Κινούμαστε σε λάθος κατεύθυνση;
Από την Ευτυχία Παπούλια
Κοινωνιολόγος
Το ανθρώπινο γένος έχει βελτιώσει τα πάντα, εκτός από το ανθρώπινο γένος.
Adlai Stevenson
Μ’ έναν ασυνήθιστα δραματικό τόνο, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, απευθύνθηκε πριν λίγες μέρες στην Γενική Συνέλευση, αναφερόμενος στην αδράνεια των κυβερνήσεων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που απειλούν τον πλανήτη. ”Είμαι εδώ για να σημάνω συναγερμό… Ο κόσμος πρέπει να ξυπνήσει. Βρισκόμαστε στο χείλος της αβύσσου, πρέπει να δούμε αν μπορούμε να συνεννοηθούμε για ν’ αποφύγει η ανθρωπότητα την καταστροφή… Η κλιματική αλλαγή και η πανδημία απαιτούν παγκόσμια προσπάθεια.
Οι ειδήσεις διχάζουν κοινωνίες, παραλύουν τον πλανήτη, η επιστήμη υπό διωγμό… Κινούμαστε σε λάθος κατεύθυνση…” είπε μεταξύ άλλων, την ώρα δε που η ανθρωπότητα “μάχεται” να συνέλθει από το σοκ και την παράνοια των τελευταίων ετών. Αναφέρθηκε και σε άλλα προβλήματα που πρέπει να λυθούν, όπως η φτώχεια, η αδικία, οι κοινωνικές ανισότητες, η έχθρα εναντίον των μεταναστών.
Τα οποία όμως για να λυθούν, χρειάζεται η απάντηση σ’ ένα ερώτημα, κατά τον κύριο Γκουτέρες: Είναι ικανή η ανθρωπότητα να συνεργαστεί, ώστε να αποφύγει την ολοκληρωτική καταστροφή;
Κοιτώντας από απόσταση, πανοραμικά, την εικόνα που άφησαν πίσω τους οι πυρκαγιές στο βόρειο τμήμα της Αττικής και της Εύβοιας, φαινόμενα που επαναλαμβάνονται κάθε χρόνο σε όλον τον πλανήτη, αλλά και απ’ τον τρόπο που ανταποκρίθηκαν οι πολίτες στις εκκλήσεις των κυβερνήσεων για την καταπολέμηση της πανδημίας, η απάντηση στο ερώτημα προκύπτει απερίφραστα: Οι άνθρωποι δεν μπορούν να συνεργαστούν για να προστατέψουν το περιβάλλον τους, αλλά ούτε και την ανθρωπότητα απ’ τους… ανθρώπους της!
Και δεν χρειάζεται να επισημάνει κάποιος τον διχασμό της κοινωνίας και την απαξίωση της επιστήμης απ’ την ίδια…την επιστήμη με τις αντιφατικές δηλώσεις των μελών της. Φτάσαμε στο σημείο, κάποιοι που εξακολουθούν να φοράνε μάσκα ακόμη και σε εξωτερικούς χώρους, αν και εμβολιασμένοι, να γίνονται αποδέκτες ειρωνικών σχολίων και λεκτικής επιθετικότητας από άγνωστους περαστικούς με τους οποίους διασταυρώνονται στον δρόμο!
Το ένστικτο της καταστροφικότητας
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε πολλά παραδείγματα που να μας διαβεβαιώνουν ότι η ανθρωπότητα τελικά δεν μπορεί να προστατέψει το περιβάλλον της και να αυτοπροστατευτεί. Και αυτό γιατί το ένστικτο της καταστροφικότητας είναι πιο ισχυρό από εκείνο της δημιουργικότητας. Κι αφού λοιπόν δεν μπορούμε να συνεργαστούμε για ν’ αποφύγουμε την καταστροφή, ας στοχαστούμε τουλάχιστον…ο στοχασμός ενεργεί καταπραϋντικά τις ψυχές μας.
