευάστρια εταιρεία των F-35, έχει προσδιορίσει σε περίπου 5 χρόνια το διάστημα που απαιτείται για να αναπτυχθούν οι υποδομές που χρειάζονται για την φιλοξενία των F-35.
Πάιατ για πρόταση πώλησης αμερικανικών φρεγατών στο ΠΝ: «Δεν πουλάμε απλώς μέταλλο!»
«Δεν πουλάμε απλώς μέταλλο! Η αμερικανική πρόταση για φρεγάτες που θα εξοπλίσουν το ελληνικό πολεμικό ναυτικό είναι μια πλατφόρμα που θα βοηθήσει στην περαιτέρω εμβάθυνση της στρατηγικής σχέσης Ελλάδας-ΗΠΑ» υπογράμμισε ο Τζεφ Πάιατ. Ο πρεσβευτής των ΗΠΑ δεν αποκάλυψε τι θα περιλαμβάνει η ενδιάμεση λύση που προτείνουν οι Αμερικανοί, για ένα πολεμικό πλοίο που θα αποκτηθεί από το ελληνικό πολεμικό ναυτικό μέχρι να ολοκληρωθεί η ναυπήγηση των τεσσάρων νέων φρεγατών.
Ο Τζεφ Πάιατ σημείωσε ότι η αμερικανική πλευρά αναμένει την αποστολή της λεγόμενης LOR (Letter of Request), μιας μη δεσμευτικής επιστολής προς την Ουάσιγκτον στην οποία το υπουργείο Εθνικής Άμυνας θα ζητά τιμές και διαθεσιμότητα για τις προσφερόμενες φρεγάτες MMSC της Lockheed Martin. «Η LOR θα ξεκλειδώσει την αμερικανική πρόταση» είπε ο κ. Πάιατ και επικαλέστηκε συνομιλίες του με τους υπουργούς Ανάπτυξης Άδωνι Γεωργιάδη και Εθνικής Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο για το θέμα των φρεγατών. «Ο υπουργός Γεωργιάδης ήταν πολύ ξεκάθαρος ότι σκοπός του είναι η αναβίωση της ελληνικής ναυπηγικής βιομηχανίας μέσω του προγράμματος των φρεγατών» αποκάλυψε ο Τζεφ Πάιατ.