Η αλχημιστική προσέγγιση της Τουρκίας στο θέμα της οριοθέτησης των μεσογειακών ΑΟΖ και το σχετικό τουρκολιβυκό μνημόνια είχαν προκαλέσει πονοκέφαλο στην Αθήνα και μια σειρά επαφών και διαβημάτων για την ανασκεύασή τους. Όπως προέκυψε, ωστόσο, εδώ και δύο χρόνια, η «οριοθέτηση περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας» και οι συμφωνίες «ασφάλειας και στρατιωτικής συνεργασίας» που υπέγραψε η Τουρκία με την κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης και εγκρίθηκαν από τη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας τον Δεκέμβριο του 2019, δεν έχουν συζητηθεί στη Βουλή της Λιβύης.
Αυτό αναφέρθηκε από την αντιπροσωπεία της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης στη διάρκεια συνάντησης που είχε την Τετάρτη με τα μέλη της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων στη Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας, στο πλαίσιο της επίσκεψής της στην Αγκυρα.
«Εκπληκτική δήλωση της λιβυκής αντιπροσωπείας στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση»
Μετά από αυτήν την ενημέρωση, η τουρκική ιστοσελίδα sozcu, αναφερόμενη στο θέμα, γράφει στον τίτλο της: «Εκπληκτική δήλωση της λιβυκής αντιπροσωπείας στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση». Και συνεχίζει το άρθρο της, σημειώνοντας ότι ο αντιπρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης Φεβζί αλ Νουβαϊρί και η αντιπροσωπεία που τον συνοδεύει συναντήθηκαν με τα μέλη της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας υπό την προεδρία του Ακίφ Τσαγατάι Κιλίτς.
Στη συνάντηση αναφέρθηκαν το «μνημόνιο συνεννόησης για την οριοθέτηση των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας» που υπογράφηκε μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης και η συμφωνία «ασφάλειας και στρατιωτικής συνεργασίας», η οποία θέτει το πλαίσιο για τη στρατιωτική υποστήριξη της Τουρκίας στην Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης. Τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης ανέφεραν στις δηλώσεις τους ότι η «οριοθέτηση περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας» και οι συμφωνίες «ασφάλειας και στρατιωτικής συνεργασίας», που εγκρίθηκαν στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση τον Δεκέμβριο του 2019, δεν περιλαμβάνονταν στην ατζέντα τους και πως οι συμφωνίες δεν έχουν εγκριθεί από το λιβυκό κοινοβούλιο.
Δεν επικυρώθηκαν από τη λιβυκή Βουλή
Ο αντιπρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης, Φεβζί αλ Νουβαϊρί, δήλωσε ότι «η συμφωνία για την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών δεν αποτελεί πρόβλημα για τη Λιβύη, μόνο που ο χρόνος της είναι προβληματικός». Ο Νουβαϊρί επισήμανε ότι «υπάρχει αντίθεση στο εσωτερικό της Λιβύης για τη συμφωνία ασφάλειας και στρατιωτικής συνεργασίας και απαιτείται συνεννόηση για την επικύρωσή της». Ο αλ Νουβαϊρί πιστεύει, όπως είπε, ότι οι συμφωνίες θα επικυρωθούν από τη Λιβύη την επόμενη περίοδο. Αλλοι Λίβυοι βουλευτές της αντιπροσωπείας δήλωσαν επίσης ότι οι δύο συμφωνίες δεν ήρθαν ποτέ στο λιβυκό κοινοβούλιο, δεν συζητήθηκαν και δεν επικυρώθηκαν.
Ο Γιουσούφ αλ Αγκουρι, Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Διεθνούς Συνεργασίας, ένα από τα μέλη της αντιπροσωπείας, είπε: «Ως Βουλή των Αντιπροσώπων, δεν έχουμε δει ποτέ τις δύο συμφωνίες. Δεν ήρθαν ενώπιόν μας. Δεν μπορούσαμε να τις επεξεργαστούμε. Υπεγράφησαν μονομερώς με την Τουρκία. Αλλά είμαστε το μόνο κοινοβούλιο στη Λιβύη. Θα έπρεπε να είχε ληφθεί και η γνώμη μας», είπε. Στην τουρκική αντιπροσωπεία συμμετείχαν οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος AKP Χασάν Τουράν, του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP Εσκίσεχιρ Ουτκού Τσακιρόζερ, του MHP Ισμαήλ Οζντεμίρ, του IYI Αχμέτ Εροζάν και του HDP Τούλαϊ Χατιμογκιουλάρι Ορούτς.
«Πολύ σοβαρά, πολύ θλιβερά και ανησυχητικά»
Ο βουλευτής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP, Εσκίσεχιρ Ουτκού Τσακιρόζερ, μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας, δήλωσε ότι ανησυχεί πολύ και λυπάται από τις δηλώσεις της λιβυκής αντιπροσωπείας. Ο Τσακιρόζερ έκανε τις ακόλουθες επισημάνσεις:
- Ενώ αυτές οι συμφωνίες συζητούνταν στη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση, υποστηρίξαμε και εγκρίναμε τη Συμφωνία για την Οριοθέτηση της Θαλάσσιας Δικαιοδοσίας, η οποία συνάδει με τα συμφέροντα της χώρας μας.
- Αλλά αντιτασσόμασταν στη στρατιωτική συμφωνία που θα έκανε την Τουρκία μέρος σε αυτήν τη σύγκρουση.
- Και τότε, ως εκπρόσωποι του CHP, τόσο στην επιτροπή όσο και στη γενική συνέλευση, προειδοποιούσαμε ότι το να υποστηρίξουμε μια πλευρά στη στρατιωτική σύγκρουση θα μπορούσε να αποφέρει αποτελέσματα εναντίον μας. Σήμερα, έχει γίνει σαφές πόσο δίκιο είχαμε στις ανησυχίες μας.
- Τα λόγια των Λίβυων βουλευτών είναι πολύ σοβαρά, πολύ θλιβερά και ανησυχητικά. Η Συμφωνία για την Οριοθέτηση της Θαλάσσιας Δικαιοδοσίας (ΑΟΖ), την οποία υποστηρίζουμε και εμείς, και η άλλη στρατιωτική συμφωνία, δεν έχουν μπει καν στην ημερήσια διάταξη στη Βουλή της Λιβύης εδώ και δύο χρόνια.
- Δεν υπάρχει καν κοινοβουλευτική έγκριση. Πρέπει να μάθουμε από αυτό τώρα. Από εδώ και στο εξής, η Τουρκία θα πρέπει να αναπτύξει γρήγορα έναν ακομμάτιστο και ολόπλευρο διάλογο με τη Λιβύη, και ιδιαίτερα να διασφαλίσει ότι η Συμφωνία για την Οριοθέτηση της Θαλάσσιας Δικαιοδοσίας θα επικυρωθεί από το λιβυκό κοινοβούλιο το συντομότερο δυνατό.