Επί δύο ολόκληρα χρόνια η τουρκική οικονομία ήταν σε ελεύθερη πτώση. Τα ποσοστά της ανεργίας ήταν δραματικά και οι τιμές των βασικών αγαθών απλησίαστες. Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποφάσισε να αναλάβει προσωπικά την υπόθεση, εξαγγέλλοντας μάλιστα μία «νέα εποχή στην οικονομία», εξαγγελία, η οποία συνοδευόταν από ηχηρές παραιτήσεις: Πρώτα ο διοικητής της κεντρικής τράπεζας Μουράτ Ουισάλ και στη συνέχεια ο υπουργός Οικονομικών και γαμπρός του Ερντογάν, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, αποχώρησαν από το «τιμόνι» της τουρκικής οικονομίας.
Τις παραιτήσεις στο οικονομικό επιτελείο ακολούθησαν ριζοσπαστικές αλλαγές στη νομισματική πολιτική. Αιφνιδίως το βασικό επιτόκιο αυξήθηκε από το 10,25 στο 15% και τον Δεκέμβριο στο 17%. Πρόκειται για μία στροφή 180 μοιρών του Ερντογάν, τον οποίο μέχρι πρότινος όλοι θεωρούσαν θιασώτη μίας πολιτικής χαμηλών επιτοκίων. Στην αγορά συναλλάγματος η αλλαγή πολιτικής είχε ασφαλώς ευεργετικές επιπτώσεις, καθώς η τουρκική λίρα άρχισε να ανατιμάται απέναντι στο δολάριο και έχει πλέον αναπληρώσει το 18% της διολίσθησης του 2020. Συγκεκριμένα, ένα δολάριο αντιστοιχεί σήμερα σε 7,02 λίρες, ενώ προ μηνών η ισοτιμία είχε διολισθήσει στις 8,50 λίρες.
Ερντογάν χρυσάφι: Μισό κιλό το κεφάι
Ωστόσο η ανάκαμψη στην αγορά συναλλάγματος δεν αντανακλάται στο πορτοφόλι του απλού πολίτη. Αλλά και ο πληθωρισμός συνεχίζει την ανοδική του πορεία και έχει φτάσει στο 14,97%, την υψηλότερη τιμή από τον Αύγουστο του 2019. Παράλληλα, και τα κρατικά ταμεία είναι άδεια, γι’ αυτό και η κυβέρνηση Ερντογάν μηχανεύτηκε αυτή τη φορά ένα οθωμανικού τύπου χαράτσι. Συγκεκριμένα, εξέδωσε νόμο, με τον οποίο προβλέπει πως κάθε κοσμηματοπώλης στην Τουρκία οφείλει να καταθέσει μισό κιλό χρυσού στις κρατικές τράπεζες. Η ποσότητα αυτή αντιστοιχεί σε 23.500 ευρώ.
Η νέα ρύθμιση σαφώς και δεν είναι προαιρετική, καθώς όποιος κοσμηματοπώλης δεν καταθέσει την ποσότητα αυτή σε τράπεζα, δεν θα μπορεί να «κόψει» κοσμήματα. Οι εγγυητικοί λογαριασμοί θα είναι «κλειστοί» και κανείς από τους ιδιοκτήτες κοσμηματοπωλείου στην Τουρκία δεν θα μπορεί να ανασύρει τον χρυσό από την τράπεζα. Ωστόσο, θα έχει τη δυνατότητα να συλλέξει τους τόκους της χρυσής αυτής κατάθεσης.
Ερντογάν χρυσάφι: 40.000 κοσμηματοπωλεία
Σε ολόκληρη την Τουρκία δραστηριοποιούνται 40.000 κοσμηματοπωλεία, πράγμα που σημαίνει πως η κυβέρνηση Ερντογάν φιλοδοξεί να συγκεντρώσει στα ταμεία των τραπεζών της 20 τόνους χρυσού. Το σχέδιο της κυβέρνησης της Τουρκίας σχολίασε δηκτικά και το κεμαλικό κόμμα της αντιπολίτευσης. Ο επικεφαλής του κόμματος, Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, δήλωσε πως η ποσότητα χρυσού που ζητείται είναι ιδιαίτερα υψηλή και μοναδικό στόχο έχει να σώσει το «Παλάτι». Ο Κιλιντσάρογλου σχολίασε επίσης πως με τον τρόπο αυτόν οι κοσμηματοπώλες στην Τουρκία καλούνται να «ενισχύσουν» τους καρχαρίες των δανείων στο Λονδίνο.
