Ο χαλβάς αποτελεί το πιο διαδεδομένο γλυκό της νηστείας και όχι μόνο, αφού σε πολλούς αρέσει να τον τρώνε και στην καθημερινότητα τους. Επιπλέον, αποτελεί παραδοσιακό γλυκό εδώ και αρκετές γενιές για μικρούς και μεγάλους. Τα κυριότερα είδη χαλβά που συναντάμε σήμερα στην αγορά είναι: Ο χαλβάς από ταχίνι, ο χαλβάς από αλεύρι και ο Σιμιγδαλένιος
Τα είδη χαλβά διαφέρουν σημαντικά στα υλικά παρασκευής τους με αποτέλεσμα να διαφοροποιείται και η θερμιδική και η θρεπτική τους αξία. Ας δούμε ποια είναι η διατροφική τους αξία και τι θερμίδες έχουν.
Ο χαλβάς από ταχίνι ή αλλιώς σησαμένιος έχει ως βασικά υλικά
- το ταχίνι
- το μέλι
- τους ξηρούς καρπούς
Ποια οφέλη προσφέρει στην υγεία και τη διατροφή μας;
Περιέχει καλά λιπαρά και λιγνάνες για την υγεία της καρδιάς. Λόγω της περιεκτικότητάς του σε ταχίνι και σε ξηρούς καρπούς μπορεί να προσφέρει πολλαπλά οφέλη για την υγεία. Αρχικά, αποτελεί πηγή μονοακόρεστων και πολυακόρεστων «καλών» λιπαρών οξέων, τα οποία συμβάλλουν στην καλή λειτουργία της καρδιάς και την προστασία από την εμφάνιση καρδιαγγειακών παθήσεων και εγκεφαλικών επεισοδίων. Ταυτόχρονα, ο σησαμένιος χαλβάς, είναι πλούσιος σε λιγνάνες.
Οι λιγνάνες ανήκουν στην κατηγορία των φυτοοιστρογόνων, ενώσεων δηλαδή που μιμούνται τη δράση των γυναικείων ορμονών και φαίνεται να δρουν ευεργετικά για την υγεία της καρδιάς. Επιπροσθέτως, ο σησαμένιος χαλβάς είναι καλή πηγή ασβεστίου, μαγνησίου και φωσφόρου, συστατικά απαραίτητα για την υγεία των οστών τη λειτουργία του μυϊκού και του νευρικού συστήματος. Όσον αφορά το μυϊκό σύστημα, λόγω των ξηρών καρπών ο χαλβάς αποτελεί καλή πηγή πρωτεϊνών ιδίως στην περίοδο της νηστείας όπου οι ζωικές πρωτεΐνες απουσιάζουν από τη διατροφή.
Βιταμίνες του συμπλέγματος Β για ενέργεια
Επιπλέον, περιέχει βιταμίνες Β1, Β2 και νιασίνη οι οποίες ενισχύουν την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και συμβάλλουν στο μεταβολισμό των υδατανθράκων, των πρωτεϊνών και των λιπών και την παραγωγή ενέργειας. Το μεγαλύτερο ίσως πλεονέκτημα του χαλβά έναντι των υπολοίπων γλυκών είναι η αντικατάσταση της ζάχαρης με μέλι. Το μέλι αποτελεί καλύτερη γλυκαντική ουσία η οποία προσδίδει έντονη γλυκιά γεύση και σε αντίθεση με τη ζάχαρη μας εφοδιάζει με βιταμίνες, μικροθρεπτικά συστατικά και φυσικά σάκχαρα.
Χαλβάς από αλεύρι: Η παραδοσιακή επιλογή
Αναπολώντας στιγμές της παιδικής μου ηλικίας από το σπίτι της γιαγιάς μου την περίοδο της νηστείας δε θα μπορούσα να μην αναφέρω την εκδοχή του χαλβά από αλεύρι. Πρόκειται για μία παραδοσιακή συνταγή η οποία παρασκευάζεται με βασικά υλικά:
- το αλεύρι
- το ελαιόλαδο
- την κανέλα
- το καρύδι
- το πετιμέζι
Ποια είναι η διατροφική αξία του χαλβά με αλεύρι; Αρχικά, λόγω του ελαιόλαδου είναι πλούσιος σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα. Ως εκ τούτου εμφανίζει θετικές επιδράσεις στην υγεία της καρδιάς η αντικατάσταση των κορεσμένων λιπαρών της διατροφής μας με μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά βελτιώνει τα λιπίδια του αίματος και μειώνει την ολική αλλά και την LDL «κακή» χοληστερόλη. Επιπλέον, είναι μία εξαιρετική πηγή φαινολικών αντιοξειδωτικών που προστατεύουν τα λιπίδια του αίματος, και την LDL «κακή» χοληστερόλη, από την οξείδωση μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο για δημιουργία αθηρωματικής πλάκας. Τέλος, χάρις στα καρύδια περιέχει απαραίτητα ακόρεστα λιπαρά οξέα τα οποία συμβάλλουν επίσης θετικά στην υγεία της καρδιάς.
