Αντικειμενικές αξίες ακινήτων 2021: Οι αρχές και οι στόχοι της μεταρρύθμισης
Τα υπουργεία Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης ανάρτησαν σε δοκιμαστική λειτουργία έναν διαδραστικό χάρτη με τις συνολικά 13.808 τιμές ζώνης, οι οποίες καλύπτουν πλέον το 98% της επικράτειας. Η είσοδος στον χάρτη – πλατφόρμα γίνεται στη διεύθυνση https://www1.gsis.gr/valuemaps/. Σημειώνεται ότι αυξήσεις έχουν επέλθει για μία στις δύο τιμές ζώνης ανά την Ελλάδα και συγκεκριμένα για 7.634 περιοχές – ζώνες, εκ των οποίων οι 6.105 είναι ήδη ενταγμένες στο σύστημα των αντικειμενικών αξιών και οι υπόλοιπες 1.529 εντάσσονται για πρώτη φορά στο σύστημα αυτό.
Με τον νέο χάρτη των αντικειμενικών αξιών, περίπου μία στις πέντε περιοχές (2.860 ζώνες ή 21% του συνόλου) «κερδίζει» μείωση τιμών, ενώ αμετάβλητες παραμένουν οι αντικειμενικές αξίες σε 2.729 ζώνες, που αντιστοιχούν στο 27% των υφιστάμενων ζωνών. Η επίσημη παρουσίαση της εφαρμογής θα γίνει από την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών την επόμενη εβδομάδα. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας παρουσιάζει, με άρθρο του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, τις βασικές αρχές και τους στόχους της μεταρρύθμισης των αντικειμενικών αξιών, μέσω της οποίας «επιδιώκεται, μέσα από τη διόρθωση στρεβλώσεων και αδικιών, η ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης».
Το άρθρο του υπουργού οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα
«Οι αρχές και οι στόχοι της μεταρρύθμισης των αντικειμενικών αξιών» Η Νέα Δημοκρατία δεσμεύτηκε, προεκλογικά, ότι θα εφαρμόσει πολιτικές ελάφρυνσης της –πράγματι- υψηλής φορολογικής επιβάρυνσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Μετεκλογικά, και παρά την πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση στο μεγαλύτερο χρονικό διάστημα της μέχρι σήμερα θητείας μας, κινηθήκαμε προς αυτή την κατεύθυνση.
Μεταξύ άλλων, μειώσαμε -με μόνιμο τρόπο- τον ΕΝΦΙΑ, μεσοσταθμικά κατά 22%, ελαφρύνοντας κυρίως τους οικονομικά ασθενέστερους και τη μεσαία τάξη (μείωση κατά 30% για μικρές ιδιοκτησίες αξίας μέχρι 60.000 ευρώ, μείωση κατά 27% για αξία ακίνητης περιουσίας μέχρι 70.000 ευρώ και 25% για αξία ακίνητης περιουσίας μέχρι 80.000 ευρώ). Ενώ πρόσφατα, μετά από μακρά και μεθοδική προετοιμασία, παρουσιάσαμε σχέδιο μεταρρύθμισης του πλαισίου προσδιορισμού των αντικειμενικών αξιών της ακίνητης περιουσίας. Σχέδιο με το οποίο επιδιώκεται, μέσα από τη διόρθωση στρεβλώσεων και αδικιών, η ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης.
Στρεβλώσεις όπως είναι:
1η. Η σημαντική απόκλιση, σε αρκετές περιπτώσεις, των αντικειμενικών τιμών από τις εμπορικές αξίες, και η φορολόγηση των αγοραπωλησιών σε χαμηλότερες αξίες από το πραγματικό ύψος της συναλλαγής.
2η. Η απουσία του 15% του πληθυσμού από το σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού αξιών ακινήτων, με αποτέλεσμα ο ΕΝΦΙΑ, σε αυτές τις περιοχές, να υπολογίζεται βάσει της κατώτερης τιμής ζώνης της δημοτικής ενότητας, του δήμου ή της περιφερειακής ενότητας όπου αυτές ανήκουν.
