Πρώην ανταγωνιστές και αντίπαλοι στη Μέση Ανατολή, όπως τα Εμιράτα και η Τουρκία δείχνουν να ξεπερνούν τις διαφορές τους, που καταγράφονται σε αρκετά μέτωπα. Η αφορμή που βρήκε ο πρίγκιπας- διάδοχος των ΗΑΕ Σεΐχης Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ Αλ Ναχιάν για να πιστοποιήσει την μεταστροφή της εξωτερικής πολιτικής των Εμιράτων, ήταν η «κρίση της λίρας» στην Τουρκία. Όλα ξεκίνησαν από την αποτυχημένη προσπάθεια του Ερντογάν να μειώσει τα επιτόκια, ώστε να διευκολύνει τον τραπεζικό δανεισμό για τα εκατομμύρια των «μικρομεσαίων» της χώρας του, ελπίζοντας ότι έτσι θα έχει και την ψήφο τους στις προεδρικές εκλογές. Πάντως, η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας , παρά τις απανωτές παρεμβάσεις Ερντογάν , δηλώνει τώρα προσηλωμένη στον έλεγχο του πληθωρισμού, που προσεγγίζει το 20% σε ετήσια βάση.
Η «ένεση» 10 δισ. δολαρίων από την πλευρά του διαδόχου των ΗΑΕ στην σταθεροποίηση του Ερντογάν, μπορεί να μην ανέτρεψε μέσα σε μία ημέρα την καθοδική πορεία της τουρκικής λίρας – απλώς μειώθηκε αισθητά ο ρυθμός της υποτίμησης – αλλά σίγουρα ήταν μία κίνηση εξισορρόπησης που είχε απόλυτη ανάγκη η τουρκική οικονομία, την στιγμή που βασικά είδη, όπως ο καφές, πωλούνται πλέον με δελτίο στην αγορά.
Τι έγινε ξαφνικά;
Πάντως, πίσω από την εντυπωσιακή υποδοχή που επεφύλαξε ο Ερντογάν στον διάδοχο των ΗΑΕ, στην επίσκεψή του στην Άγκυρα,είναι η δραματική μεταστροφή της διπλωματίας των Εμιράτων: από τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν διακηρύχθηκε για πρώτη φορά «η επιστροφή στις μπίζνες», οι ανατροπές ήταν αρκετές, μιας και τα ΗΑΕ έχουν αποφασίσει ότι με την εμπλοκή τους σε αντιπαραθέσεις , όπως αυτή με την Τουρκία, είναι «αντιπαραγωγικές».
Ήδη, διαφημίσεις για τουρκικές εταιρείες έχουν εμφανιστεί σε ηλεκτρονικές πινακίδες έξω από το Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου του Ντουμπάι. Ένα τουρκικό περίπτερο τοποθετήθηκε άρον – άρον στο Dubai Expo και μια επιχειρηματική αντιπροσωπεία έφτασε λίγο πριν από την επίσκεψη του Σεΐχη Μοχάμεντ μπιν Ζαγιέντ Αλ Ναχιάν στην Άγκυρα, για την ανακοίνωση του Ταμείου των 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
“Επιστρέφουν στην κλασική φιλοσοφία του Ντουμπάι για τη μη παρέμβαση, την ουδετερότητα και την επιχειρηματική προσέγγιση”, είπε στο Bloomberg ο Jim Krane, συγγραφέας του βιβλίου του 2009 “City of Gold: Dubai and the Dream of Capitalism”. “Η πολιτική του Άμπου Ντάμπι να επιλέγει πλευρές και να επιλέγει μάχες ήταν κακή για την οικονομία. Συνειδητοποίησαν ότι αυτή δεν είναι μια επιτυχημένη στρατηγική”.
Οι χαμένες ευκαιρίες
Όταν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα συμμάχησαν με τη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο και το Μπαχρέιν μποϊκοτάροντας το Κατάρ το 2017 λόγω των δεσμών του με ισλαμιστικές ομάδες και το Ιράν, διέγραψαν τουλάχιστον 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια από το εμπορικό τους ισοζύγιο. Το εμπόριο με την Τουρκία μειώθηκε κατά 44% το 2018, μετά τη διαμάχη των ΗΑΕ με το Κατάρ, ενώ η Τουρκία ανέπτυξε στρατεύματα εκεί, ενισχύοντας περαιτέρω τους δεσμούς της με το Κατάρ.
Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα υποστήριξαν επίσης την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να εγκαταλείψει την πυρηνική συμφωνία του Ιράν και να επιβάλει εκ νέου κυρώσεις το 2018, πράγμα που οδήγησε σε άλλο ένα εμπορικό στραπάτσο για τα ΗΑΕ, αφού οι εμπορικές τους συναλλαγές μειώθηκαν πάνω από 50%. Είναι χαρακτηριστικό ότι την ίδια μέρα με την επίσκεψη του διαδόχου των ΗΑΕ στην Άγκυρα, ο Υφυπουργός Εξωτερικών του Ιράν συναντήθηκε με ανώτερους αξιωματούχους στο Ντουμπάι και ανακοίνωσε μια “νέα σελίδα” στις διμερείς τους σχέσεις.
Σφοδρή αντιπαλότητα επι χρόνια
Προηγουμένως τα Εμιράτα είχαν βρεθεί απέναντι από την Τουρκία σχεδόν σε όλα τα μέτωπα: Από την Λιβύη, όπου υποστηρίζαν τον στρατηγό Χαφτάρ , απέναντι στον «αγαπημένο» του Ερντογάν, Σάρατζ, αλλά και στη Συρία, όπου στήριξαν τον Άσσαντ τον οποίον ήθελαν να ανατρέψουν την αντίθεση τους στους τουρκικούς βομβαρδισμούς στο Βόρειο Ιράκ, ακόμα και στην μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί!
Μάλιστα, τα ΗΑΕ είχαν επιχειρήσει τη συγκρότηση ενός μετώπου εναντίον των ακραίων ισλαμιστών: μέρος αυτού του σχεδίου ήταν η υπογραφή ρήτρας αμυντικής συνδρομής με την Ελλάδα – η οποία είναι σε πλήρη ισχύ – όπως και η ιστορική, από πολλές απόψεις, αναγνώριση του Ισραήλ.