Δεδομένης της βαρύτητας που δίνει η Τουρκία στις θαλάσσιες διεκδικήσεις της, η σύλληψη σήμερα το πρωί του απόστρατου ναυάρχου Τζεμ Γκιουρντενίζ, θεωρητικού εμπνευστή της «Γαλάζιας πατρίδας», έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία. Τη σύλληψη επιβεβαίωσε η σύζυγός του, γράφοντας στο Twitter πως η αστυνομία μπήκε στο σπίτι τους λίγο πριν τις έξι και μισή το πρωί και συνέλαβε τον άνδρα της. Αιτία το γεγονός ότι ο Γκιουρντενίζ συνυπέγραψε μαζί με άλλους 104 απόστρατους ναυάρχουν κοινή δήλωση, με την οποία ζητούσαν από την κυβέρνηση να μην αγγίξει την συνθήκη του Μοντρέ, αλλά και να μην απομακρυνθεί από τις θεμελιώδεις αρχές του Κεμαλικού κράτους, εμμέσως επικρίνοντας τη διείσδυση του Ισλαμ στις τάξεις των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων.
Η Συνθήκη του Μοντρέ ή Συνθήκη για το καθεστώς των Στενών, είναι η συνθήκη η οποία αφορά στο καθεστώς των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων. Η συμφωνία, η οποία υπογράφηκε το 1936, παραχωρεί τον έλεγχο των Στενών του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων στην Τουρκία και ρυθμίζει την στρατιωτική δραστηριότητα στην περιοχή. Ο Γκιουρντενίζ είναι ο θεωρητικός του δόγματος της «Γαλάζιας Πατρίδας». Στο βιβλίο του «Mavi Vatan» ανέλυσε τη θεωρία του, παρουσιάζοντας τις διεκδικήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο Πέλαγος και στη Μεσόγειο Θάλασσα, με στόχο να καταστεί ναυτική υπερδύναμη.
Η κοινή δήλωση των ναυάρχων
Η κοινή δήλωση που δημοσιοποιήθηκε το περασμένο Σάββατο στις 11.00 π.μ., αναφέρει μεταξύ άλλων: «Αποτελεί επιτακτική ανάγκη οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις να τηρούν απαρέγκλιτα τις θεμελιώδεις αξίες του συντάγματος, οι οποίες δεν μπορούν να αλλάξουν και δεν μπορούν να υποστούν αναθεώρηση… Kαταδικάζουμε και αντιτασσόμαστε με όλη μας την ύπαρξη στις προσπάθειες που καταβάλλονται προκειμένου να φανεί ότι οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις και το Πολεμικό μας Ναυτικό έχουν απομακρυνθεί από αυτές τις αξίες και τη σύγχρονη πορεία που χάραξε ο Ατατούρκ. Διαφορετικά, η Τουρκική Δημοκρατία, όπως δείχνει και η ιστορία, θα μπορούσε να έρθει αντιμέτωπη με θανάσιμους κινδύνους και επικίνδυνα γεγονότα, που θα έθεταν σε κίνδυνο την εθνική της ασφάλεια».
Az önce sabah 18:30 da polisler evimize baskın yaparak Cem’i gözaltına aldılar
— Rengin Gürdeniz (@rengin1964) April 5, 2021
«Δεν είναι κάλεσμα για πραξικόπημα»
Ο Γκιούρτενιζ σε συνέντευξη του χθες στην εφημερίδα Τζουμχουριέτ, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της ΕΡΤ, είχε σχολιάσει ότι είναι πολύ μεγάλο λάθος το ότι ερμηνεύτηκε η κοινή δήλωση των 104 ως «κάλεσμα για πραξικόπημα». «Έχουμε φυλακιστεί λόγω των συνωμοσιών της οργάνωσης του Φετουλάχ Γκιουλέν», είπε. «Στόχος μας είναι η προστασία της Γαλάζιας Πατρίδας. Το κείμενο της δήλωσης πρέπει να αξιολογηθεί στο πλαίσιο της ελευθερίας της έκφρασης. Έχουμε απομακρυνθεί από τα συμφέροντα της Γαλάζιας Πατρίδας. Η δήλωση μας έγινε για να προστατεύσει τα συμφέροντα της Τουρκία και της Γαλάζιας Πατρίδας».
Daha siz yokken bu pasalar Mavi Vatan savunuyordu. Gordugunuz Cem Gurdeniz ergenekonda iceri atilmistir. Bu davanin savcisi benim diyenlerle fetoculer tarafindan iceri atilmistir #MaviVatan fikrini ortaya koyan Milgem projesine Başlatan İnsanlar Bunlar#AmirallerimizOnurumuzdur pic.twitter.com/A3GIIzEdU4
— Gürkan Kençtemur (@Grkan1919) April 4, 2021