Ως γλυκαντικό στην περίπτωση του χαλβά από αλεύρι χρησιμοποιείται το πετιμέζι. Όπως και στο σησαμένιο χαλβά η αντικατάσταση της ζάχαρης αναβαθμίζει τη διατροφική του αξία. Το πετιμέζι είναι το σιρόπι που παρασκευάζεται βράζοντας και ξαφρίζοντας τον χυμό των πατημένων σταφυλιών (τον μούστο). Η αντικατάσταση της ζάχαρης από πετιμέζι εφοδιάζει το χαλβά από αλεύρι με βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ασβέστιο, φώσφορο, κάλιο και σίδηρο. Τέλος ο χαλβάς από αλεύρι περιέχει κανέλα η οποία φαίνεται να έχει αντιμικροβιακή και αντιθρομβωτική δράση καθώς και θετικές επιδράσεις στη ρύθμιση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ.
Σιμιγδαλένιος Χαλβάς
Τα υλικά διαφοροποιούνται αρκετά καθώς ο σιμιγδαλένιος χαλβάς παρασκευάζεται χρησιμοποιώντας κυρίως:
- σιμιγδάλι
- ζάχαρη
- λάδι ή βούτυρο
- αμύγδαλα
Ο σιμιγδαλένιος χαλβάς παρασκευάζεται με βούτυρο. Το γεγονός αυτό αυξάνει την περιεκτικότητά του σε κορεσμένα λιπαρά τα οποία με τη σειρά τους αυξάνουν την «κακή» (LDL) χοληστερόλη και την αθηρωματική πλάκα και σχετίζονται με την εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων. Στην παρασκευή του χρησιμοποιείται αρκετή ποσότητα ζάχαρης η οποία το μόνο που προσφέρει στον οργανισμό μας είναι «κενές θερμίδες» αφού μας προσδίδει μόνο ενέργεια χωρίς κανένα θρεπτικό συστατικό. Με δεδομένα όλα τα προηγούμενα είναι σαφές πως λόγω των υλικών του άρα και της ποιότητας των θερμίδων δεν αποτελεί εξίσου θρεπτική επιλογή όσο ο σησαμένιος χαλβάς αλλά και ο χαλβάς με αλεύρι!
Οι θερμίδες του χαλβά αναλυτικά:
- Χαλβάς Σιμιγδαλένιος βουτύρου (μερίδα) 270 (θερμίδες)
- Χαλβάς σιμιγδαλένιος βουτύρου (1 κουτ. σούπας) 55 (θερμίδες)
- Χαλβάς σιμιγδαλένιος αμυγδάλου (μερίδα) 355 (θερμίδες)
- Χαλβάς σιμιγδαλένιος αμυγδάλου (1 κουτ. σούπας) 85 (θερμίδες)
- Χαλβάς Μπακάλη (100 γρμ.) 330 (θερμίδες)
- Χαλβάς Μπακάλη (1 μικρή πηρουνιά) 45 (θερμίδες)
Χαλβάς: Που βοηθά
- Στην παροχή υψηλής ποιότητας πρωτεινών και αμινοξέων, ειδικά στην περίοδο της νηστείας.
- Στην καλή λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος, αφού περιέχει πολυακόρεστα και μονοακόρεστα λιπαρά οξέα μερικά από τα οποία ο οργανισμός δεν μπορεί να συνθέσει.
- Προσφέρει συνένζυμα και βιταμίνες που βοηθούν στο μεταβολισμό.
- Βοηθά στην καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, λόγω των βιταμινών Β1-Β2 και νιασίνης.
- Ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού και την οστική του μάζα, γιατί περιέχει πολύτιμα μέταλλα και ιχνοστοιχεία όπως ασβέστιο, μαγνήσιο, ψευδάργυρο.
- Λόγω του σεληνίου και της βιταμίνης Ε, θεωρείται μια από τις πιο αντιοξειδωτικές τροφές κατά του καρκίνου. Το σελήνιο αποτελεί κύριο συστατικό ενός οξειδωτικού συστήματος(οξειαδάση της γλουταθειόνης) που χρησιμοποιεί ο οργανισμός στην άμυνά του έναντι των ελεύθερων ριζών.
