Σε συνέντευξή του στο CNN Greece ο Γιώργος Κατρούγκαλος υποστηρίζει ότι ο Νίκος Δένδιας «διατύπωσε ορθά και ως όφειλε τις πάγιες ελληνικές θέσεις». Κάνει όμως λόγο για ανεπάρκεια του πρωθυπουργού στην αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας. Ο τομεάρχης Εξωτερικών του ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνει ότι στα ελληνοτουρκικά: «Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας στερείται παρόμοιας συνεκτικής στρατηγικής, με αποτέλεσμα να ακολουθεί αμυντικά και αντανακλαστικά τις κινήσεις της άλλης πλευράς.» Τονίζει δε ότι: «Η Ελλάδα πρέπει να θέτει η ίδια την ατζέντα στα θέματα που την αφορούν και να μην λειτουργεί απαντώντας απλώς σε προκλήσεις, πρωτοβουλίες ή ενέργειες της γείτονος.» Επίσης, ο κ. Κατρούγκλας παρατηρεί ότι: «Δείγμα του κενού στρατηγικής αποτελούν και οι συχνές διαφορετικές αποχρώσεις σε όσα λέει ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών.»
Τέλος, ο Γιώργος Κατρούγκαλος υπογραμμίζει: «Οι αντιφάσεις, η ανευθυνότητα και η δημαγωγία της εξωτερικής πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας πουθενά δεν είναι τόσο ευκρινείς όσο στη στάση της απέναντι στη Συμφωνία των Πρεσπών.»
Αναλυτικά η συνέντευξη του Γιώργου Κατρούγκαλου
-Με την απόσταση λίγων εικοσιτετραώρων, πώς κρίνετε συνολικά την επίσκεψη Δένδια στην Άγκυρα;
-Έχουμε ζητήσει ενημέρωση για ό,τι συζητήθηκε στις επαφές του Υπουργού Εξωτερικών με τον ομόλογο του και τον Πρόεδρο Ερντογάν. Δεν μπορώ να προβώ σε πλήρη αξιολόγηση πριν έχω αυτή την ενημέρωση, σε σχέση και με τους στόχους που είχε θέσει για την επίσκεψη η ίδια η κυβέρνηση.
Ως προς το δημόσιο τμήμα της τοποθετηθήκαμε με ευθύτητα και χωρίς καμία μικροκομματική διάθεση από την αρχή: Ο ΥΠΕΞ διατύπωσε ορθά και ως όφειλε τις πάγιες ελληνικές θέσεις. Βέβαια, η εντύπωση που προκάλεσαν οι τοποθετήσεις του εξηγείται όχι μόνον από την ένταση και την διάρκεια της τουρκικής επιθετικότητας το προηγούμενο διάστημα αλλά και από τις ανεπάρκεια της αντιμετώπισης της από τον πρωθυπουργό.
-Μιλάτε για έλλειμμα στρατηγικής της κυβέρνησης. Κατά τον ΣΥΡΙΖΑ, ποια είναι η ενδεδειγμένη στρατηγική στα ελληνοτουρκικά;
-Η Άγκυρα έχει μια σταθερή αναθεωρητική στρατηγική, την οποία υπηρέτησε το τελευταίο δεκαοκτάμηνο με μία ιδιαίτερα επιθετική τακτική, συνεχών προκλήσεων στο πεδίο και εμπρηστικών δηλώσεων. Πρόσφατα επιχειρεί παράλληλα μια επίθεση γοητείας για τα μάτια Αμερικανών και Ευρωπαίων, εμφανιζόμενη όψιμα ως οπαδός του διαλόγου.
Αντίθετα, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας στερείται παρόμοιας συνεκτικής στρατηγικής, με αποτέλεσμα να ακολουθεί αμυντικά και αντανακλαστικά τις κινήσεις της άλλης πλευράς.
Η αποτυχία του Κ. Μητσοτάκη εκτείνεται, δυστυχώς, και στα τρία κρίσιμα μέτωπα των ελληνοτουρκικών:
Α) Απέτυχε το καλοκαίρι στο μέτωπο της πρόληψης και αποτροπής, αδυνατώντας να σταματήσει την πρωτοφανή αμφισβήτηση επί μήνες των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων από το Ορούτς Ρέις.
Β) Απέτυχε να εξασφαλίσει έγκαιρα, δηλαδή πριν από την έναρξη των διερευνητικών, ένα πλαίσιο θετικής ατζέντας και κυρώσεων που θα πίεζε την Τουρκία να συζητήσει έντιμα, χωρίς προκλήσεις και με πλαίσιο το διεθνές δίκαιο, την διαφορά μας.
