Την ελπίδα του να συναντηθεί με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν την άλλη εβδομάδα στη Γλασκόβη εξέφρασε στα τουρκικά ΜΜΕ ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χθες, την Τετάρτη, επιστρέφοντας από το Αζερμπαϊτζάν. Συγκεκριμένα, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε: «Φαίνεται πως θα συναντηθούμε μάλλον στη Γλασκόβη παρά στη Ρώμη». Υπενθυμίζεται πως τον τελευταίο καιρό οι σχέσεις μεταξύ Τουρκίας-ΗΠΑ είναι αρκετά τεταμένες εξαιτίας και 2 βασικών φάουλ που έχει πραγματοποιήσει η τουρκική πλευρά. Το πρώτο είναι η αγορά ρωσικού οπλικού συστήματος από χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ. Δηλαδή η αγορά των S-400 από την Τουρκία και η άρνησή της να τα επιστρέψει πίσω, ενώ ταυτόχρονα – το δεύτερο φάουλ – εκτοξεύει απειλές κατά των ΗΠΑ, όπως η απειλή για απελάσεις πρεσβευτών από τη Δύση.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να αναφερθεί πως ο αρχηγός του τουρκικού κράτους στα τέλη της εβδομάδας ετοιμάζεται να συμμετάσχει σε δύο σημαντικά διεθνή ραντεβού: Τη Σύνοδο των 20 βιομηχανικά πιο ανεπτυγμένων χωρών του κόσμου (G20) που ξεκινά το Σάββατο στη Ρώμη, κατόπιν τη Σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP26) από την Κυριακή στη Γλασκόβη της Σκοτίας. Οι 2 πρόεδροι πιθανό να πραγματοποιήσουν διμερή συνάντηση στη Γλασκόβη και όχι στη G20. Όπως δικαιολόγησε ο κ. Ερντογάν: «Το πρόγραμμα στη Ρώμη και στη Γλασκόβη φαίνεται πως άλλαξε». Πάντως, οι δύο ηγέτες είχαν κατ’ ιδίαν συνάντηση τον Ιούνιο, κατά την ετήσια Σύνοδο του ΝΑΤΟ. Αντίθετα, ο κ. Μπάιντεν δεν υποδέχθηκε τον κ. Ερντογάν, όπως ήλπιζε ο τελευταίος, το Σεπτέμβριο, όταν πήρε μέρος στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Ακύρωση απέλασης Αμερικανών πρεσβευτών
Στο πλαίσιο να εξισορροπηθούν οι σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών, ο Τούρκος πρόεδρος ακύρωσε τη Δευτέρα την απέλαση δέκα δυτικών πρεσβευτών που είχε διατάξει μεταξύ και αυτών και των ΗΠΑ. Ο ίδιος θεώρησε ότι οι δέκα διπλωμάτες παρενέβησαν, δημόσια με απρεπή και προσβλητικό τρόπο, τη 18η Οκτωβρίου υπέρ του μαικήνα και επιχειρηματία Οσμάν Καβάλα που παραμένει φυλακισμένος εδώ και τέσσερα χρόνια, χωρίς να έχει καταδικαστεί, ζητώντας «δίκαιη και ταχεία διευθέτηση» της υπόθεσης.
Ο Ερντογάν πήρε πίσω την απόφαση έπειτα από ανακοίνωση της αμερικανικής πρεσβείας, με την οποία διαβεβαίωνε πως τηρεί τους όρους της Σύμβασης της Βιέννης που διέπουν τις διπλωματικές σχέσεις και απαγορεύουν τις επεμβάσεις στα εσωτερικά άλλων χωρών. Για αρκετούς παρατηρητές πάντως, επρόκειτο κυρίως για απόπειρα «περισπασμού», καθώς η Τουρκία παραμένει πιασμένη στην αρπάγη σοβαρής οικονομικής κρίσης, με τον πληθωρισμό να αγγίζει το 20% και το τουρκικό νόμισμα να έχει χάσει άλλο ένα 25% της αξίας του έναντι του αμερικανικού δολαρίου από την αρχή της χρονιάς.
Τα F16 ίσως λύσουν τη διένεξη
Η διένεξη της Άγκυρας με την Ουάσιγκτον για το ζήτημα του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400 και τη συνεπακόλουθη ακύρωση της σύμβασης για την αγορά αμερικανικών μαχητικών F-35 από την Τουρκία (1,4 δισ. δολάρια) παραμένει ανεπίλυτη. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ευελπιστεί ότι αντί των F-35, οι ΗΠΑ θα πουλήσουν στην Τουρκία μαχητικά F-16 και πακέτα εκσυγχρονισμού αυτών που έχει ήδη στον στόλο της Πολεμικής Αεροπορίας της. Ωστόσο, Αμερικανοί κοινοβουλευτικοί αντιδρούν. Xωρίς να δώσει διευκρινίσεις, ο Λευκός οίκος ανακοίνωσε ότι η Τουρκία είναι σε διαδικασία αγοράς αμερικανικών F-16.
Εκπρόσωπος του Πενταγώνου, ο αντισυνταγματάρχης Άντον Σέμελροθ, δήλωσε ότι αντιπροσωπεία του αμερικανικού Υπουργείου Άμυνας μετέβη στην Άγκυρα χθες για να «διευθετηθεί η διαφορά» των δύο κρατών σχετικά με τα F-35. Υπογραμμίζοντας πως ο αποκλεισμός της Άγκυρας από το πρόγραμμα κατασκευής του μαχητικού stealth τεχνολογίας αιχμής «οριστικοποιήθηκε την 23η Σεπτεμβρίου», ο εκπρόσωπος διαβεβαίωσε πως οι συνομιλίες ήταν «παραγωγικές» και ότι οι αντιπροσωπείες θα συναντηθούν ξανά στην Ουάσιγκτον τους επόμενους μήνες.
