“Φωτιά” στο ήδη κρίσιμο πολιτικό σκηνικό της Λιβύης “βάζει” η “καρατόμηση” της ισχυρής υπουργού Εξωτερικών Νάιλα Αλ-Μανγκούς, μια απόφαση του Προεδρικού Συμβουλίου την οποία όμως απορρίπτει η μεταβατική κυβέρνηση της Τρίπολης. Όπως ανακοίνωσε ο μεταβατικός πρωθυπουργός της χώρας, Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπέιμπα, η Νάιλα Αλ-Μανγκούς συνεχίζει κανονικά να ασκεί τα καθήκοντά της. Η λιβυκή κυβέρνηση με δημόσια τοποθέτησή της διευκρίνισε ότι το Προεδρικό Συμβούλιο δεν έχει την δικαιοδοσία να απομακρύνει ή να θέσει υπό έρευνα κάποιον υπουργό και ξεκαθάρισε ότι η Αλ-Μανγκούς παραμένει στη θέση της. Η ίδια φέρεται να βρίσκεται ήδη στο εξωτερικό και αναμένεται να είναι παρούσα στη Σύνοδο του Παρισιού.
Βάσει του διατάγματος που υπεγράφη από το Προεδρικό Συμβούλιο, «συστάθηκε εξεταστική επιτροπή υπό την προεδρία του Αμπντάλα Αλάφι, αντιπροέδρου του Προεδρικού Συμβουλίου» το οποίο θα υποβάλλει την έκθεσή του σχετικά με τις κατηγορίες σε βάρος της, εντός 14 ημερών.
https://twitter.com/MevlutCavusoglu/status/1389234529802522631?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1389234529802522631%7Ctwgr%5E%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fwww.alphafreepress.gr%2F2021%2F05%2F04%2Fkosmos%2Ftsavousoglou-livyi-poia-einai-i-ypeks-pou-den-masise-ta-logia-tis%2F
Το ενδιαφέρον της Ελλάδας και η εμπλοκή Ερντογάν
Η απαλλαγή από τα καθήκοντά της και η απαγόρευση να ταξιδέψει αποφασίστηκαν σε βάρος της Αλ-Μανγκούς λίγες μέρες πριν από τη διεξαγωγή στο Παρίσι της Διεθνούς Διάσκεψης για τη Λιβύη, στην οποία θα συμμετέχει και η Αθήνα. Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, προσκεκλημένος της Λίβυας ομολόγου του με την οποία διατηρεί άριστες σχέσεις, συμμετείχε άλλωστε στη Διάσκεψη για τη Σταθεροποίηση της Λιβύης που πραγματοποιήθηκε πριν περίπου δύο εβδομάδες, στην Τρίπολη, ενώ είχε προηγηθεί επίσκεψη της Αλ-Μανγκούς στην Αθήνα.
Η συμφωνία
Η Ελλάδα εξέφρασε από την πρώτη στιγμή τη στήριξή της στη νέα μεταβατική κυβέρνηση της Λιβύης και στη συμφωνία για διεξαγωγή εκλογών στις 24 Δεκεμβρίου με παράλληλη αποχώρηση από τη χώρα όλων των ξένων στρατευμάτων και των μισθοφόρων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που στηρίζονται από την Τουρκία. Η χώρα μας υποστηρίζει ότι η συμφωνία που υπέγραψε η προηγούμενη κυβέρνηση της Τρίπολης με την Τουρκία για την Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη στη Μεσόγειο στερείται νομικής βάσης, δεν συνάδει με το Διεθνές Δίκαιο της Θαλάσσης και ως εκ τούτου δεν έχει νομική ισχύ.
Τη συμφωνία αρνήθηκε να επικυρώσει το Κοινοβούλιο της χώρας που εδρεύει στην ανατολική Λιβύη, ενώ η νέα μεταβατική κυβέρνηση δεν έκανε ουσιαστικά βήματα προς την κατεύθυνση της εφαρμογής της, παρά τις τουρκικές πιέσεις. Την ίδια ώρα πάντως ο επικεφαλής της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης (GNU), Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπειμπά, και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συζητούν την αύξηση του τουρκικού στρατιωτικού προσωπικού που σταθμεύει στη βορειοαφρικανική χώρα, ανέφερε την Κυριακή η παναραβική εφημερίδα Asharq al-Aawsat. Οι δύο ηγέτες, στη συνάντησή τους την Παρασκευή, συμφώνησαν η κυβέρνηση της Λιβύης να ζητήσει επίσημα αύξηση του αριθμού συμβουλευτικού και στρατιωτικού προσωπικού στην Τρίπολη και μια νέα ομάδα Λιβυων να λάβει εκπαίδευση στην Τουρκία, σύμφωνα με το δημοσίευμα.
Τα νεύρα Ερντογάν με τον Μακρόν
Υπενθυμίζεται ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξέφρασε, πριν από περίπου μία εβδομάδα, την ενόχλησή του στον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, επειδή προσκάλεσε στη Διάσκεψη του Παρισιού για τη Λιβύη την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ και δήλωσε ότι η Τουρκία δεν θα συμμετάσχει για αυτό το λόγο.
