Lockdown: Ο καλύτερος τρόπος για να εμποδίσεις έναν φυλακισμένο να δραπετεύσει είναι να βεβαιωθείς ότι ποτέ δεν θα μάθει πως είναι φυλακή.
Από την Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Ο καλύτερος τρόπος για να εμποδίσεις έναν φυλακισμένο να δραπετεύσει είναι να βεβαιωθείς ότι ποτέ δεν θα μάθει πως είναι φυλακή.
Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι
“Είναι απαραίτητος ο επαναπροσδιορισμός της υγείας ως σωματικής, ψυχικής και κοινωνικής ευεξίας κι όχι μόνο ως απουσία αρρώστιας ή αναπηρίας. Η φτώχεια και οι κοινωνικές ανισότητες είναι η πρώτη αιτία θανάτων στον κόσμο και το κάπνισμα η δεύτερη“. Αυτά έλεγε ανάμεσα στ’ άλλα, πολύ ενδιαφέροντα, σε άρθρο του με τίτλο: “Η Ιατρική σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι”, ο καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, Γιάννης Τούντας (Καθημερινή 23-3-19).
Πριν ένα χρόνο τέτοια εποχή, όταν ξεκίνησε ο πόλεμος κατά της πανδημίας, οι λοιμωξιολόγοι, στους οποίους η Κυβέρνηση ανέθεσε την διαχείρισή της, ασχολήθηκαν μόνο με την σωματική υγεία κι αγνόησαν τις δύο άλλες παραμέτρους, που είναι προϋπόθεση για αυτήν. Το σύνθημα τότε ήταν να περισωθούν όσο περισσότερες ανθρώπινες ζωές και την οικονομία θα… την ξαναχτίσουμε.
Όμως, όσο υγιές κι αν είναι το σώμα αυτό δεν σημαίνει, κατά τον καθηγητή, ότι είναι υγιής και ο ίδιος ο άνθρωπος. Κι’ αυτό το σώμα ελάχιστα μπορεί να κατορθώσει αν η ψυχική υγεία και διάθεση έχουν κατακερματιστεί απ’ την κατάθλιψη και την αβεβαιότητα για το αύριο λόγω του κοινωνικού αποκλεισμού εξ αιτίας των περιοριστικών μέτρων.
Ο υπέροχος Μπέρν Σάντερς
Αυτή την αύξηση των ψυχικών ασθενειών στην νεολαία επικαλέστηκε πριν λίγες ημέρες και ο Δημοκρατικός Γερουσιαστής Μπέρν Σάντερς απευθυνόμενος στους Ρεπουμπλικάνους Βουλευτές προκειμένου να υπερψηφίσουν κι εκείνοι το πρόγραμμα ανάκαμψης απ’ την πανδημία ύψους 1,9 τρις δολαρίων, και τα κατάφερε, εκθέτοντας παράλληλα και τις ανησυχίες του για το συναισθηματικό αδιέξοδο που δημιούργησε στην ζωή τους ο κοινωνικός αποκλεισμός.
Sos για τους νέους
“Οι νέοι άνθρωποι θέλουν να πάνε στο σχολείο, θέλουν να κοινωνικοποιηθούν, θέλουν να βγούνε ραντεβού, θέλουν να κάνουν πράγματα που κάνουν οι νέοι. Και δεν μπορούν να τα κάνουν! Και δεν ήταν σε θέση να τα κάνουν τον τελευταίο χρόνο! Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μια πολύ απότομη αύξηση των ψυχικών ασθενειών σ’ αυτή την χώρα”. Με αυτές τις δηλώσεις ο “ηλικιωμένος νέος” Σάντερς άγγιξε τις ευαίσθητες χορδές των νέων αλλά και αρκετών Ρεπουμπλικάνων κι έγινε viral στο διαδίκτυο.
