Ταλιμπάν – Αφγανιστάν: Στα πρόθυρα νέας ανθρωπιστικής κρίσης η χώρα

Σε ένα «τρεμάμενο» αλλά ξεκάθαρο βίντεο από το Αφγανιστάν, οι λέξεις ακούγονται καθαρά: «Παραδοθείτε, κομάντο, παραδοθείτε». Αρκετοί άντρες βγαίνουν από ένα κτίριο. Είναι άοπλοι. Ακολουθεί ο ήχος από τις ριπές των πυρών. Δεκάδες άνδρες φαίνεται να σκοτώνονται εν μέσω των γνώριμων κραυγών «Αλλάχου Ακμπαρ» (μτφ. «Ο Θεός είναι Μεγάλος»). Τα θύματα ήταν μέλη μιας μονάδας Ειδικών Δυνάμεων του Αφγανιστάν: οι εκτελεστές τους, οι Ταλιμπάν. Οι δολοφονίες πραγματοποιήθηκαν στις 16 Ιουνίου στην πόλη Νταουλάτ Αμπάντ, στην επαρχία Φαργιάμπ, κοντά στα σύνορα με το Τουρκμενιστάν.

«Τώρα είναι η σειρά μας»: Vίral το βίντεο με Ταλιμπάν που κάνουν κούνιες σε μια παιδική χαρά

Βίντεο δείχνουν τα άψυχα σώματα των κομάντο να κείτονται σε μια εξωτερική αγορά. Μετά από μια σκληρή μάχη για την κατοχή της πόλης, αυτοί οι κομάντο ξεμείναν από πυρομαχικά και περικυκλώθηκαν από τους μαχητές των Ταλιμπάν. Σε ένα από τα βίντεο ακούγεται ένας παρευρισκόμενος να λέει στα «παστό», την τοπική γλώσσα: «Μην τους πυροβολείτε, μην τους πυροβολείτε, παρακαλώ να μην τους πυροβολήσετε».

Ο παρευρισκόμενος στη συνέχεια ρωτά: «Πώς σκοτώνετε Αφγανούς;». Στο τέλος του βίντεο, μια άλλη φωνή εκτός κάμερας λέει: «Πάρτε τους τα πάντα». Σε ένα άλλο βίντεο, ένας άντρας ακούγεται να λέει: «Ανοιξε την πανοπλία του». Ενας μαχητής εμφανίζεται να αφαιρεί τον εξοπλισμό από το σώμα ενός εκ των νεκρών κομάντο.

Ο Ερυθρός Σταυρός επιβεβαίωσε ότι συνολικά 22 σοροί των κομάντο ανακτήθηκαν.

Η δολοφονία των στρατιωτών έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τις προσπάθειες των Ταλιμπάν να δείξουν ότι αποδέχονται την παράδοση των στρατιωτών. Οι ίδιοι δημοσίευσαν ένα βίντεο τρεις ημέρες μετά τις μάχες στο Νταουλάτ Αμπάντ, όπου δείχνουν την κατάσχεση στρατιωτικών φορτηγών και όπλων. Οι Ταλιμπάν ισχυρίστηκαν στο CNN ότι τα επίμαχα βίντεο με τις εκτελέσεις κομάντο ήταν ψεύτικα και μέρος της κυβερνητικής προπαγάνδας για να ενθαρρύνει τους ανθρώπους να μην παραδοθούν.

Ενας εκπρόσωπος των Ταλιμπάν είπε ότι εξακολουθούσαν να κρατούν 24 κομάντο που είχαν συλληφθεί στην επαρχία Φαργιάμπ, αλλά δεν παρείχε αποδεικτικά στοιχεία. Το Υπουργείο Αμυνας της χώρας τον διέψευσε και είπε στο CNN ότι οι συγκεκριμένοι κομάντο εκτελέστηκαν.

