Όπως εφαρμόζεται από 1η Οκτωβρίου, κάθε περιουσιακό στοιχείο από ακίνητα, μετοχές και επιχειρήσεις έως χρηματικά ποσά που μεταβιβάζονται με δωρεά ή γονική παροχή από τους γονείς στα παιδιά ή από τα παιδιά στους γονείς ή από τους παππούδες και τις γιαγιάδες στα εγγόνια είναι πλέον αφορολόγητα, αν το ποσό είναι μέχρι 800.000. Αν η γονική παροχή ή η δωρεά ξεπερνάει αυτό το ποσό, τότε ο φόρος που θα επιβληθεί θα έχει συντελεστή 10%. Σημειώνεται πως αυτή η αλλαγή δεν ισχύει για γονικές παροχές και δωρεές που έχουν διενεργηθεί πριν την 1η Οκτωβρίου. Δηλαδή δεν ισχύει το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ για ό,τι συνέβη πριν αυτήν την ημερομηνία και για το αφορολόγητο για τη δωρεά χρημάτων μεταξύ αδελφών δεν ισχύει, όμως μπορεί να επιτευχθεί, βάζοντας μεσάζοντα το γονέα.
Επίσης, εντός των νέων ρυθμίσεων επισημαίνεται ως οι γονικές παροχές ή η δωρεά χρηματικών ποσών θα πρέπει να γίνεται μόνο τραπεζική συναλλαγή του ποσού, ενώ υπογραμμίζεται πως για τις κληρονομιές δεν υφίσταται κάποια αλλαγή. Άρα, οι φορολογικοί συντελεστές εξακολουθούν να ισχύουν και να κυμαίνονται μεταξύ 1,5% και 10% αναλόγως και της περιουσιακής αξίας. Αναφορικά με τη δωρεά χρημάτων από γονείς σε παιδιά, οι πρώτοι θα πρέπει να αποδεικνύουν στην εφορία πως τα χρήματα που δωρίζουν αποκτήθηκαν νόμιμα. Τέλος, όσοι δεν καταφέρουν να πληρώσουν το τεκμήριο διαβίωσης για κατοικίες που τους έγραψαν συγγενείς, τότε τους επιβάλλεται έξτρα φόρος μέχρι και 44%. Ακολουθούν αναλυτικά οι νέες ρυθμίσεις που εφαρμόζονται από την 1η Οκτωβρίου.
Για το αφορολόγητο
Το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ για γονικές παροχές ή δωρεές ισχύει για δωρεές μεταξύ συζύγων ή προσώπων που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης ή για δωρεές από παππούδες ή γιαγιάδες προς εγγόνια ή για δωρεές από παιδιά σε γονείς. Το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ εφαρμόζεται για κινητή και ακίνητη περιουσία. Δηλαδή για κατοικίες, οικόπεδα, αγροτεμάχια, χρηματικά ποσά, μετοχές, ομόλογα, επιχειρήσεις, αυτοκίνητα, σκάφη αναψυχής κ.λπ. Η αξία των γονικών παροχών και των δωρεών που έχουν ήδη διενεργηθεί πριν την 1η Οκτωβρίου δεν συνυπολογίζεται στο αφορολόγητο των 800.000 ευρώ που δικαιούται κάθε δωρεοδόχος. Γονικές παροχές και δωρεές προς τους συγγενείς της Α’ κατηγορίας που υπερβαίνουν τις 800.000 ευρώ φορολογούνται με συντελεστή 10%. Γονική παροχή ή δωρεά χρηματικών ποσών διενεργείται υποχρεωτικά με μεταφορά χρημάτων μέσω τραπεζικών λογαριασμών.
Για τις κληρονομιές
Για τις κληρονομιές δεν υπάρχει καμία αλλαγή και εξακολουθούν να φορολογούνται με συντελεστές που κυμαίνονται από 1,5% έως και 10% ανάλογα με την αξία της περιουσίας με απαλλαγή για τις πρώτες 150.000 ευρώ. Όσοι αποκτήσουν ακίνητα και δεν θα καταφέρουν να καλύψουν το τεκμήριο διαβίωσης για τις κατοικίες (πρώτη ή και δευτερεύουσες) που τους έγραψαν οι γονείς, οι σύζυγοι ή οι παππούδες και γιαγιάδες θα βρεθούν αντιμέτωποι με την επιβολή έξτρα φόρου που φθάνει ακόμη και 44%.
Για δωρεές χρημάτων γονέων σε παιδιά και μεταξύ αδελφών
Οι γονείς που θα δωρίζουν χρήματα στα παιδιά τους μπορεί να απαλλάσσονται από την πληρωμή φόρου αλλά θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξουν στην εφορία τον νόμιμο τρόπο απόκτησης των χρημάτων που δίνουν στα παιδιά τους. Οι ελεγκτικές Αρχές μπορούν να έχουν πλήρη εικόνα για τα χρηματικά ποσά που δωρίζει κάποιος με άντληση στοιχείων από τις τράπεζες καθώς η διάταξη ορίζει ότι «η δωρεά ή γονική παροχή χρηματικών ποσών διενεργείται με μεταφορά χρημάτων μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων». Το αφορολόγητο όριο των 800.000 ευρώ αγγίζει τις δωρεές χρηματικών ποσών και μεταξύ αδελφών. Αυτό μπορεί να συμβεί μέσω του πατέρα ή της μητέρας.
Για παράδειγμα, ένας αδελφός θέλει να δώσει στην αδελφή του το ποσό των 30.000 ευρώ. Για να αποφύγει την πληρωμή φόρου με συντελεστή 20% από το πρώτο ευρώ δωρίζει πρώτα στον πατέρα του το χρηματικό ποσό των 30.000 ευρώ. Η δωρεά αυτή είναι αφορολόγητη. Στη συνέχεια ο πατέρας δίνει με γονική παροχή το ποσό των 30.000 ευρώ στην κόρη του. Και στην περίπτωση αυτή η γονική παροχή είναι αφορολόγητη. Ετσι, με αυτή τη συναλλαγή μεταξύ πατέρα και παιδιών η μεταβίβαση του ποσού των 30.000 ευρώ μεταξύ αδελφών γίνεται χωρίς την πληρωμή φόρου δωρεάς.
Ποιοι είναι οι βαθμοί συγγένειας σύμφωνα με την εφορία
Στην Α’ κατηγορία υπάγονται: ο/η σύζυγος του φορολογουμένου ή το πρόσωπο που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με τον φορολογούμενο, οι κατιόντες πρώτου βαθμού, δηλαδή, τα παιδιά. Επίσης στην κατηγορία αυτή ανήκουν οι κατιόντες εξ αίματος δεύτερου βαθμού (εγγονοί) και οι ανιόντες εξ αίματος πρώτου βαθμού (γονείς). Στη Β’ κατηγορία υπάγονται: οι κατιόντες εξ αίματος τρίτου και επόμενων βαθμών, οι ανιόντες εξ αίματος δεύτερου και επόμενων βαθμών, οι αδελφοί (αμφιθαλείς ή ετεροθαλείς), οι συγγενείς εξ αίματος τρίτου βαθμού εκ πλαγίου, οι πατριοί και οι μητριές, τα τέκνα από προηγούμενο γάμο του συζύγου, τα τέκνα εξ αγχιστείας (γαμπροί – νύφες), οι ανιόντες εξ αγχιστείας (πεθεροί – πεθερές). Στη Γ’ κατηγορία υπάγεται οποιοσδήποτε άλλος εξ αίματος ή εξ αγχιστείας συγγενής του κληρονομούμενου ή εξωτικός.
