Ταμείο Ανάκαμψης Ελλάδα: Λόγω της φύσης του Ταμείου, η αξιοποίηση των κονδυλίων ίσως αποδειχθεί πρόκληση και απαιτήσει ισχυρή εθνική ιδιοκτησία της ατζέντας μεταρρυθμίσεων από τη δημόσια διοίκηση, σημειώνει ο οίκος αξιολόγησης.
Το Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε. αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για την Ελλάδα, ώστε να υλοποιήσει πρόσθετες μεταρρυθμίσεις , να επενδύσει στο μέλλον και να αναπτύξει την οικονομία της μεσοπρόθεσμα, τονίζει η DBRS. Οπως αναφέρει ο οίκος, η ελληνική οικονομία ποτέ δεν ανέκαμψε πλήρως από την παγκόσμια οικονομική κρίση και η πανδημία αποτελεί ένα ακόμη ακριβό σοκ. Η DBRS αναμένει ότι τα κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης θα ενισχύσουν άμεσα την κεφαλαιακή βάση της Ελλάδας μέσω ανάπτυξης υποδομών και τις προοπτικές για την αγορά εργασίας μέσω δαπανών σε μεταρρυθμίσεις που θα βελτιώσουν τις ικανότητες των εργαζομένων και την κοινωνική συνοχή. Ωστόσο, λόγω της φύσης του Ταμείου, η αξιοποίηση των κονδυλίων ίσως αποδειχθεί πρόκληση και απαιτήσει ισχυρή εθνική ιδιοκτησία της ατζέντας μεταρρυθμίσεων από τη δημόσια διοίκηση, σημειώνει το στέλεχος του οίκου Σπυριδούλα Τζίμα.
Για την αποδοτική αξιοποίηση των κονδυλίων θα απαιτηθεί ισχυρή κρατική δέσμευση και διοικητική ικανότητα για τη διαχείριση των κεφαλαίων. Ευρύτερα, η θετική επίπτωση του Ταμείου στην ελληνική οικονομία θα εξαρτηθεί από τις ομαλές εγκρίσεις εκταμιεύσεων και τον καταμερισμό των πόρων σε δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις και σε μεταρρυθμίσεις που θα στηρίξουν την ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη.
Την Τετάρτη η δημοσιοποίηση
Η δημοσιοποίησή του θα πραγματοποιηθεί από τον ίδιο τον πρωθυπουργό, εντός της εβδομάδας και κατόπιν, στις αρχές Απριλίου, θα συζητηθεί στη Βουλή. Αμέσως μετά, εντός του πρώτου 15νθημέρου του Απριλίου, σχεδιάζεται να κατατεθεί στην Κομισιόν προς έγκριση. Το πλήρες Σχέδιο φτάνει τις 2.000 σελίδες, συνοδευόμενο από μια σύνοψη περίπου 100 σελίδων. Σε αυτό περιλαμβάνονται, σύμφωνα με δηλώσεις του διευθυντή του οικονομικού γραφείου του πρωθυπουργού, Αλέξη Πατέλη, στο «Βήμα της Κυριακής», 118 έργα και 64 μεταρρυθμίσεις και συνοδεύεται από άλλα περίπου 250 επιμέρους.
Πρόκειται για λίστα με έργα και μεταρρυθμίσεις που εντάσσονται στο πακέτο των 32 δισ. ευρώ που θα λάβει η χώρα μας από το Ταμείο Ανάκαμψης. Παράλληλα, καταδεικνύει τις μεταρρυθμίσεις και τα έργα που μπορούν να ξεκινήσουν άμεσα, καθώς έχουν λάβει την προέγκριση των θεσμών, με προχρηματοδότηση από τα κονδύλια του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Στο πλήρες κείμενο θα περιλαμβάνονται αναλυτικές λεπτομέρειες για το κόστος, τους στόχους και τα ορόσημα ανά έργο – μεταρρύθμιση.