Γ) Απουσιάζει όμως και από την διαμόρφωση της θετικής ατζέντας, ακόμη και σε τομείς, όπως το προσφυγικό/μεταναστευτικό όπου έχουμε άμεσα και καίρια συμφέροντα.
Η Ελλάδα πρέπει να θέτει η ίδια την ατζέντα στα θέματα που την αφορούν και να μην λειτουργεί απαντώντας απλώς σε προκλήσεις, πρωτοβουλίες ή ενέργειες της γείτονος. Είναι αναγκαίο να έχουμε εμείς την πρωτοβουλία των κινήσεων, όχι να απαντάμε απλώς στις τουρκικές θέσεις και προκλήσεις, όπως γινόταν κατά την περίοδο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
Στο πλαίσιο της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής που ακολουθούσαμε τότε, υπήρχε συγκεκριμένος σχεδιασμός, οι δίαυλοι επικοινωνίας ήταν ανοικτοί και τα μεγάλα θέματα, όπως το Κυπριακό, συζητούνταν με την προοπτική επίλυσης τους, όχι απλώς της μετάθεσης τους στο μέλλον
-Γιατί πιστεύετε ότι η κυβέρνηση δεν έχει συνεκτική στρατηγική;
-Ανέφερα ήδη την ουσία της κριτικής μας: η κυβέρνηση πορεύεται χωρίς πυξίδα και χωρίς χάρτη για τη συγκεκριμένη προώθηση των εθνικών θέσεων.
Δείγμα του κενού στρατηγικής αποτελούν και οι συχνές διαφορετικές αποχρώσεις σε όσα λέει ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών.
Για παράδειγμα, ως προς τη διαπραγμάτευση με την Τουρκία ο πρωθυπουργός κάνει λόγο για «θαλάσσιες ζώνες», που συμπεριλαμβάνουν και τα χωρικά ύδατα, ενώ ο ΥΠΕΞ για «θαλάσσιες οικονομικές ζώνες», δηλαδή αποκλειστικά για ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα. Και επίσης, όταν υπήρχαν οι συνεχείς προσβολές των κυριαρχικών δικαιωμάτων μας από το ORUC REIS, το ΥΠΕΞ, κατήγγειλε «παραβιάσεις της υφαλοκρηπίδας» ενώ ο πρωθυπουργός αρθρογραφούσε σε αλλοδαπές εφημερίδες αόριστα για παραβίαση του διεθνούς δικαίου σε μη οριοθετημένη θαλάσσια περιοχή.
-Θεωρείτε ότι υπάρχει κίνδυνος για τη Συμφωνία των Πρεσπών από την καθυστέρηση κύρωσης των μνημονίων Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας;
Οι αντιφάσεις, η ανευθυνότητα και η δημαγωγία της εξωτερικής πολιτικής της Νέας Δημοκρατίας πουθενά δεν είναι τόσο ευκρινείς όσο στη στάση της απέναντι στη Συμφωνία των Πρεσπών.
«Κυβέρνηση μειοδοτών» μας χαρακτήριζε τότε ο κύριος Βορίδης και δεν ήταν μόνος. Για «εθνικό λάθος και προσβολή της ιστορικής αλήθειας» μιλούσε τότε ο κύριος Μητσοτάκης. Από τον Ιούνιο του 2019 δεν λένε απλώς ότι την εφαρμόζουν γιατί δεσμεύονται από το διεθνές δίκαιο, αλλά και ότι τη σέβονται και την τιμούν. Παρ’όλα αυτά εφαρμόζουν με πλημμέλεια εκείνες ακριβώς τις διατάξεις της που προστατεύουν τα εθνικά μας συμφέροντα.
Δύο κοινοβουλευτικές ερωτήσεις έχω καταθέσει για να υπογραμμίσω, μεταξύ άλλων, τη σημαντική υστέρηση στη λειτουργία των επιτροπών για τα σχολικά βιβλία (άρθρο 8 παρ. 5 της Συμφωνίας) και για τα εμπορικά σήματα (άρθρο 1 παρ. 3 εδ. θ της Συμφωνίας).
Η ολιγωρία της κυβέρνησης έχει ως αποτέλεσμα να παραμένουν στοιχεία αλυτρωτισμού στα βιβλία της γειτονικής χώρας και να μην σημειώνεται ουσιαστική πρόοδος στο μείζον ζήτημα της προστασίας των προϊόντων από την Μακεδονία. Το σήριαλ δε με τη συνεχή αναβολή της κύρωσης των μνημονίων με τη Βόρεια Μακεδονία αποτελεί την καλύτερη απόδειξη της σύγχυσης που επικρατεί γύρω από το θέμα αυτό στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος.