Πενταμερής Γενεύη - Κυπριακό: Η Άτυπη Πενταμερής λαμβάνει χώρα δίχως παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Με νέα συνεδρίαση της Ολομέλειας ολοκληρώνεται σήμερα η Άτυπη Πενταμερής Διάσκεψης για το Κυπριακό που διεξάγεται στη Γενεύη. Οι συνομιλίες πλέον έχουν μπει σε «βαθιά νερά» με σειρά συναντήσεων και συνεδριάσεις της ολομέλειας, υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, η Ολομέλεια έχει προγραμματιστεί για τις 10 το πρωί (ώρα Γενεύης, 11 ώρα Κύπρου), με Ελληνοκυπρίους, Τουρκοκύπριους και τις 3 εγγυήτριες Δυνάμεις Ελλάδας, Τουρκίας και Ηνωμένου Βασιλείου να καταθέτουν τις θέσεις τους σε μια κοινή συνάντηση.
Αν και ο προγραμματισμός προέβλεπε διμερή συνάντηση με τον Ε. Τατάρ και ακολούθως με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και κατόπιν τριμερείς διαβουλεύσεις ανάμεσα στον ΓΓ των ΗΕ, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας και μετά συνάντηση της ολομέλειας των μερών με συμμετοχή 1 συν 5, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης ανέφερε στις δηλώσεις του το βράδυ της Τετάρτης ότι οι διαβουλεύσεις θα συνεχιστούν το πρωί της Πέμπτης σε νέα σύνοδο της Ολομέλειας.
FM @NikosDendias meets with #UNSG @antonioguterres at the Informal Meeting taking place in #Geneva
Συνάντηση ΥΠΕΞ Ν.Δένδια με ΓΓ ΟΗΕ A.Guterres κατά την Άτυπη Πενταμερή Συνάντηση που πραγματοποιείται στη Γενεύη pic.twitter.com/meSZp4d260
— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) April 28, 2021
Πενταμερής Γενεύη: Απογοήτευση Αναστασιάδη για τις θέσεις Τατάρ
Μεγάλη απογοήτευση εξέφρασε χθες, Μεγάλη Τετάρτη, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, για τις θέσεις που υπεβλήθησαν γραπτώς εκ μέρους της τουρκοκυπριακής πλευράς και του Ερσίν Τατάρ. Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, μετά τη χθεσινή ολοκλήρωση της συνεδρίασης της ολομέλειας των εμπλεκόμενων πλευρών και πριν το δείπνο που ακολούθησε, ο Νίκος Αναστασιάδης ανέφερε: «Θα πρέπει να πω ότι είναι με μεγάλη απογοήτευση τα όσα και γραπτώς υπέβαλε ο κ. Τατάρ. Βεβαίως έχω πει στον Γενικό Γραμματέα ότι η δική μας προσπάθεια ήταν η δημιουργία ενός θετικού κλίματος χωρίς προκλήσεις, χωρίς αναφορές σε όσα απαράδεκτα ακούσαμε. Έχω πει επίσης στον ΓΓ ότι θα υποβάλουμε γραπτώς τις δικές μας θέσεις με επιστημονική τεκμηρίωση και όχι μόνο με την πολιτική θεώρηση των πραγμάτων».
‘Παραμένουμε σταθεροί στις θέσεις μας’
Ο Κύπριος πρόεδρος ανέφερε ότι «παραμένουμε σταθεροί στις θέσεις μας ότι θα πρέπει να υπάρξει σεβασμός στις παραμέτρους των ψηφισμάτων, στις Συμφωνίες Κορυφής, στο έργο που έχει παραχθεί μέχρι σήμερα, στη δήλωση της 25ης Νοεμβρίου του 2019 και βεβαίως στην επιστολή του ΓΓ της 26ης Οκτωβρίου που λέει ότι θα πρέπει να εργαστούμε στη βάση της δουλειάς που έχει παραχθεί μέχρι σήμερα». Σε ερώτηση εάν θα διοριστεί η κ. Λουτ ως ειδική αντιπρόσωπος, ο Νίκος Αναστασιάδης ανέφερε πως «δεν έχει αποφασιστεί αν θα διοριστεί οποιοσδήποτε».
Τόσο ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, όσο και ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας, Νίκος Δένδιας, κατέστησαν σαφές στις σημερινές διαβουλεύσεις ότι η λύση πρέπει είναι εντός των ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και του πλαισίου λύσης που ορίζει ο ΟΗΕ. Στο τραπέζι βρίσκονται διάφορα σενάρια για την εξέλιξη της διαδικασίας, όπως το ενδεχόμενο αναβολής και προγραμματισμού μίας δεύτερης άτυπης διάσκεψης το επόμενο διάστημα. Άγνωστο επίσης παραμένει αν ο Άντόνιο Γκουτιέρες θα προχωρήσει σε δήλωση, σε ένα κοινό ανακοινωθέν ή θα κηρύξει την αποτυχία της διάσκεψης.
Στο περιθώριο της Άτυπης Πενταμερούς Συνάντησης για το Κυπριακό στη Γενεύη, συναντήθηκα με τον Βρετανό ομόλογό μου D.Raab – Οn the sidelines of the informal meeting on the Cyprus Issue taking place in #Geneva, I met with #UK’s FM @DominicRaab. pic.twitter.com/1vhrNjiY5J
— Nikos Dendias (@NikosDendias) April 28, 2021
Πενταμερής Γενεύη: Οι θέσεις της Λευκωσίας
Ο Κύπριος πρόεδρος, στην δική του παρέμβαση κατά την εναρκτήρια συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών επέλεξε να προβεί αναλυτικά σε υπενθύμιση όλων όσων αποφασίστηκαν και συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο των συνομιλιών για το Κυπριακό. Σύμφωνα με τον απεσταλμένο στη Γενεύη του Φιλελεύθερου της Κύπρου, ο κ. Αναστασιάδης εξήγησε τους λόγους γιατί το 76% των Ελληνοκυπρίων απέρριψε το 2004 το Σχέδιο Ανάν, «κυρίως γιατί υπήρχε το αίσθημα ανασφάλειας» όπως σημείωσε. Αναφέρθηκε, στη συνέχεια, στις συγκλίσεις με βάση τις οποίες θα ικανοποιούνταν οι ανησυχίες της τουρκοκυπριακής πλευράς, κάνοντας ειδική αναφορά στις πρόνοιες του διαμοιρασμού εξουσίας και τις ποσοστώσεις συμμετοχής σε ομοσπονδιακά όργανα.
Σε ό,τι αφορά τις εκκρεμότητες και το θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας και την επιμονή της τουρκοκυπριακής πλευράς για μια θετική ψήφο σε όλες τις αποφάσεις, ο κ. Αναστασιάδης σημείωσε ότι ο ίδιος δεν αρνήθηκε να υπάρχει αυτό το δικαίωμα για οποιαδήποτε απόφαση επηρεάζει την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Έκανε επίσης αναφορά στις πρόνοιες του ψηφίσματος 716, στο οποίο αναφέρονται οι πρόνοιες της πολιτικής ισότητας. Ο Πρόεδρος της Κύπρου ζήτησε, τέλος, να επικυρωθεί η όποια λύση του Κυπριακού από το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τατάρ: Δύο ισότιμα κυρίαρχα κράτη
Εν μέσω των διαδοχικών συναντήσεων με τον Αντόνιο Γκουτέρες, αμφότεροι οι Ερσίν Τατάρ και Μεβλούτ Τσαβούσογλου επέμειναν στη θέση περί «δύο κρατών» με αναρτήσεις τους στο Twitter. «Η λύση για την Κύπρο θα πρέπει να βασίζεται στο διεθνές ισότιμο καθεστώς και στην κυριαρχική ισότητα δύο πλευρών» αναφέρει ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, τονίζοντας επίσης ότι «η ειρήνη και η σταθερότητα για ολόκληρη την περιοχή μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη συνεργασία δύο κρατών στο νησί». Ταυτόχρονα, ο Ερσίν Τατάρ αναφέρει: «Συνεχίζουμε να εξηγούμε τη θέση μας για δύο ισότιμα κυρίαρχα κράτη στη Γενεύη με τις αιτιολογήσεις της».
Ως προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, άκουσε τις θέσεις του ηγέτη της τουρκοκυπριακής πλευράς σχετικά με λύση δύο κρατών, στις οποίες απάντησε, σύμφωνα με κυπριακές διπλωματικές πηγές: «Η λύση δύο κρατών είναι εκτός των όρων εντολής του, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η διεθνής κοινότητα και η ΕΕ δεν πρόκειται ποτέ να τα αποδεχτεί και ο όγκος εργασίας που αφορά το Κυπριακό δεν μπορεί να διαγραφεί και να αρχίσουμε από την αρχή».