3η. Την υπερ-φορολόγηση αρκετών συμπατριωτών μας, για κατοικίες με ιδιαίτερα χαμηλότερες από τις υφιστάμενες αντικειμενικές αξίες (σε 1 από τις 5 ζώνες παρατηρείται κάτι σχετικό). Όλα αυτά διορθώνονται, με τη μεταρρύθμιση που υλοποιείται.
Βασικά χαρακτηριστικά της είναι:
1ον. Η αδιάβλητη και τεχνοκρατική διαδικασία προσδιορισμού αντικειμενικών αξιών και η εναρμόνιση της διαδικασίας με τα διεθνή και ευρωπαϊκά εκτιμητικά πρότυπα και τις βέλτιστες πρακτικές, αξιοποιώντας πιστοποιημένους εκτιμητές του μητρώου του Υπουργείο Οικονομικών και ενσωματώνοντας επισημάνσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας.
2ον. Η χωρική επέκταση του συστήματος αντικειμενικού προσδιορισμού των αξιών ακινήτων. Πλέον, με τον νέο χάρτη των αντικειμενικών αξιών, η κάλυψη του πληθυσμού διευρύνεται από το 85% στο 98%, αγγίζοντας την πλήρη κάλυψη των περιοχών που είναι εντός σχεδίου. Έτσι, 3.643 νέες ζώνες προστέθηκαν στις παλαιότερες, με αποτέλεσμα ο νέος χάρτης των αντικειμενικών αξιών να περιλαμβάνει πλέον 13.808 ζώνες.
3ον. Ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός και η διαμόρφωση ψηφιακής πλατφόρμας, με στόχο την πλήρη ψηφιοποίηση των δεδομένων, τη στατική επεξεργασία τους και τη διενέργεια των απαραίτητων ελέγχων.
4ον. Η εναρμόνιση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, στις διάφορες περιοχές της χώρας, προς τις διαχρονικά μεταβαλλόμενες τιμές αγοράς. Ενδεικτικά, ο δείκτης τιμών κατοικιών της Τράπεζας της Ελλάδος για τις αστικές περιοχές, που περιλαμβάνει όλο το εύρος των εξελίξεων, παρουσιάζει αύξηση 14,4% για την περίοδο 2017-2020.
Βασικές αρχές και στόχοι της μεταρρύθμισης είναι:
1ον. Η διατήρηση της συνολικής φορολογικής επιβάρυνσης της ακίνητης περιουσίας, στο ίδιο επίπεδο, κατά την τρέχουσα περίοδο, προσαρμόζοντας συντελεστές προσδιορισμού του ΕΝΦΙΑ στις μεταβολές των αντικειμενικών αξιών.
2ον. Η δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών επί της ακίνητης περιουσίας, μέσω της διεύρυνσης της φορολογικής βάσης.
3ον. Η ανακατανομή της φορολογικής επιβάρυνσης, με επιβάρυνση σε περιοχές της χώρας που υπο-φορολογούνταν, και ελάφρυνση σε περιοχές που υπερ-φορολογούνταν.
Σε κάθε περίπτωση, το συνολικό αλγεβρικό άθροισμα θα είναι μηδενικό.
4ον. Η περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ, ανάλογα με τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο και σε συνάρτηση με τα δεδομένα της οικονομίας την επόμενη περίοδο. Κλείνοντας, σημειώνω ότι με προσοχή ακούμε και εξετάζουμε κάθε πρόταση, που δύναται να ενδυναμώσει την εν λόγω μεταρρύθμιση και να διευκολύνει την εναρμόνιση με τα νέα δεδομένα, εντός βεβαίως του προαναφερθέντος πλαισίου αρχών- στόχων. Συνεπώς, κινούμενοι εντός της ιδεολογικο-πολιτικής πλατφόρμας της Νέας Δημοκρατίας, αυτής του κοινωνικού – ριζοσπαστικού φιλελευθερισμού, επιδιώκουμε έναν αρμονικό συνδυασμό οικονομικής αποτελεσματικότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης.