Κερδίζουν συνεχώς έδαφος

Σε ολόκληρο το Αφγανιστάν, δεκάδες χιλιάδες άμαχοι έχουν εκτοπιστεί εν μέσω μιας έντονης μάχης που ξέσπασε μετά την ανακοίνωση του Προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ότι όλα τα αμερικανικά στρατεύματα θα αποσυρθούν από τη χώρα έως τις 11 Σεπτεμβρίου. Από τότε, οι Ταλιμπάν ισχυρίζονται ότι έχουν ανακαταλάβει τον έλεγχο περίπου 200 περιοχών σε ολόκληρο το Αφγανιστάν – κυρίως στο βορρά.  Σε πολλές περιοχές, δεν αντιμετώπισαν την παραμικρή αντίσταση. Σύμφωνα με το Long War Journal, το οποίο παρακολουθεί τον εδαφικό έλεγχο στο Αφγανιστάν, στις 10 Ιουλίου 212 περιοχές ήταν υπό τον έλεγχο των Ταλιμπάν, με 76 υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης και 119 ακόμη αμφισβητούμενες.

Οι αφγανικές ειδικές δυνάμεις – που είναι εκπαιδευμένες στις ΗΠΑ και είναι καλύτερα εξοπλισμένες από τις συνηθισμένες μονάδες – αριθμούν περίπου 11.000 μέλη. Αλλά αποδεκατίζονται, καθώς οι Ταλιμπάν επιταχύνουν και αυξάνουν τις επιθέσεις τους σε ολόκληρη τη χώρα. Τώρα, χωρίς αεροπορική υποστήριξη από τις ΗΠΑ ή συγκέντρωση πληροφοριών, η αποστολή τους είναι ακόμη πιο δύσκολη. Οι αφγανικές δυνάμεις υφίστανται μεγάλες απώλειες.  Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Αφγανιστάν, Αμντουλά Μοχίμπ, προσπάθησε να διαβεβαιώσει τους Αφγανούς ότι η χώρα δεν θα ξαναπέσει στα χέρια των Ταλιμπάν. «Δεν θα υπάρξει ανακατάληψη από τους Ταλιμπάν», δήλωσε τη Δευτέρα. «Ο αφγανικός λαός είναι αποφασισμένος να υπερασπιστεί τη χώρα μας, τον λαό μας και τις αξίες μας».

Ωστόσο, οι αυτόπτες μάρτυρες λένε ότι ήδη οι Ταλιμπάν έχουν επιβάλλει νέους κανόνες στις περιοχές που ελέγχουν. Τα κορίτσια δεν μπορούν πλέον να πάνε στο σχολείο και οι γυναίκες δεν μπορούν να πάνε στην αγορά, εκτός αν συνοδεύονται από κάποιον άνδρα.

Στο χείλος ανθρωπιστικής κρίσης

Ακόμη περισσότεροι Αφγανοί είναι πιθανό πλέον να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους λόγω της αυξανόμενης βίας, προειδοποιεί την ίδια ώρα η υπηρεσία προσφύγων του ΟΗΕ. «Το Αφγανιστάν βρίσκεται στο χείλος μιας άλλης ανθρωπιστικής κρίσης. Αυτό μπορεί να αποφευχθεί. Αυτό πρέπει να αποφευχθεί», δήλωσε ο Μπαμπάρ Μπαλόχ, εκπρόσωπος της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR). «Η αποτυχία επίτευξης ειρηνευτικής συμφωνίας στο Αφγανιστάν και αναχαίτισης της τρέχουσας βίας θα οδηγήσει σε περαιτέρω εκτοπισμό ανθρώπων εντός της χώρας, καθώς και σε γειτονικές χώρες».

Η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες δήλωσε ότι περίπου 270.000 Αφγανοί έχουν εκτοπιστεί εντός της χώρας από τον Ιανουάριο, αυξάνοντας τον συνολικό πληθυσμό που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τα σπίτια του σε περισσότερα από 3,5 εκατομμύρια. Ο αριθμός των νεκρών αμάχων αυξήθηκε κατά 29% κατά το πρώτο τρίμηνο του έτους σε σύγκριση με το 2020.

Ο στρατηγός των ΗΠΑ που ηγείται του πολέμου στο Αφγανιστάν, Οστιν Μίλερ, παραιτήθηκε από την αποστολή του σε μια τελετή στην πρωτεύουσα, Καμπούλ, τη Δευτέρα και αποχώρησε αθόρυβα από τη χώρα, δίνοντας συμβολικό τέλος στον πιο μακροχρόνιο πόλεμο της Αμερικής.  Ο Τζο Μπάιντεν παραδέχτηκε ότι το μέλλον του Αφγανιστάν δεν είναι καθόλου βέβαιο, αλλά είπε ότι ο αφγανικός λαός πρέπει να αποφασίσει τη δική του μοίρα.

(με πληροφορίες από CNN, Reuters)