Κατά την επιστροφή του από τη Σύνοδο Κορυφής της G20 στη Ρώμη, ο πρόεδρος Ερντογάν δήλωσε για τη συνομιλία που είχε με τον Γάλλο πρόεδρο: «Θέλει να πραγματοποιήσει μια διάσκεψη για τη Λιβύη στο Παρίσι παρόμοια με εκείνη του Βερολίνου. Είναι σαν να προσπαθεί να αναλάβει έναν ρόλο. Θέλει επίμονα να έρθουμε εκεί ως συμπρόεδρος. Απάντησα ότι “κάναμε ήδη τη διάσκεψη στο Βερολίνο. Εξάλλου, προσκαλέσει κάποιους εδώ. Για παράδειγμα την Ελλάδα, για παράδειγμα το Ισραήλ, για παράδειγμα την ελληνοκυπριακή πλευρά… Δεν μπορούμε να παρευρεθούμε σε μια τέτοια διάσκεψη στο Παρίσι στην οποία θα συμμετάσχουν αυτοί”.
Στο σημείο αυτό σταμάτησε και είπε: “Ας κάνουμε μια μελέτη, ας ορίσουμε ειδικούς εκπροσώπους για αυτό”. Κι εγώ του είπα: “Αυτός είναι ο όρος μας, αυτοί δεν θα έρθουν. Αν είναι να βρίσκεται η Ελλάδα, δεν χρειάζεται να στείλτε ειδικό αντιπρόσωπο ή κάτι τέτοιο. Εάν όμως επιμένετε πολύ, ας δούμε ποιοι είναι οι δικοί σας εκπρόσωποι, αν και με Ελλάδα, Ισραήλ και Ελληνοκυπρίους εμείς δεν πρόκειται να έρθουμε».
Αποπομπή τις παραμονές της Διάσκεψης
Η Διάσκεψη της 12ης Νοεμβρίου αναμένεται να προετοιμάσει τις προεδρικές εκλογές της 24ης Δεκεμβρίου, έπειτα από τις οποίες, ένα μήνα αργότερα, θα διεξαχθούν βουλευτικές εκλογές. Οι εκλογές αναμένεται να θέσουν τέλος σε μια δεκαετία χάους στη χώρα, μετά την πτώση του Μουάμαρ Καντάφι το 2011. Από αμερικανικής πλευράς στη Διάσκεψη θα συμμετάσχει η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις, γεγονός που δείχνει τη σημασία που δίνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες στη διεξαγωγή της και την έμπρακτη στήριξη της Ουάσιγκτον στην πρωτοβουλία του Εμανουέλ Μακρόν.
Η συνέντευξη στο BBC
Η Νάιλα Αλ-Μανγκούς κατηγορείται ότι ασκεί εξωτερική πολιτική χωρίς συντονισμό με το Προεδρικό Συμβούλιο μετά τα σχόλια που έκανε σε συνέντευξή της στο BBC, σχετικά με τη βομβιστική επίθεση στο Λόκερμπι το 1988, για την οποία η Λιβύη ανέλαβε την ευθύνη το 2003. Η πτήση 103 της Pan Am ανατινάχτηκε από βόμβα που είχε τοποθετηθεί σε κασετόφωνο στο χώρο αποσκευών, πάνω από το Λόκερμπι στις 21 Δεκεμβρίου 1988, ενώ εκτελούσε την πτήση Λονδίνο-Νέα Υόρκη. Η έκρηξη διέλυσε την άτρακτο και το αεροπλάνο έπεσε φλεγόμενο σχεδόν στο κέντρο της πόλης της Σκωτίας, με αποτέλεσμα τον θάνατο 243 επιβατών, 16 μελών του πληρώματος, καθώς και 11 κατοίκων του Λόκερμπι. Οι περισσότεροι από τα θύματα ήταν Αμερικανοί.
Μιλώντας στο BBC για την πιθανή έκδοση ενός ακόμη Λίβυου υπόπτου που καταζητείται από τις ΗΠΑ για τον βομβαρδισμό, η Νάιλα Αλ-Μανγκούς δήλωσε ότι η κυβέρνηση της Λιβύης είναι ανοιχτή στη συνεργασία με τις ΗΠΑ στο ζήτημα της έκδοσης και ότι το θέμα είναι σε εξέλιξη. «Κατανοούμε τον πόνο και τη θλίψη των θυμάτων και των οικογενειών», είπε χαρακτηριστικά.
Αλ-Μανγκούς: Να φύγουν οι ξένες δυνάμεις και οι μισθοφόροι
Η Αλ-Μανγκούς θεωρείται προσκείμενη στον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ, τον ισχυρό άνδρα της Λιβύης που ελέγχει το ανατολικό τμήμα της χώρας και θα είναι υποψήφιος για την προεδρία στις επικείμενες εκλογές, ο οποίος ζητά την απομάκρυνση όλων των ξένων δυνάμεων, συμπεριλαβανομένων και της Τουρκίας. Πάγια θέση της Ελλάδας την οποία συμμερίζεται η πλειοψηφία των συμμετεχόντων στη Διάσκεψη, είναι η πλήρης και άνευ όρων αποχώρηση όλων των ξένων στρατευμάτων, μαχητών και μισθοφόρων, καθώς και η εφαρμογή των σχετικών αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που αφορούν -μεταξύ άλλων- και το εμπάργκο όπλων.
Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση εθνικής ενότητας της Λιβύης έχει καλέσει την Τουρκία να συνεργαστεί για την αποχώρηση των μισθοφόρων και των ξένων μαχητών που παραμένουν σε λιβυκό έδαφος, συμμετέχοντας ταυτόχρονα στην ενίσχυση της εκεχειρίας μεταξύ των αντιπάλων δυνάμεων. Ωστόσο η Άγκυρα διαμηνύει ότι η συνεργασία της με την Τρίπολη ήταν εκείνη που απέτρεψε τη βύθιση της Λιβύης στον εμφύλιο πόλεμο και συνέλαβε στη σταθεροποίηση της εκεχειρίας σε όλη τη χώρα.