Το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης βασίζεται στους τέσσερις πυλώνες που έχουν τεθεί : πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, απασχόληση-δεξιότητες-κοινωνική συνοχή, ιδιωτικές επενδύσεις – μετασχηματισμός της οικονομίας.
Στο σκέλος της πράσινης μετάβασης περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, κίνητρα για επενδύσεις ενεργειακής αποδοτικότητας για κατοικίες, επιχειρήσεις και το Δημόσιο, ηλεκτρικές διασυνδέσεις των ελληνικών νησιών και επενδύσεις ενεργειακής αποθήκευσης, εθνικό σχέδιο αναδάσωσης και επενδύσεις στη βιοποικιλότητα.
Ψηφιακή μετάβαση
Στον τομέα της ψηφιακής μετάβασης προβλέπονται υποδομές 5G, υποδομή οπτικών ινών σε κτίρια, ψηφιακή διασύνδεση των ελληνικών νησιών, ψηφιακό μετασχηματισμό του Δημόσιου Τομέα (Υγεία, Παιδεία, Δικαιοσύνη κ.λπ.), συμπεριλαμβανομένης υποδομής και υπηρεσίας κεντρικού υπολογιστικού νέφους, ψηφιακή διαλειτουργικότητα εντός της Γενικής Κυβέρνησης και Ολοκληρωμένη Διαχείριση Συναλλασσόμενων (CRM) με τη Γενική Κυβέρνηση. Επίσης, περιλαμβάνονται η πλήρης ψηφιοποίηση των φορολογικών αρχών, νέες έξυπνες μέθοδοι καταπολέμησης της φοροδιαφυγής (έλεγχοι με τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης, on-line παρακολούθηση της μεταφοράς αγαθών κ.λπ.), εισαγωγή διασυνδεδεμένων ταμειακών μηχανών και POS, ηλεκτρονική τιμολόγηση για το σύνολο του ιδιωτικού τομέα.
Στο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης προβλέπονται, επίσης, μεταρρυθμίσεις για την απλοποίηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, διευκόλυνση του επιχειρείν και υποστήριξη των επενδύσεων, ισχυρά κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις (πράσινος, ψηφιακός μετασχηματισμός ΜμΕ, «έξυπνες» βιομηχανικές επενδύσεις, εξωστρέφεια, καινοτομία/έρευνα και ανάπτυξη, αλλά και συμπράξεις Δημόσιου – Ιδιωτικού Τομέα σε νέα, μεγάλα έργα υποδομών (αρδευτικά έργα, κ.α.)
Επενδύσεις
Παράλληλα, εντάσσονται επενδύσεις στους τομείς του πολιτισμού, του τουρισμού και της αγροδιατροφής ως κινητήριους μοχλούς ανάπτυξης, προβλέπεται η μεταρρύθμιση της εργατικής νομοθεσίας, μεταρρύθμιση ενεργητικών και παθητικών πολιτικών απασχόλησης, μεγάλες επενδύσεις στην κατάρτιση και επανακατάρτιση του εργατικού δυναμικού αλλά και επενδύσεις στην κοινωνική ενσωμάτωση ευάλωτων ομάδων, υποβοήθηση της πρόσβασης στην αγορά εργασίας για άτομα με αναπηρία, διευκόλυνση της δημιουργίας μονάδων φροντίδας παιδιών στις εγκαταστάσεις ιδιωτικών εταιριών. Περιλαμβάνεται και η μεταρρύθμιση του συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, εκσυγχρονισμός νοσοκομείων και κέντρων Υγείας και εφαρμογή του Εθνικού Προγράμματος Δημόσιας Υγείας και Πρόληψης Ασθενειών.
Στόχος η Ελλάδα στις πρώτες χώρες που θα λάβουν την προκαταβολή του 13%
Στους βασικούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης είναι η Ελλάδα να είναι από τις πρώτες χώρες που θα καταθέσουν το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και έτσι να «προλάβει» να λάβει την προκαταβολή του 13% εντός του καλοκαιριού. Όπως δήλωσε το Σάββατο ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης, η κατάθεση του σχεδίου από την πλευρά της Ελλάδας θα γίνει στις αρχές Απριλίου. «Αυτό σημαίνει ότι Ιούλιο με Αύγουστο αναμένουμε ποσό περίπου 4 δισ. ευρώ.