Ο κόσμος όπως τον ζούμε σήμερα, είναι αποτέλεσμα μιας εξέλιξης χιλιάδων, ίσως και εκατομμυρίων ετών ζωής πάνω στον πλανήτη, απο ανθρώπους και λαούς, που ήθελαν όλοι τους να τον κάνουν καλύτερο…Είναι λοιπόν ο κόσμος μας ο καλύτερος που θα μπορούσαμε να έχουμε! Και δεν μπορούμε να ξέρουμε αν ένας κόσμος χωρίς φτώχεια, αδικίες, ανισότητες θα ήταν και ο καλύτερος και πόσο εφικτό είναι αυτό, γιατί όπου δοκιμάστηκε σαν σύστημα διακυβέρνησης απέτυχε…
Αν σήμερα η ανθρωπότητα ”έφτασε στο χείλος της αβύσσου” κατά τον κύριο Γκουτέρες, αυτό σημαίνει πως ένας μεγάλος κύκλος ανθρώπινης παρουσίας στον πλανήτη Γη που ξεκίνησε μετά τον κατακλυσμό της Βίβλου, όπου η ανθρωπότητα τιμωρήθηκε για την ηθική της κατάπτωση, εχει κλείσει, αφήνοντας πίσω της μόνο καμμένη γη για τις επόμενες γενιές. Και γι’ αυτό (η ανθρωπότητα) πρέπει να καταστραφεί ή καλύτερα να αποσυρθεί σε άλλον πλανήτη και να αυτοκαταστραφεί εκεί, γιατί εδώ ποιος θα διαχειριστεί τα απόβλητά της, και να προκύψει ένα νέο είδος ανθρώπου από διασταύρωση ή μετάλλαξη πιθήκων ή άλλων ζώων… που σίγουρα ο,τι και να είναι το αποτέλεσμα, θα είναι καλύτερο απ’ το υπό απόσυρση ανθρώπινο είδος.
Τότε τι πήγε λάθος;
Σ’ όλη της αυτήν την διαδρομή ανά τους αιώνες, η ανθρωπότητα δεν πορευόταν μόνη της. Είχε πάντα δίπλα της φωτεινά πνεύματα να την καθοδηγούν: Τον Βούδα, τον Μωάμεθ, τον Ιησού, τον Αριστοτέλη, τον Σωκράτη, τον Δαλάι Λάμα κι αναρίθμητους άλλους… Τότε τι πήγε λάθος και η ανθρωπότητα έφτασε στο χείλος της αβύσσου;
Αν όμως είμαστε πράγματι στο χείλος της αβύσσου με τόσους φωτισμένους ηγέτες που πέρασαν (κι’ εξακολουθούν να περνούν απ’ τον πλανήτη Γη) τότε… δεν υπάρχει λυτρωμός κύριε Γκουτέρε! Ας κάνουμε δυο βήματα πιο κοντά στην άβυσσο κι ας χορέψουμε όλοι μαζί ξανά το Χορό του Ζαλόγγου, αν η καταστροφή της ανθρωπότητας είναι μια αναπόφευκτη νομοτέλεια για να σωθεί ο πλανήτης.
Πάντως όμως κανείς απ’ τους γνωστούς μου δεν ανησυχεί για την υπερθέρμανση του πλανήτη ή την τήξη των πάγων, ούτε καν αυτοί που έχουν αυθαίρετα πάνω στο κύμα, γι’ αυτό μην σημαίνετε συναγερμό νυχτιάτικα… Πρέπει να ξυπνήσουμε νωρίς… έχουμε να πληρώσουμε και κάτι λογαριασμούς μην μας κόψουν και το ρεύμα! Αυτά είναι που μας απασχολούν εμάς τους καθημερινούς ανθρώπους… για τον πλανήτη δεν μπορούμε να κάνουμε απολύτως τίποτε..
