Το δέλτα στέλεχος (Β.1.617.2) του νέου ιού SARS-CoV-2, έχει επεκταθεί σε όλη την υφήλιο, αποτελώντας ένα νέο στοίχημα στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Προκειμένου να προσδιοριστεί η ανοσία που επάγουν τα διαθέσιμα εγκεκριμένα εμβόλια των εταιρειών Pfizer και AstraZeneca, διενεργήθηκε μία κλινική μελέτη για να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητα τους έναντι των στελεχών δέλτα και άλφα. Οι ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Αθηνών, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, Πάνος Μαλανδράκης, Γιάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα δεδομένα αυτά, όπως δημοσιεύτηκαν στο διεθνές περιοδικό New England Journal of Medicine.
Η αποτελεσματικότητα μετά από μία δόση κάποιου από τα δύο εμβόλια ήταν 30,7% έναντι στο δέλτα στέλεχος και 48,7% για το στέλεχος άλφα, με παρόμοια αποτελεσματικότητα και για τα δύο εμβόλια. Μετά από δύο δόσεις του εμβολίου της εταιρείας Pfizer, η αποτελεσματικότητα ήταν 93,7% για το στέλεχος άλφα, και 88% για το στέλεχος δέλτα. Μετά από δύο δόσεις του εμβολίου της εταιρείας AstraZeneca, η αποτελεσματικότητα ήταν 74,5% για το στέλεχος άλφα και 67% για το στέλεχος δέλτα. Συμπερασματικά, αναφέρουν οι καθηγητές του ΕΚΠΑ, η αποτελεσματικότητα των εμβολίων μετά από δύο δόσεις και την ολοκλήρωση του εμβολιασμού, είναι μεγάλη ενάντια στη συμπτωματική νόσο COVID-19, ακόμα και με το νέο, πιο μολυσματικό στέλεχος δέλτα. Υπογραμμίζουν την άμεση ανάγκη για την ολοκλήρωση του εμβολιασμού όλου του πληθυσμού, ιδίως των ευπαθών ομάδων, όσο το στέλεχος δέλτα εξαπλώνεται και αναμένεται να είναι το επικρατούν τον επόμενο καιρό.
ΝΥΤ: Γιατί μολύνονται και όσοι έχουν εμβολιαστεί
Καθώς η μετάλλαξη «Δέλτα» κερδίζει έδαφος με ιλιγγιώδη ταχύτητα σε ολόκληρο τον κόσμο, αυξάνονται και τα κρούσματα μεταξύ των πλήρως εμβολιασμένων. Παρά τον αδιαμφισβήτητο τρόμο που προκαλούν, αυτές οι λοιμώξεις είναι σπάνιες, ενώ ακόμα σπανιότερη είναι η πιθανότητα νοσηλείας ή θανάτου. Περισσότερο από το 97% των νοσηλευομένων σήμερα με κορωνοϊό στις ΗΠΑ είναι ανεμβολίαστοι.
Η δρ Σελίν Γκάουντερ, λοιμωξιολόγος στο νοσοκομείο Μπέλβιου της Νέας Υόρκης, συνοψίζει την κατάσταση ως εξής: «Το μήνυμα παραμένει σαφές: Αν έχεις εμβολιασθεί, προστατεύεσαι και δεν θα καταλήξεις στο νοσοκομείο με βαριά συμπτώματα ή κίνδυνο θανάτου». Συνήθως οι εμβολιασμένοι που προσβάλλονται από κορωνοϊό εμφανίζουν ήπια συμπτώματα ή είναι εντελώς ασυμπτωματικοί. Βέβαια, το γεγονός ότι διαγιγνώσκονται θετικοί τούς εκπλήσσει, αφού διαλύει το όνειρό τους ότι ο εμβολιασμός τούς κατέστησε πλήρως θωρακισμένους έναντι της COVID-19. Ενα άλλο πρόβλημα που δημιουργεί αυτή η νέα κατάσταση είναι ότι οι εμβολιασμένοι, εφόσον μολυνθούν, μπορούν να μεταδώσουν την COVID σε ανεμβολίαστους.