Πενταμερής Γενεύη: Συνάντηση Δένδια με Γκουτέρες και Ράαμπ
Από ελληνικής πλευράς, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες, κατά την Άτυπη Πενταμερή, και στο περιθώριο αυτής με τον υπουργό Εξωτερικών της Βρετανίας Ντομινίκ Ράαμπ. Στην παρέμβαση του, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης της Άτυπης Πενταμερούς ο, Νίκος Δένδιας, επισήμανε ότι η Ελλάδα, προσέρχεται στη συνάντηση με εποικοδομητική διάθεση και με καλή πίστη, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές. Επισήμανε ακόμη ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιθυμεί την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την επίλυση του Κυπριακού, το πλαίσιο της οποίας πρέπει να είναι πλήρως συμβατό με τον Χάρτη του ΟΗΕ, τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, δηλαδή μία δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία, καθώς και το ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Ειδικά ως προς το τελευταίο σημείο, έκανε ιδιαίτερη μνεία στο γεγονός ότι οποιαδήποτε λύση θα πρέπει να διασφαλίζει τη συνέχιση της ουσιαστικής συμμετοχής της Κύπρου στην λήψη αποφάσεων εντός της ΕΕ, χωρίς εξωτερικές παρεμβολές. Υπογράμμισε ότι δεν υπάρχει περιθώριο εξέτασης οποιασδήποτε εναλλακτικής εκτός του ανωτέρω πλαισίου, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Αναφερόμενος στο καθεστώς των εγγυήσεων, τόνισε ότι θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για την κατάργηση του αναχρονιστικού αυτού συστήματος και της δυνατότητας επέμβασης τρίτων χωρών, καθώς και της πλήρους απομάκρυνσης των τουρκικών κατοχικών δυνάμεων από το νησί.
Η Άτυπη Πενταμερής λαμβάνει χώρα δίχως παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατόπιν τουρκικού βέτο, στο οποίο συναίνεσε η Βρετανία
Την ίδια στιγμή, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ καλωσόρισε τη διενέργεια της Πενταμερούς, με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ να δηλώνει, απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ΚΥΠΕ, ότι «οι ΗΠΑ συνεχίζουν να υποστηρίζουν μία κυπριακής ηγεσίας διευθέτηση για την επανένωση του νησιού στη βάση μίας διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας, που θα ωφελήσει όλους τους Κύπριους, όπως και την ευρύτερη περιοχή».
Οι προσδοκίες για εξεύρεσης μίας λύσης στο Κυπριακό είναι χαμηλές, καθώς οι εμπλεκόμενες πλευρές προσέρχονται με δεδηλωμένο στόχο να διατυπώσουν τις θέσεις του -και με την τουρκική και τουρκοκυπριακή πλευρά να προσέρχονται ειδικά για να καταθέσουν και επισήμως τη θέση τους για «λύση δύο κρατών». Πάντως, διπλωματικοί κύκλοι ευελπιστούν ότι στη διάρκεια των τριών ημερών ενδέχεται να ανοίξει ο δρόμος για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις σε έναν ορατό χρονικό ορίζοντα και να ξεπεραστεί το αδιέξοδο που είχε δημιουργηθεί από την κατάρρευση των συνομιλιών στο Κράν Μοντανά το καλοκαίρι του 2017.
Τον Κύπριο πρόεδρο συνοδεύουν στις επαφές ο διαπραγματευτής Ανδρέας Μαυρογιάννης, ο διευθυντής του Διπλωματικού του Γραφείου Κυριάκος Κούρος, οι Παντελής Παντελίδης, Αδριανός Κυριακίδης, Κωνσταντίνος Κόμπου και Άρης Κωνσταντινίδης. Από πλευράς των Ηνωμένων Εθνών, στις συναντήσεις παρακάθονται, εκτός από τον Αντόνιο Γκουτέρες, η ειδική του απεσταλμένη Τζέιν Χολ Λουτ, η βοηθός Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ για πολιτικές υποθέσεις, Ρόζμαρι Ντι Κάρλο, και η ειδική αντιπρόσωπος στην Κύπρο, Ελίζαμπεθ Σπέχαρ.