Τα χρήματα αυτά αφορούν αποκλειστικά επενδύσεις. Δεν επιτρέπουν προσλήψεις ή επαναλαμβανόμενες δαπάνες. Στις επενδύσεις περιλαμβάνονται και προγράμματα κατάρτισης του προσωπικού. Θα υπάρχουν και άλλα προγράμματα που θα είναι πιο εύκολα και πιο γρήγορα, όπως τα “Εξοικονομώ”. Οι βαριές επενδύσεις που είναι καινούριες θα πάρουν περισσότερο χρόνο».
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που έχει τεθεί, από τη στιγμή που η Ελλάδα καταθέσει το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, η Κομισιόν θα χρειαστεί δύο μήνες για να το αξιολογήσει και ακόμα ένα μήνα προκειμένου να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Η χώρα μας θα ζητήσει το ποσό που αντιστοιχεί στην προκαταβολή τόσο από το ποσό των επιδοτήσεων συνολικού ύψους 19,4 δισ. ευρώ, όσο και από το σκέλος των δανείων, ύψους 12,6 δισ. ευρώ. Σημειώνεται ότι τα δάνεια από το Ταμείο Ανάκαμψης θα διατεθούν για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων. Η μέγιστη κρατική χρηματοδότηση θα φτάνει στο 50% της αξίας του έργου, μειώνοντας το κεφαλαιακό κόστος. Η χρηματοδοτική συμμετοχή των τραπεζών και των επενδυτών θα είναι τουλάχιστον 30% και 20% αντίστοιχα.
Το Μάιο φαίνεται ότι θα κλείσει το «κεφάλαιο» της έγκρισης της απόφασης περί ιδίων πόρων και από τα 27 κράτη-μέλη της απόφασης (η Ελλάδα περιλαμβάνεται στις 16 χώρες-μέλη που ήδη την έχουν εγκρίνει. Πρόσφατα προστέθηκαν οι Δανία, Τσεχία και Σουηδία). Η συγκεκριμένη κίνηση αποτελεί βασική προϋπόθεση προκειμένου στη συνέχεια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αρχίσει να δανείζεται από τις αγορές. Η έγκριση των Εθνικών Σχεδίων δεν θα είναι ταυτόχρονη για όλα τα κράτη-μέλη. Έτσι όσες χώρες καθυστερήσουν την υποβολή του Σχεδίου Ανάκαμψης (έχουν περιθώριο κατάθεση έως το τέλος Απριλίου), είναι πολύ πιθανό να λάβουν αργότερα, ακόμα και τον Σεπτέμβριο, την προκαταβολή που δικαιούνται.
Προσδοκίες στο χρηματιστήριο και στο Ταμείο Ανάκαμψης
Εν τω μεταξύ εντός των ημερών αναμένονται και οι επίσημες ανακοινώσεις για το νέο πακέτο μέτρων στήριξης των πληττόμενων επιχειρήσεων αλλά και το σχέδιο επανεκκίνησης της αγοράς με στοχευμένα μέτρα και ρευστότητα για επαγγελματίες του λιανεμπορίου και της εστίασης. Σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών για την εκτέλεση του προϋπολογισμού της κεντρικής κυβέρνησης κατά την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2021, ο προϋπολογισμός της κεντρικής κυβέρνησης κατέγραψε έλλειμμα 3,268 δισ. ευρώ έναντι στόχου για έλλειμμα 4,507 δισ. ευρώ, με βάση την πρόβλεψη στον προϋπολογισμό του 2021 και έναντι ελλείμματος 1,107 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο του 2020. Σε πρωτογενή βάση, ο προϋπολογισμός κατέγραψε έλλειμμα 1,497 δισ. ευρώ έναντι στόχου ελλείμματος 2,737 δισ. ευρώ και από πλεόνασμα 831 εκατ. ευρώ την ίδια περίοδο του 2020.
