Τετραήμερη εργασία Ισπανία: «Είναι πολύ πιο υγιές και κάνουμε καλύτερη δουλειά αν δεν εργαζόμαστε τρελές ώρες» είπε στο Reuters ο Γιαν Σουλτς-Χόφεν
Σίγουρα μοιάζει ιδανικό και εξωπραγματικό, όμως εταιρείες που περιόρισαν τις εργάσιμες ημέρες των εργαζομένων, παρουσίασαν αυξημένη παραγωγικότητα και μειωμένο burnout, δηλαδή εργασιακή υπερκόπωση. «Είναι πολύ πιο υγιές και κάνουμε καλύτερη δουλειά αν δεν εργαζόμαστε τρελές ώρες» είπε στο Reuters ο Γιαν Σουλτς-Χόφεν, ιδρυτής της Planio, μιας εταιρείας πληροφορικής -με ειδίκευση στη διαχείριση πρότζεκτ- με έδρα το Βερολίνο. Στην εταιρεία του 36χρονου Σουλτς-Χόφεν έχει ήδη εφαρμοστεί η τετραήμερη εργασία, ύστερα από ένα πείραμα που ο ιδρυτής της έκανε στον… εαυτό του. «Δεν έκανα λιγότερη δουλειά στις τέσσερις ημέρες από ό,τι στις πέντε, διότι σε πέντε μέρες έχεις την αίσθηση ότι υπάρχει περισσότερος χρόνος, με συνέπεια να εργάζεσαι πιο αργά, επιτρέποντας στον εαυτό σου διαλείμματα. Πίνεις τον καφέ σου και συζητάς περισσότερο με τους συναδέλφους σου» εξήγησε ο Σουλτς-Χόφεν.
«Στις τέσσερις ημέρες πρέπει να εργάζομαι γρήγορα και να είμαι συγκροτημένος, έτσι ώστε να απολαύσω την ελεύθερη Παρασκευή μου» προσέθεσε. Το ίδιο σχέδιο υιοθέτησε την περασμένη χρονιά και η εταιρεία Perpetual Guardian, στη Νέα Ζηλανδία, η οποία διαπίστωσε ότι με τις 32 ώρες εργασίας την εβδομάδα έπεσαν σημαντικά τα επίπεδα στρες, και αυξήθηκε δραματικά η αίσθηση της δέσμευσης των εργαζομένων.
Η Ισπανία θα δοκιμάσει την τετραήμερη εργασία
Σε επίσημο όμως επίπεδο, η Ισπανία γίνεται από τις πρώτες χώρες του πλανήτη που θα δοκιμάσουν την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας μπορεί να γίνει η Ισπανία μετά το πράσινο φως που άναψε η κυβέρνηση σε πιλοτικό πρόγραμμα για ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις. Όλα ξεκίνησαν με την πρόταση του μικρού αριστερού κόμματος Mas Pais της Ισπανίας τον περασμένο μήνα κι έκτοτε είναι σε εξέλιξη διαβουλεύσεις με την επόμενη συνάντηση να προγραμματίζεται για τις ερχόμενες εβδομάδες. «Με την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας των 32 ωρών εκκινούμε την πραγματική συζήτηση της εποχής μας. Ήρθε η ώρα για την ιδέα αυτή», ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο ηγέτης του κόμματος, Inigo Errejon.
Από τη Γερμανία μέχρι τη Νέα Ζηλανδία η ιδέα αυτή κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος τα τελευταία χρόνια με τους θιασώτες της να υποστηρίζουν ότι με τις 32 ώρες εργασίας θα αυξηθεί η παραγωγικότητα, θα βελτιωθεί η ψυχική υγεία των εργαζομένων και θα υπάρξει μεγάλο όφελος στον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής. Η πρόταση της τετραήμερης εβδομάδας εργασίας απέκτησε από πέρυσι νέα σημασία με την πανδημία να δίνει νέα ώθηση στον διάλογο για την ευημερία των εργαζομένων και την ισορροπία ζωής-εργασίας.
Αριστερά κόμματα άδραξαν την ευκαιρία στην Ισπανία – όπου μια απεργία διαρκείας 44 ημερών το 1919 στη Βαρκελώνη ανάγκασε την ισπανική κυβέρνηση να θεσμοθετήσει ως πρώτη στον κόσμο το 8ωρο. «Η Ισπανία είναι μια από τις χώρες όπου οι εργαζόμενοι εργάζονται περισσότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Αλλά συγκαταλεγόμαστε στις πιο παραγωγικές χώρες. Κι επιμένω ότι το να εργάζεται κανείς περισσότερες ώρες δεν σημαίνει ότι εργάζεται και καλύτερα», τόνισε ο Inigo Errejon.
Από το φθινόπωρο μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή η τετραήμερη εβδομάδα εργασίας στην Ισπανία
Αν και οι λεπτομέρειες του πιλοτικού προγράμματος θα εκπονηθούν σε συνεργασία με την κυβέρνηση, το κόμμα του πρότεινε να ισχύσει το πρότζεκτ των 50 εκατ. ευρώ για τρία χρόνια επιτρέποντας στις ενδιαφερόμενες εταιρείες να δοκιμάσουν το ψαλιδισμένο ωράριο εργασίας με μειωμένο κίνδυνο. Το κόστος της μετάβασης σε τετραήμερη εβδομάδα εργασίας μπορεί επί παραδείγματι να καλυφθεί στο 100% τον πρώτο χρόνο, στο 50% τον δεύτερο και στο 33% τον τρίτο. «Με τέτοια νούμερα ελπίζουμε να μετάσχουν στο πρόγραμμα περίπου 200 επιχειρήσεις με 3.000 έως 6.000 εργαζομένους.
Οι μόνες κόκκινες γραμμές μας είναι ότι θέλουμε να μειωθούν μεν πραγματικά οι ώρες εργασίας, αλλά να μη μειωθούν οι μισθοί ή να χαθούν θέσεις εργασίας», είπε ο Hector Tejero του περί ου ο λόγος αριστερού κόμματος της Ισπανίας. Ο ίδιος εκτιμά ότι το πιλοτικό πρόγραμμα μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή από το φθινόπωρο στην πρώτη εθνική πρωτοβουλία μείωσης του ωραρίου εργασίας, αφότου η Γαλλία ξεκίνησε το 1998 να κινείται προς τις 35 ώρες εργασίας την εβδομάδα, παρά τα κατά καιρούς πισωγυρίσματα. «Η Ισπανία θα είναι η πρώτη χώρα που θα προχωρήσει στη δοκιμή ενός τέτοιου προγράμματος τέτοιου μεγέθους», σημείωσε ο Tejero. Το κόμμα του πρότεινε να ανατεθεί η ευθύνη για την εκπόνηση του πιλοτικού προγράμματος σε επιτροπή ειδικών με τη συμμετοχή εκπροσώπων της κυβέρνησης, των συνδικάτων και φορέων εργοδοτών, που θα βοηθήσουν και στην ανάλυση των αποτελεσμάτων.
Αντιδράσεις
Ωστόσο, η ιδέα έχει προκαλέσει και αντιδράσεις με τον επικεφαλής ενός εκ των σημαντικότερων ενώσεων επιχειρήσεων της χώρας να κάνει λόγο για «τρέλα» στον απόηχο της χειρότερης ύφεσης που βίωσε η Ισπανία μετά τον εμφύλιο πόλεμο. «Για να βγούμε απ’ την κρίση αυτή πρέπει να εργαστούμε περισσότερο, όχι λιγότερο», επεσήμανε ο Ricardo Mur του CEOE σε φόρουμ στα τέλη του 2020.
Την ώρα που η Ισπανία κινείται -έστω και διστακτικά – προς την κατεύθυνση της τετραήμερης εβδομάδας εργασίας, οι κινήσεις της παρακολουθούνται στενά σε άλλες χώρες του πλανήτη, περιλαμβανομένης της Βρετανίας, όπου μελέτη κατέδειξε προ διετίας τα οφέλη από τη μειωμένη εργασία. Ο Τζο Ράιλ, μέλος της 4-Day Week Campaign, απηύθυνε έκκληση στις κυβερνήσεις όλου του κόσμου να ακολουθήσουν το ισπανικό παράδειγμα τονίζοντας ότι έχει ωριμάσει από καιρό ο χρόνος για την θέσπιση της εβδομάδας των 32 ωρών: «Είναι σαφές ότι με τον τρόπο που εργαζόμαστε, οι άνθρωποι στρεσάρονται, καταπονούνται από την υπερκόπωση με αποτέλεσμα να δημιουργούνται μεγάλα προβλήματα ψυχικής υγείας στους εργασιακούς χώρους. Η τετραήμερη εβδομάδα εργασίας θα ήταν καλό μέτρο για την οικονομία, για τους εργαζομένους και το περιβάλλον», επεσήμανε ο Ράιλ, που εργάστηκε στο παρελθόν για το Εργατικό Κόμμα.