Χωρίς να αμφισβητείται η αναγκαιότητα λήψης κάποιων στοιχειωδών μέτρων προφύλαξης απ’ την πανδημία, ανακύπτει το ερώτημα, με δεδομένη την εμπειρία ενός χρόνου, αν ο κοινωνικός αποκλεισμός ως ένα ακραίο και καταστροφικό, όπως αποδείχτηκε μέτρο, ήταν αναπόφευκτο. Η Επιστήμη και η Κυβέρνηση έχουν την προ-κατ ατεκμηρίωτη απάντηση: Χωρίς τα μέτρα τα πράγματα θα ήταν πολύ χειρότερα!
Από πού όμως προκύπτει αυτό;
Γιατί μέτρα που περιορίζουν συνταγματικές ελευθερίες, χωρίς πειστικά επιχειρήματα, για την αναγκαιότητά τους, είναι αυθαίρετα. Και το παραπάνω επιχείρημα δεν είναι πειστικό, είναι υποθετικό. Κι αυτό δίνει το δικαίωμα στους “ψεκασμένους” να αντιτάξουν κι εκείνοι τον δικό τους αντίλογο χωρίς την υποχρέωση να τον τεκμηριώσουν, ότι δηλαδή και χωρίς αυτόν τον κοινωνικό αποκλεισμό πάλι το ίδιο αποτέλεσμα θα είχαμε.
Βέβαια χρειάζεται αρκετό θάρρος, ίσως και επίκληση του πατριωτισμού μας, του εθνικού μας φιλότιμου, όπως είπε και ο πρωθυπουργός, για να γνωρίσουμε με βεβαιότητα αν οι επιστήμονες που εισηγήθηκαν τον κοινωνικό μας αποκλεισμό ή οι “ψεκασμένοι” έχουν τελικά δίκιο, ώστε να μην παίρνονται μέτρα με βάση τον φόβο και τις πιθανότητες: Ο κίνδυνος π.χ. από συνωστισμό σε ένα ΜΜΜ η σε ένα κορωνοπάρτι είναι υπαρκτός αν υπάρχει έστω και ένας φορέας του ιού… αλλά αυτό είναι μια πιθανότητα, δεν είναι βεβαιότητα για να δικαιολογούνται οι συνέπειες που επιφέρουν στην ζωή μας τα μέτρα για αυτού του είδους τον συνωστισμό.
Και τι καταφέραμε λοιπόν;
Αντίθετα, μπορεί κάποιος να προσβληθεί από έναν που θα του ζητήσει μια πληροφορία στον δρόμο εφόσον φυσικά είναι φορέας, αλλά κι αυτό είναι μια πιθανότητα. Μ’ άλλα λόγια, χωρίς να αμφισβητείται η ανάγκη λήψης κάποιων μέτρων, παρ’ όλο που είναι αμφίβολη η αποτελεσματικότητά τους, είναι δραματικές οι επιπτώσεις των στην ζωή μας.
Συμπερασματικά δηλαδή, θα μπορούσαμε να πούμε πως τα μέτρα μόνο ζημιά προκάλεσαν και θα μπορούσε να δοθεί το βάρος περισσότερο στην επίκληση του πατριωτισμού των πολιτών κάτι που αποδείχτηκε ότι δεν είναι ανέφικτο. Αυτές τις ημέρες ακούγονται ενθαρρυντικές φωνές για κάποια χαλάρωση τέλος Μαρτίου… όμως αυτό θα εξαρτηθεί (όπως πάντα) από την εξέλιξη της πανδημίας! Προς τι τότε οι εξαγγελίες;
Επειδή οι πολίτες έχουν εξαντλήσει και τα τελευταία υπολείμματα αντοχής τους, χρειάζεται η Κυβέρνηση να αποστασιοποιηθεί κατά ένα μέρος από τους επιστήμονες και να αποσύρει σιγά σιγά, αλλά αποφασιστικά όλα τα μέτρα, εναποθέτοντας τις ελπίδες όλων μας για γρήγορη επάνοδο στην προ κορονοϊού εποχή, στο δεδομένο έτσι κι αλλιώς εθνικό μας φιλότιμο.