Στις αγορές, διατηρείται στο άνοιγμα το θετικό κλίμα που επικράτησε στο τέλος της περασμένης εβδομάδας, με τις προσδοκίες να συνδέονται και με τον απεγκλωβισμό του πλοίου στη διώρυγα του Σουέζ.
Υπενθυμίζεται ότι στο ελληνικό χρηματιστήριο ο Γενικός Δείκτης ενισχύθηκε κατά 2,25% σε εβδομαδιαία βάση με αύξηση 2,32% για τον δείκτη υψηλής κεφαλαιοποίησης και με τη μέση αξία των συναλλαγών να υποχωρεί κάτω από τα 100 εκατ. ευρώ, ήτοι 97 εκατ. ευρώ από 160 εκατ. ευρώ μία εβδομάδα νωρίτερα. Με εξαίρεση την Τράπεζα Πειραιώς ΠΕΙΡ-1,51% όπου οι εβδομαδιαίες απώλειες ξεπέρασαν το 24% ενόψει της οριστικοποίησης των όρων της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου, οι υπόλοιπες τράπεζες υπεραπέδοσαν ενώ αξιόλογη δυναμική επέδειξαν και άλλα blue chips.
Στο μέτωπο των αποτελεσμάτων σημειώνεται ότι ο ΟΠΑΠ ΟΠΑΠ+0,88% αναμένεται να προβεί σε ανακοινώσεις μεθαύριο, στις 31 Μαρτίου. Η Motor Oil αναμένεται να ανακοινώσει τα οικονομικά της αποτελέσματα την Τρίτη 20 Απριλίου, μετά το κλείσιμο της χρηματιστηριακής συνεδρίασης ενώ σήμερα αναμένεται να ανακοινώσει αποτελέσματα η ΕΧΑΕ. Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ γνωστοποίησε ότι ο Γιώργος Περιστέρης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, της εταιρείας, αύξησε το μερίδιό του από 19,9% σε 27,2%.
Η Εθνική Τράπεζα ΕΤΕ+0,19% έκλεισε με ζημίες 423 εκατ. ευρώ στο δ’ τρίμηνο του 2020.
Τα κέρδη μετά από φόρους από συνεχιζόμενες δραστηριότητες στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 21,6% σε ετήσια βάση, ανερχόμενα σε 581 εκατ. ευρώ, γεγονός που σύμφωνα με τη διοίκηση αντανακλά την ανθεκτικότητα των οργανικών εσόδων, παρά τις δυσμενείς συνθήκες λόγω της πανδημίας, τα ισχυρά κέρδη από χρηματοοικονομικές πράξεις, επωφελούμενα από την ανταλλαγή και πώληση ομολόγων του ελληνικού δημοσίου καθώς και τη σημαντική αποκλιμάκωση των δαπανών προσωπικού και των γενικών διοικητικών και λοιπών λειτουργικών εξόδων.
Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΑΔΜΗΕ για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στο διασυνδεδεμένο σύστημα, η συνολική ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας τον Φεβρουάριο μειώθηκε κατά 6,7%, ενώ κατά τη διάρκεια του πρώτου διμήνου του 2021 η ζήτηση μειώθηκε κατά 8,2%. Η ζήτηση τον Φεβρουάριο καλύφθηκε από ΑΠΕ (σε ποσοστό 33%), υδροηλεκτρικά (22%), φυσικό αέριο (21%), λιγνίτη (13%) και εισαγωγές (11%). Σε σύγκριση με τον ίδιο μήνα πέρυσι, η παραγωγή από λιγνίτη και σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο μειώθηκε κατά 32% και 28% αντίστοιχα, ενώ την ίδια στιγμή η παραγωγή από υδροηλεκτρικές μονάδες και ΑΠΕ αυξήθηκε 570% και 14% αντίστοιχα.