Επαναφορά μάσκας;
H έκρηξη των κρουσμάτων που καταγράφονται τον τελευταίο καιρό οδηγεί πολλούς ειδικούς στην εξέταση του ενδεχόμενου επαναφοράς της μάσκας στους εμβολιασμένους σε εσωτερικούς χώρους, κίνηση στην οποία προχώρησε προ εβδομάδων η κυβέρνηση του Ισραήλ, αλλά και οπουδήποτε αλλού υπάρχει συνωστισμός, όπως είναι τα εμπορικά κέντρα και οι αίθουσες συναυλιών. Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) συνιστά πλέον τέτοια μέτρα μόνο στους ανεμβολίαστους, δηλώνοντας ότι δεν πρόκειται να τροποποιήσει την οδηγία εάν δεν υπάρξει σαφής μεταβολή των επιστημονικών δεδομένων. Στην Καλιφόρνια, η υποχρέωση για προστατευτική μάσκα στους εμβολιασμένους επέστρεψε σε πολλές κομητείες, μεταξύ των οποίων του Λος Αντζελες. Ο δρ Σκοτ Ντράιντεν Πέτερσον, λοιμωξιολόγος στο νοσοκομείο «Brigham & Women’s» της Βοστώνης, εξηγεί ότι «οι ζώνες ασφαλείας μειώνουν τον κίνδυνο θανάτου σε τροχαίο, αλλά και πάλι οφείλουμε να οδηγούμε με προσοχή. Τώρα προσπαθούμε να ανακαλύψουμε τι ακριβώς συνιστά “προσεκτική οδήγηση” στην εποχή της μετάλλαξης Δέλτα και τι οφείλουμε να πράξουμε».
Τα εμβόλια μας προστατεύουν, όπως μια ομπρέλα ώστε να μείνουμε στεγνοί από τη βροχή
Ο δρ Ερικ Ρούμπιν, αρχισυντάκτης της επιθεώρησης New England Journal of Medicine, καταδεικνύει και μια άλλη παράμετρο της καθημερινότητας κατά την πανδημική περίοδο, ότι δηλαδή είμαστε ευάλωτοι στις συμπεριφορές των άλλων. «Τα εμβόλια μας προστατεύουν, όπως μια ομπρέλα ώστε να μείνουμε στεγνοί από τη βροχή. Αν, όμως, βρεθούμε εν μέσω τυφώνα, είναι βέβαιον ότι θα βραχούμε. Αυτή ακριβώς την κατάσταση δημιούργησε η μετάλλαξη “Δέλτα” και σίγουρα, καθώς παραμένουν παρά πολλοί ανεμβολίαστοι, η διασπορά της θα είναι μεγάλη. Ολοι, λοιπόν, θα βρεθούμε σε τυφώνα». Για τον μέσο πλήρως εμβολιασμένο, μια λοίμωξη από κορωνοϊό δεν θα έχει ιδιαίτερες συνέπειες και θα προκαλέσει ήπια ή καθόλου συμπτώματα. Ομως οι ειδικοί ανησυχούν μήπως οι πλήρως εμβολιασμένοι που θα μολυνθούν εμφανίσουν «μακρά COVID», ένα μυστηριώδες σύνολο συμπτωμάτων που ενδέχεται να ταλαιπωρεί τον άρρωστο επί μήνες.
Μεγαλύτερη δυνατότητα μετάδοσης προς τα άτομα του περιβάλλοντός τους
Η ιδιαίτερη ανησυχία που προκαλεί η μετάλλαξη «Δέλτα» οφείλεται κυρίως στις διαφορές που τη διακρίνουν από άλλα στελέχη του κορωνοϊού. Παρότι μεταδίδεται με τον ίδιο τρόπο και εισπνέεται σε κλειστούς, κυρίως, χώρους, κάποια πρώτα στοιχεία υποδεικνύουν ότι όσοι μολύνονται από αυτή μεταφέρουν χίλιες φορές μεγαλύτερο ιικό φορτίο συγκριτικά με εκείνο που προκαλούν άλλες μεταλλάξεις. Παρότι αυτό δεν σημαίνει ότι θα ασθενήσουν βαρύτερα, δυστυχώς υποδεικνύει ότι τα κρούσματα της «Δέλτα» έχουν μεγαλύτερη δυνατότητα μετάδοσης προς τα άτομα του περιβάλλοντός τους και παραμένουν μεταδοτικοί για περισσότερο χρονικό διάστημα.
Το κατά πόσο θα προσβληθεί από τον ιό ένας πλήρως εμβολιασμένος εξαρτάται από το πόσα αντισώματα πυροδότησε το εμβόλιο, πόσο ισχυρά είναι αυτά έναντι της μετάλλαξης και αν τα επίπεδά τους στο αίμα μειώθηκαν μετά τον εμβολιασμό. Σε κάθε περίπτωση, οι ανοσολογικές μας άμυνες, που έχουν ενισχυθεί με τα εμβόλια, πρέπει να αναγνωρίζουν τον ιό μόλις εισβάλλει στον οργανισμό και να τον καταστρέφουν προτού προκαλέσει σημαντικές βλάβες. «Αυτό εξηγεί γιατί οι εμβολιασμένοι, παρότι προσβάλλονται, δεν νοσούν βαριά», επισημαίνει ο λοιμωξιολόγος του πανεπιστημίου Ροκφέλερ της Νέας Υόρκης, δρ Μάικλ Νούζενσβιγκ. «Η κατάσταση είναι αναπότρεπτη, εκτός αν χορηγούνται διαρκώς ενισχυτικές εμβολιαστικές δόσεις».