Τσίμπημα μέλισσας - τι βάζουμε: Πότε πρέπει να ανησυχήσετε και τι να κάνετε για άμεση αντιμετώπιση
Είναι γνωστό πως με το τσίμπημά της, μία μέλισσα χάνει το κεντρί της και πεθαίνει. Ωστόσο, δεν παθαίνει το ίδιο και η σφήκα. Εκείνη μπορεί να επιφέρει πολλαπλά τσιμπήματα. Από εκεί και πέρα, τα τσιμπήματα μπορεί να έχουν σοβαρές αντιδράσεις σε αλλεργικούς. Τα τσιμπήματα από έντομα όπως είναι η μέλισσα ή η σφήκα προκαλούν μία τοπική φλεγμονώδη αντίδραση του δέρματος που είναι, αποτέλεσμα του δηλητηρίου που εισχωρεί στον οργανισμό μας με το κεντρί του εντόμου. Τοπική κοκκινίλα, πρήξιμο πόνος ή φαγούρα είναι τα κύρια συμπτώματα στο σημείο του τσιμπήματος που μπορούν να διαρκέσουν από αρκετές ώρες μέχρι αρκετές ημέρες. Ευτυχώς στην πλειονότητα των περιπτώσεων τα τσιμπήματα αυτού του είδους δεν είναι επικίνδυνα και οι περισσότεροι από τους ενήλικες χρειάζονται αρκετές εκατοντάδες τσιμπημάτων τον ίδιο χρόνο για να κινδυνεύσουν.
Πρώτες βοήθειες
Όσοι δεν είστε αλλεργικοί απλά αφαιρέστε το κεντρί. Αν είναι ορατό (πράγμα που σημαίνει ότι πρόκειται για μέλισσα, αφού οι σφήκες δεν αφήνουν πίσω τους το κεντρί), προσπαθήστε να το απομακρύνετε σπρώχνοντάς το με πλάγιες κινήσεις. Mη χρησιμοποιήσετε τσιμπιδάκι γιατί είναι πιθανόν πιέζοντάς το να ελευθερώσετε περισσότερο δηλητήριο μέσα στην πληγή κι έτσι να πονέσει περισσότερο. Προσοχή! Δεν πρέπει να ασκηθεί πίεση στην περιοχής που είναι καρφωμένο το κεντρί με τα δάκτυλα ή με τα νύχια μας διότι μπορεί αντί να βγει το κεντρί προς τα έξω να σπρωχτεί ακόμα πιο βαθιά.
Προσεκτικός καθαρισμός περιοχής
Βάλτε πάγο. Ακουμπήστε μια παγοκύστη για να αποφύγετε το πρήξιμο. Πάρτε κάποιο αντιισταμινικό ή κρέμα κορτιζονούχο για τη φαγούρα και κάποιο παυσίπονο για τον πόνο αν χρειάζεται. Εάν έχετε σοβαρή αναφυλακτική αντίδραση, ξαπλώστε και αφαιρέστε με πολύ προσοχή το κεντρί ώστε να μην διαχυθεί το δηλητήριο στους ιστούς και ζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια.
Σημεία και συμπτώματα αλλεργικής αντίδρασης
– Κνίδωση
– Κνησμός στα μάτια
– Συσφιγκτικό αίσθημα στο λαιμό και στο θώρακα
– Οίδημα του λάρυγγα, που προκαλεί δυσχέρεια αναπνοής
– Βήχας ή συριγμός
– Σοβαρή κνίδωση
– Κοιλιακές κράμπες, ναυτία και εμετός. Ελάττωση της αρτηριακής πίεσης που μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της συνείδησης
Διαφορετική αντιμετώπιση για τσίμπημα από μέλισσα και διαφορετική από σφήκα
– Αν δεν υπάρχουν φάρμακα χρησιμοποιήστε μαγειρική σόδα, αμμωνία, ξίδι ή λεμόνι. Υπάρχει όμως διαφοροποίηση στη χρήση, αν μας τσιμπήσει μέλισσα βάζουμε αμμωνία ή πολτό από μαγειρική σόδα, γιατί το δηλητήριο είναι όξινο και με την αμμωνία εξουδετερώνεται.
– Στο τσίμπημα της σφήκας το δηλητήριο είναι αλκαλικό και με το ξίδι (όξινο) εξουδετερώνεται.
– Αν το κάνουμε ανάποδα είναι σαν να υποβοηθήσαμε το τσίμπημα.
– Να φοράτε ταυτότητα (λαιμό, χέρι) με την αλλεργική πάθηση σας και με τηλέφωνο επικοινωνίας με άτομο που είναι ενήμερο για το νόσημα σας σε περίπτωση απώλειας επαφής με το περιβάλλον.
Πληροφορίες για το δηλητήριο
Ένας μεγάλος αριθμός μελετών έχει πραγματοποιηθεί για τη σύνθεση του δηλητηρίου των μελισσών. Ένα μεγάλο μέρος του βασικού προσδιορισμού των ενώσεων, της απομόνωσης τους και της μελέτης των φαρμακολογικών αποτελεσμάτων τους έγινε στη δεκαετία του ’50 και τη δεκαετία του ’60. Το 88% του δηλητηρίου είναι νερό. Η γλυκόζη, η φρουκτόζη και τα φωσφολιπίδια που περιέχονται στο δηλητηρίου είναι παρόμοια με αυτά στο αίμα της μέλισσας (Crane, 1990).
Τουλάχιστον 18 φαρμακολογικά ενεργά συστατικά έχουν περιγραφεί, συμπεριλαμβανομένων διάφορων ενζύμων, πεπτιδίων και αμινών. Το δηλητήριο από άλλα είδη Apis είναι παρόμοιο, αλλά ακόμη και τα δηλητήρια από τις διάφορες φυλές του κάθε είδους είναι ελαφρώς διαφορετικά το ένα από το άλλο. Η τοξικότητα του δηλητηρίου της Αpis cerana έχει αναφερθεί να είναι δύο φορές υψηλότερη από αυτό της Α.Mellifera.